Deloitte als eerste Big Four in Nederland door omzetgrens €1 miljard
Deloitte gaat naar alle waarschijnlijkheid als eerste van de Big Four-kantoren in Nederland de magische grens van €1 miljard omzet doorbreken. De mijlpaal, die naar verwachting in het huidige financiële boekjaar zal worden bereikt, zou voor de accountants- en adviesorganisatie de kers op de taart zijn, volgend op een opmerkelijke inhaalslag -– slechts tien jaar geleden was Deloitte nog kleiner dan alle drie zijn aartsrivalen: EY, KPMG en PwC.
Het uitbreken van de financiële crisis heeft het Nederlandse Big Four-landschap flink op zijn kop gezet. Tot aan het boekjaar 2007/08 was Deloitte het grootste accountancy- en advieskantoor van ons land. Het kantoor verwierf zijn positie als marktleider, toen het na het Enron-schandaal de Nederlandse tak van Arthur Andersen overnam, waarmee het in een klap €168 miljoen aan zijn omzet toevoegde.
Toen de financiële crisis toesloeg, werd Deloitte het hardst geraakt door de dalende vraag naar accountancy- en adviesdiensten. Het kantoor werd niet alleen van de troon gestoten, door PwC, maar tegen 2010 waren ook concurrenten EY en KPMG groter geworden dan Deloitte.
Groeipad
Onder leiding van Peter Bommel, de CEO van het Nederlandse kantoor tussen 2011 en 2018, begon Deloitte aan een gestage comeback. Ten grondslag aan het groeipad dat Deloitte met zijn komst inzette, lag een strategie die het kantoor maar wat goed kende uit het verleden: het uitbreiden van zijn consultancyactiviteiten.
De keuze voor deze strategie voert deels terug op de tijd voor de crisis. Gekeken naar zijn advisory-diensten, had Deloitte destijds een flinke voorsprong op zijn concurrenten, zowel wereldwijd als in Nederland. Toen Enron in 2002 in de Verenigde Staten omviel, riep dit vragen op in de markt ten aanzien van de onafhankelijkheid tussen audit- en adviesdiensten. Dit resulteerde op zijn beurt in een grotere financiële druk. Tezamen dreven deze twee factoren drie van de Big Four-kantoren ertoe hun consultancyactiviteiten af te stoten.
IBM nam wereldwijd PwC Consulting over, Capgemini nam wereldwijd EY Consulting over en KPMG Consulting ging na een rebranding onafhankelijk verder als BearingPoint. (In Nederland werd KPMG Consulting overgenomen door Atos.) Toen de hoogtijdagen van weleer terugkeerden in de consultancymarkt, moesten de drie Big Four-kantoren dus weer praktisch opnieuw beginnen.
Tegelijkertijd wist Deloitte – het had niks gescheeld of het Big Four-kantoor had zijn advisory-praktijk onafhankelijk laten verder gaan (als ‘Braxton’) – zijn adviestak uiteindelijk te behouden. Dat besluit heeft Deloitte sindsdien allesbehalve windeieren gelegd. Niet alleen had het de grootste adviespraktijk van de Big Four, het had daarnaast – min of meer toevalligerwijs – een les geleerd: het had gezien hoe verstandig het was om juist in te blijven zetten op adviesdiensten.
De comeback van consulting
In de Benelux-landen voerde het hernieuwde vertrouwen in de inmiddels bewezen strategie het bedrijf vanaf 2011 naar nog grotere hoogten. Een van de belangrijkste besluiten van het Nederlandse partnerteam was om sterk te investeren in zijn consultancydienstverlening. In de daarop volgende jaren wist Deloitte zijn adviespraktijk uit te bouwen van een omzet van €95 miljoen in 2011, naar de huidige €266 miljoen. Tegenwoordig heeft Deloitte Consulting meer dan 1.300 consultants in dienst, geleid door ongeveer 65 partners.
Het is duidelijk dat Deloitte heeft kunnen profiteren van de sterke groei van de wereldwijde consultancymarkt. De bloeiende Nederlandse economie heeft ook de adviesmarkt een boost gegeven en kende onder andere een sterk groeiende vraag naar adviesdiensten rondom bijvoorbeeld digitale transformaties, meer Agile manieren van werken, het veranderende consumentenlandschap, bewustzijn over milieu- en maatschappelijke impact of bijvoorbeeld het doen van kapitaalinvesteringen ten behoeve van groeiambities.
