De belangrijkste M&A kantoren en dealmakers van NL
Nu de Nederlandse en wereldwijde markt voor fusies en overnames weer terug op gezond niveau is, hebben M&A adviseurs het drukker dan ooit met het ondersteunen van grote bedrijven en MKB-ondernemingen bij overnamedeals, evenals met financieel advies. Een analyse van de leidende spelers in de Nederlandse markt toont aan dat een handvol partijen en individuen een groot deel van de markt in handen heeft. In het afgelopen jaar werden er door ruim 70 M&A adviseurs meer dan 170 deals begeleid, samen goed voor een gecombineerde dealwaarde van bijna €85 miljard.
De wereldwijde fusie- en overnamemarkt is weer flink op stoom gekomen in de afgelopen periode. De markt kan terugkijken op de beste eerste drie kwartalen sinds 2008. Uit data van Mergermarket blijkt dat er voor een totale gecombineerde waarde van $2,9 biljoen aan deals is gesloten gedurende de eerste drie kwartalen van 2015 – 21% meer dan in diezelfde periode in 2014. Ook voor de komende periode lijkt optimisme de markt te regeren. Een recent onderzoek van EY onder 1.600 (senior) leidinggevenden toont aan dat 59% van de managers op zoek is naar overnames – de hoogste honger naar fusies en overnames gemeten sinds het uitbreken van de wereldwijde financiële crisis.
Ook in Nederland geniet de M&A markt van een sterke opleving na een aantal matige jaren in de nasleep van de financiële crisis. De eerste tekenen van het herstel waren vorig jaar zichtbaar, toen de markt voor overnames voor het eerst sinds 2010 weer groei wist te noteren. Begin dit jaar zette het herstel door – aan het einde van het eerste kwartaal gaf 60% van de overnameadvieskantoren in ons land aan dat zijn opdrachtenportefeuille met 10% of meer was toegenomen, ten opzichte van Q4 van 2014. Over de rest van 2015 waren de fusie- en overnameadviseurs destijds positief, met 77% die aangaf ervan overtuigd te zijn dat de vraag verder zou aantrekken. Pakweg zeven maanden later is hun voorspelling in grote lijnen uitgekomen, met verschillende onderzoeken die vanuit diverse hoeken van de markt aantonen dat de waarde van fusie- en overname activiteit oploopt.
Zo tikten de overnamebiedingen op bedrijven in de Benelux – waarvan Nederland de grootste markt vertegenwoordigt – in de eerste drie kwartalen van dit jaar een waarde van €48,5 miljard aan, een stijging van 78% ten opzichte van diezelfde periode in 2014. De megadeal tussen supermarktketen Ahold en de Belgische branchegenoot Delhaize, die de betrokken bedrijven als een fusie presenteren, prijkt bovenaan de lijst. De bundeling van krachten, waar zo’n €10,6 miljard mee gemoeid is, tilt Ahold Delhaize naar een plek in de top 10 grootste supermarktconcerns ter wereld. Op de lijst van topdeals wordt de overname van Delhaize gevolgd door de fusie van Nederlandse kunstmestfabriek OCI met CF Industries (€7,5 miljard), en de bieding van het Amerikaanse FedEx op het beursgenoteerde TNT Express. Vanuit een sectorperspectief doen vooral de consumentengoederen (€13,3 miljard) en industrie- en chemische sectoren het goed (€12,5 miljard, 6x meer ten opzichte van de eerste negen maanden van vorig jaar), terwijl andere onderzoeken aantonen dat de groei ook in andere sectoren terug te vinden is, waaronder de ICT-branche (onderzoek van MBCF) en de verpakkingsindustrie (onderzoek van Boer & Croon Corporate Finance).
De jubelstemming is niet alleen van toepassing op het corporate en grootzakelijke segment (de data van Mergermarket kijkt alleen naar deals met een waarde van boven de $5 miljoen), maar ook op het MKB. Zo gaven circa 500 adviseurs van bijna 130 M&A kantoren, verantwoordelijk voor 80% van alle transacties in de MKB-markt, in augustus aan dat ook het midden en kleinbedrijf weer volop bezig is met thema’s als aan- en verkoop, bedrijfsopvolging, MBI en exits. Niet geheel verrassend profiteert bovendien de private equitysector van de drukke M&A markt. Een onderzoek van brancheorganisatie NVP, uitgevoerd door PwC, toonde recent aan dat de Nederlandse private equity en venture capital markt zich in een periode van explosieve groei bevindt.
Dealmakers
Voor externe adviseurs vormt het aantrekken van de M&A activiteit zeer goed nieuws. Corporate finance praktijken zien hun projectenportefeuille weer vollopen, hebben de pijlen weer gericht op groei en werving, en in sommige gevallen legt het de basis voor ouderwets lucratieve contracten. Zo verdienen de externe adviseurs – zakenbankiers, advocaten en consultants – naar verluidt €100 miljoen voor het begeleiden van de Ahold Delhaize deal. De betrokken partijen bij deze deal zijn onder meer Goldman Sachs, J.P. Morgan, Bain & Company, Allen & Overy en McKinsey & Company.
