Interim managementmarkt trekt aan, tweedeling dreigt in de top
De arbeidsmarkt voor hoogopgeleide interim managers viert hoogconjunctuur. Het aantal interim managers en topprofessionals in opdracht is naar een recordhoogte van 80% gestegen en de gemiddelde duur van de opdracht bedraagt bijna veertien maanden tegen een gemiddeld hoger tarief. Wel zijn er bij tarifering grote sectorverschillen zichtbaar, en dreigt er bovendien een tweedeling te ontstaan tussen zelfstandig ondernemers en interim managers in loondienst.
De Interim Index van Schaekel & Partners heeft als doel inzicht te geven in de trends en ontwikkelingen in de markt voor tijdelijk management. Het jaarlijkse onderzoek kijkt onder meer naar vraag, aanbod en distributiekanalen in de interim management-markt en neemt ook diverse aspecten die samenhangen met het zelfstandig ondernemerschap onder de loep.
Dit jaar vindt alweer de vijftiende editie van het onderzoek plaats en hebben in totaal 475 interim managers – actief op management- en directieniveau en gemiddeld tien jaar werkzaam als zelfstandig ondernemer – hun visie gegeven op hoe de markt zich in de tweede helft van 2018 ontwikkelt*. De 2018-editie van de Interim Index staat onder leiding van Piet Hein de Sonnaville en Marleijn de Groot, partners bij het boutique adviesbureau uit Utrecht.
Stijgende vraag naar interim managers
Belangrijkste conclusie uit de 2018-editie van de Interim Index is dat de vraag naar hoogopgeleide interim managers dit jaar opnieuw in de lift zit. De afgelopen vijf jaar is er een stijgende lijn te zien geweest. Was er in 2017 nog sprake van een recordpercentage van 79%, van ‘interim managers in opdracht’, zo is dit percentage dit jaar zelfs nog verder gestegen, naar 80%, een nieuw record.
Tariefstijging, wel sectorverschillen
Een andere conclusie uit het onderzoek is dat hoogopgeleide interim managers vertrouwen in de toekomst lijken te hebben. Zij verwachten dat de markt zich goed zal blijven ontwikkelen, ook gekeken naar de uurtarieven. Terwijl een meerderheid van de respondenten (55%) verwacht dat de tarieven het komende halfjaar nagenoeg gelijk zullen blijven, denkt 41% dat een tariefstijging tussen de 5% en 20% zal plaatsvinden. Slechts 4% van de respondenten verwacht een tariefdaling. “De positieve trend die wij eerder signaleerden, zet door: steeds meer respondenten verwachten een stijging van de tarieven. Het aantal respondenten dat een daling verwacht, neemt steeds verder af”, aldus de onderzoekers.
“Waar wij vorig jaar nog wat aarzelend waren of er sprake was van hoogconjunctuur in de interim management-markt, kan dit jaar niemand er meer omheen: alle signalen staan op groen. Het oude marktmechanisme – dat van vraag, aanbod en tarifering – zien wij dit jaar in optima forma terug: gemiddeld stijgen de tarieven met bijna 8%.” Concreet komt het gemiddelde uurtarief van de totale responsgroep neer op €122,-, een tariefstijging ten opzichte van vorig jaar.
“Gemiddeld welteverstaan”, want de tarieven in de sectoren lopen uiteen, waarbij niet alle sectoren een tariefstijging laten zien, aldus de onderzoekers. De tarieven zijn ten opzichte van een jaar geleden het meest gestegen in de sectoren zorg, industrie-, diensten en retail (IDR), en financiële dienstverlening (FD). De sector financiële dienstverlening laat het hoogste gemiddelde uurtarief zien van €147,-. Het laagste gemiddelde uurtarief is met €108,- gemeten in de overheidsmarkt, waarmee deze markt qua tarifering wel constant blijft (als gevolg van het tariefplafond). “Niet onbegrijpelijk, maar wij zien topprofessionals de overheid als sector mijden. Hiermee ontstaat een niet gewenst effect: tweedeling in de markt. “Onwenselijk”, geeft De Sonnaville aan, die toevoegt: “Juist de diversiteit van opdrachten en markten is de meerwaarde voor zowel vraag als aanbod en dit gegeven wordt nu verstoord”.
Vraag en aanbod overheidsmarkt verschraalt
De onderzoekers constateren dat er sprake is van een schaarste die wegtrekt naar andere markten en zo voor de overheid een onbereikbaar segment van deskundigen wordt. “Zowel vraag als aanbod verschraalt op deze manier. Voor een zo relevante markt als de overheidsmarkt een uiterst gevaarlijke ontwikkeling”, stellen de onderzoekers. Marleijn de Groot, partner bij Schaekel & Partners geeft aan: “Van belang is dat juist de overheid meer marktmeesterschap ontwikkelt. Kortere inzet van de externen, minder dagen per week, minder uurtje-factuurtje en meer prestatiegericht inhuren.”
Ondanks het lage tarief in de overheidsmarkt, is de vraag naar interim managers binnen het overheidsdomein het afgelopen jaar gestegen met zo’n 10% naar ongeveer €16 miljoen, zo valt op te maken uit de onlangs gepubliceerde Jaarrapportage Bedrijfsvoering Rijk. Voor het eerst in circa drie jaar stijgen vanuit het Rijk ook de totale uitgaven aan interim managers weer, na de afgelopen drie jaar gemiddeld rond de €15 miljoen te hebben gelegen. Ter vergelijking, rond het uitbreken van de financiële crisis lagen de totale interim management uitgaven nog op ruim €25 miljoen (2009). Het ministerie dat het afgelopen het meeste uitgaf aan interim management is Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties – in 2017 besteedde het ministerie ongeveer €4,2 miljoen.
Tweedeling dreigt tussen zelfstandig versus loondienst
De hoogconjunctuur veroorzaakt volgens de onderzoekers nog een andere tweedeling: die tussen de zelfstandige en de manager in loondienst. “Gegeven de stijging van de tarieven en het dalende risicoprofiel van de zelfstandige op dit moment, nemen de beloningsverschillen tussen beide groepen sterk toe. De leeglooptijd tussen opdrachten wordt (weer) korter (7,3 weken), de duur van de opdracht langer en ook de verwachting van de vraag naar interim is positiever geworden.”
De onderzoekers concluderen: “Het is overdreven om te stellen dat iemand in loondienst een dief van zijn eigen portemonnee is (daarvoor zijn meer elementen die meewegen van toepassing), maar onmiskenbaar beleeft deze groep van zelfstandig opererende managers en professionals zeer goede tijden op dit moment.”
* Vragen die de revue passeren zijn onder meer: Welke verwachtingen leven er in de markt voor tijdelijk management? Hoe zal de vraag zich ontwikkelen en welke functies vullen interim managers in? Zijn er opvallende ontwikkelingen in de verschillende sectoren? Welke kanalen zijn succesvol voor het verkrijgen van opdrachten? Wat is de gemiddelde opdrachtduur van een interim-opdracht?
Gerelateerd: Uitgaven van Rijk aan strategie- en managementconsultants weer gedaald.