Om de omzetgroei verder te versnellen, heeft Deloitte de afgelopen jaren ook diverse deals afgerond. In 2012 was er de wereldwijde overname van Monitor (tegenwoordig Monitor Deloitte), waardoor het strategiekantoor een Nederlandse aanwezigheid kreeg. In ons land kocht Deloitte onder andere supply chain-specialist AEPEX en HR-boutiquespelers Indica Talent & Performance en FCTB.
De belangrijkste succesfactor voor de sterke groei van Deloitte lijkt te liggen in het vroegtijdige besef dat de consultancymix in de markt sterk aan het veranderen was. Tien jaar geleden draaide consultancy vooral om managementadviesdiensten, zoals strategie, organisatie, operations en finance. In de tussenliggende jaren heeft consulting echter een metamorfose ondergaan en breidde het adviesvak zich uit naar allerlei nieuwe segmenten. De invloed van technologie, consumentisme en de toegenomen concurrentie heeft ertoe geleid dat consultants nu ook klanten helpen bij bijvoorbeeld design thinking, het omarmen van Agile- en Lean-methodieken, of het implementeren van technologische toepassingen.
Technologiegedreven diensten zoals het digitaliseren van processen, analytics, cloud, robotica, kunstmatige intelligentie en datagedreven werken behoren tegenwoordig tot de snelst groeiende segmenten binnen de adviesbranche. Op technologisch vlak heeft Deloitte zich snel als een voorloper weten te positioneren. Alle belangrijkste praktijken van het kantoor – Strategy, Operations, Finance, Human Capital en uiteraard Technology – hebben zich weten te ontwikkelen tot echte koplopers als het gaat om het integreren van technologie binnen hun dienstenaanbod.
Bovendien lanceerde het Big Four-kantoor Deloitte Digital, de praktijk die zich toelegt op het doorvoeren en begeleiden van digitale transformaties. In 2012 was Deloitte wereldwijd het eerste Big Four-kantoor dat een afzonderlijk digitaal merk had gelanceerd en vandaag de dag heeft Deloitte Digital meer dan 9.000 consultants in dienst, werkzaam in 30 landen. Ook in Nederland was Deloitte een voorloper op het gebied van digital. Deloitte Digital Nederland bestaat anno 2019 uit een team van 200 professionals, dat opereert vanuit een eigen studio in Amsterdam. In mei van dit jaar versterkte Deloitte Digital zijn Nederlandse portfolio met digitale marketingdiensten, door de overname van Pervorm.
Het consulting-partnerteam van Deloitte was zich daarnaast bewust van de groeiende behoefte onder klanten aan end-to-end dienstverlening. Deloitte besloot te investeren in het verbreden en uitbreiden van zijn dienstenportfolio, om zo het volledige spectrum aan diensten te kunnen afdekken. “Onze klanten verlangen steeds vaker een consultingpartner die hen ondersteunt bij het transformeren van hun bedrijf, van bedrijfsstrategie tot uitvoering. We bieden deze ondersteuning met onze multidisciplinaire diensten en onze strategische, operationele, human capital- en technologische capaciteiten”, stelt Erik Nanninga, Managing Partner van Deloitte Consulting in Nederland.
Intern heeft Deloitte verschillende stappen ondernomen om beter voorbereid te zijn op de veranderende consultancymarkt. Zo heeft het Nederlandse kantoor van Deloitte zich aangesloten bij Deloitte North West Europe (een regionale krachtenbundeling van Deloitte-kantoren met een omzet van meer dan €5 miljard), met als doel de samenwerking voor internationale klanten en projecten te verbeteren. Verder heeft Deloitte een offshore-deliverymodel opgetuigd in Zuidoost-Europa en Azië om operationele activiteiten sneller en kosteneffectiever te kunnen uitvoeren. Ook heeft Deloitte een gig-economy-platform gelanceerd, waardoor het kantoor kan putten uit een pool van onafhankelijke consultants, die het bijvoorbeeld kan inzetten wanneer er piekvraag ontstaat of wanneer specifieke competenties gevraagd worden.