Om inzicht te krijgen in welke dienstverleners (de markt telt naar schatting zo’n 400 spelers, variërend van boutique spelers tot praktijken van banken en grote adviesbureaus) en welke individuele adviseurs de Nederlandse M&A markt stevig in handen hebben, houdt online platform M&A.nl zijn zogeheten ‘M&A database’* bij. Consultancy.nl nam de data van de afgelopen 12 maanden onder de loep, en uit de analyse blijkt dat de circa 70 belangrijkste strategisch en financiële M&A adviseurs (werkzaam bij de banken en corporate finance kantoren; exclusief advocaten) in de onderzochte periode betrokken waren bij 170+ deals, goed voor een gecombineerde totale waarde van net minder dan €85 miljard**.
De 68 topadviseurs zijn werkzaam bij 30 bedrijven, waarvan de grootbanken de meeste dealmakers in dienst hebben. ABN Amro loopt voorop met 11 adviseurs, goed voor 22 deals, gevolgd door zijn Nederlandse rivalen ING en Rabobank, hoewel ING kan bogen op meer twee keer zoveel dealwaarde. Hiermee haalt ABN Amro een dubbelslag binnen – niet alleen is het volgens de databank de grootste speler in de branche, recentelijk werd de corporate finance afdeling van de bank ook door MT Finance erkend als de beste M&A dienstverlener van ons land. Opvallend is dat in een ander soortgelijk onderzoek, door Incompany, die ook de kwaliteit van de dienstverlening onderzocht heeft, Rabobank juist voorop loopt, terwijl ABN Amro in deze ranking op de zesde plek staat.
De grootbanken worden gevolgd door NIBC, Deloitte en MBCF, ieder met meer dan 10 deals, en ook Holland Corporate Finance, Lincoln International en Capitalmind behoren tot de grootste spelers in de industrie (in termen van aantal deals). In de top 20 staan verder onder meer KPMG, Boer & Croon Corporate Finance, IMAP DB&S, EY, JBR, Main Corporate Finance, Squarefield en Vondel Finance. Andere partijen uit de adviesbranche zijn Cofay (vorig jaar opgezet door voormalig Nielen Schuman partner Maurits Regenboog en Paul Dumas), Stella Advisors (een Brits corporate finance huis) en Capitium, een boutique M&A bureau opgericht door voormalig Citi en ING bankier Joes Leopold, dat in 2013 nog betrokken was bij de nationalisatie van SNS Reaal. De lijst van 30 meest actieve M&A dienstverleners wordt afgesloten door OXEYE Advisors, een corporate finance boutique die in het begin van 2014 werd opgericht door drie voormalig M&A bankiers.
Vanuit een individueel perspectief behoren Eric Wijs van Lincoln International, Roel Versteeg van MBCF (beide met 8 deals) en Peter Kerckhoffs van J.P. Morgan (€29.400 miljoen aan totale dealwaarde) tot de top van de markt. Op de tweede plaats als het op totale dealwaarde aankomt, staat Cassander Verwey, tevens werkzaam bij J.P. Morgan, dankzij zijn betrokkenheid bij de Ahold-Delhaize en FedEx –TNT Express deals (uitgevoerd samen met Kerckhoffs). Drie adviseurs in de database waren betrokken bij vijf deals of meer: ING’er Maurits Duynstee (€2,3 miljard in dealwaarde), Laurens van Asselt van Rabobank (€1,5 miljard) en Boer & Croon Corporate Finance adviseur Alexander van Rossum (€333 miljoen). Twaalf M&A adviseurs hebben meer dan €1 miljard in dealwaarde op hun conto staan. De Big Four kantoren hebben twee vertegenwoordigers in de twee top 20 lijsten: Maurice Dercks (Deloitte CF) en Wouter van de Bunt (KPMG CF).
Toekomst
Voor de komende periode wordt voorspeld dat de markt verdere groei zal boeken. Eind december wordt bekend of de wereldwijde M&A markt voor het eerst in vele jaren door de grens van $4 biljoen in totale gecombineerde dealwaarde zal breken. In ons land staan de seinen ook op groen, hoewel een recent rapport van EY zelfs een stap verder gaat door te stellen dat er zelfs oververhitting dreigt op Nederlandse overnamemarkt. Signalen voor een mogelijke oververhitting zijn volgens Steven Spiekhout, partner bij EY Transaction Advisory Services, hogere waarderingen van bedrijven en de minder kritische instelling van kopers. Bovendien krijgt het boekenonderzoek soms minder aandacht om snelheid van uitvoering te bevorderen en worden aankopen halsoverkop gedaan.
* De M&A database bevat uitgebreide informatie per deal, waaronder sector, type transactie, dealwaarde en betrokken adviseurs.
** De analyse is gebaseerd op de M&A database voor de periode vanaf 1 november 2014 tot 31 oktober 2015. Alleen deals met een waarde boven de €5 miljoen zijn meegeteld. Van belang om te vermelden is dat de database is gebaseerd op de input van de betreffende bedrijven zelf, en om die reden omvat de data niet alle transacties die hebben plaatsgevonden in de Nederlandse markt. Daarnaast worden deals en dealwaardes toegewezen aan een M&A-adviseur die als teamleider betrokken was bij de deal. Er is daarom een (significante) overlap in het totale aantal deals en dealwaardes, aangezien in veel gevallen meerdere zakenbankiers en M&A consultants aan dezelfde deal hebben meegewerkt, waardoor het voorkomt dat de waarde van een deal meerdere keren wordt meegeteld voor het bepalen van de totalen.