Financial Advisory
Een andere belangrijke en strategische stap voor Deloitte was het sterk inzetten op het vergroten van zijn marktaandeel binnen het financial advisory-adviessegment. Het kantoor biedt dergelijke diensten – zoals corporate finance-, fusie- en overnameadvies, risk management en bijvoorbeeld forensische en actuariële diensten – vanuit twee businessunits: Financial Advisory en Risk Advisory. Aan het begin van de eeuw realiseerden deze twee businessunits nog een omzet van €34 miljoen in Nederland. Nu, bijna twintig jaar later, weten deze praktijken maar liefst €258 miljoen om te zetten. Lag Deloitte in het verleden nog mijlenver achter op zijn drie grote concurrenten, vandaag de dag mag het zich qua omvang de onbetwiste leider van het segment noemen.
Deloitte heeft fors geïnvesteerd in zijn financial advisory-aanbod, dat vooral is gestoeld op technologie. Zo biedt het zijn klanten diensten op het gebied van deal analytics, cybersecurity, financial crime-technologie en forensic datamining. Bovendien weet Deloitte met zijn technologische expertise nieuwe omzetstromen te creëren, zoals managed services. Het kantoor adviseert tegenwoordig niet alleen over complexe processen, maar bewaakt deze ook voor zijn klanten en zet in op continue verbetering.
De Financial Advisory-praktijk van Deloitte Nederland, die momenteel wordt geleid door Oscar Snijders en Twan Kilkens, heeft de afgelopen periode zijn voetafdruk binnen de fusie- en overnamemarkt aanzienlijk versterkt. Uit actuele data, afkomstig van bekende M&A-databases zoals Mergermarket en Refinitiv, komt naar voren dat Deloitte vandaag de dag één van de meest actieve large-cap dealmakers is, gericht op corporate finance en transactieondersteuning. Bijna al deze groei werd organisch gerealiseerd. Bovendien wist Deloitte middels de overname van lokale speler Boer & Croon Corporate Finance ook zijn voetafdruk binnen het midmarket-segment verder te vergroten.
De magische grens
Terwijl de Audit-praktijk van Deloitte sinds 2003 bijna €200 miljoen aan inkomsten heeft zien verdampen (robotisering maakt dat de toegevoegde waarde van accountants sterk is afgenomen, waarmee ook de tarieven flink zijn gedaald), zorgde de sterke groei van Deloitte Advisory dat het Big Four-kantoor in het boekjaar 2018/19 desondanks een recordomzet van €968 miljoen heeft weten te realiseren De magische grens van €1 miljard is daarmee voor Deloitte binnen handbereik en het is bijna zeker dat Deloitte deze mijlpaal ergens in het komende jaar ook zal gaan bereiken. Hiervoor is een groei van ‘slechts’ 3,5% nodig - ter vergelijking: de gemiddelde groei van het bedrijf in de afgelopen vier jaar bedroeg 10% per jaar.
De kans dat concurrenten EY, KPMG of PwC deze prestigieuze mijlpaal onder de neus van Deloitte zullen wegkapen is praktisch verwaarloosbaar. PwC realiseerde in 2017/2018 een omzet van €833 miljoen en zal naar verwachting in het boekjaar 2018/19 ongeveer €900 miljoen omzetten (de resultaten worden komende maand bekendgemaakt). Ook EY moet zijn resultaten voor 2018/19 nog naar buiten brengen. Waarschijnlijk zal het een vergelijkbaar omzetniveau bereiken als PwC. Ondertussen zal nummer vier KPMG naar verwachting rond de €700 miljoen aan omzet bereiken, wanneer het zijn resultaten in december publiceert. Alleen een grote overname – van een omvang die Nederland nog niet eerder zag – zou voor Deloitte nog roet in het eten kunnen gooien.
Volgens CEO Hans Honig, de eerste consultant die Deloitte sinds de oprichting in 1955 in ons land mag leiden (vanaf juni van dit jaar), is Deloitte goed op weg om de bijzondere mijlpaal te bereiken: “Terwijl we de huidige markt en vooruitzichten voor ogen hebben, is het onze doelstelling om onze groeistrategie verder uit te bouwen. In het komende jaar blijft onze focus liggen op het investeren in kwaliteit, innovatie en talent.”
Over enkele maanden zal het Nederlandse kantoor van Deloitte zich scharen onder de selecte groep van overige Europese ‘member firms’, die meer dan €1 miljard aan omzet weten te genereren, zoals onder meer het kantoor in het Verenigd Koninkrijk (meer dan € 4,1 miljard), Duitsland (€5 miljard) en Frankrijk (€1,3 miljard).
