KPMG eerste Big Four-kantoor met vrouw aan de top: Stephanie Hottenhuis

KPMG heeft als eerste Big Four-kantoor in Nederland een vrouw aan de top. De 53-jarige van oorsprong Bulgaarse Stephanie Hottenhuis is benoemd als nieuwe bestuursvoorzitter, ze maakt de overstap van Arcadis en volgt voormalig McKinsey-topman Albert Roëll op, die eind vorig jaar opstapte.

De afgelopen 23 jaar heeft Hottenhuis gewerkt voor Arcadis. Bij het ingenieursbureau bekleedde ze tal van bestuurlijke functies, en de laatste zes jaar maakte ze deel uit van de raad van bestuur. Belangrijkste wapenfeiten van de 53-jarige Hottenhuis: ze maakte de Duitse afdeling winstgevend, integreerde grote acquisities en introduceerde in Europa een regionale organisatie.

In haar laatste rol leidde ze de Aziatische activiteiten, waar ze zich inzette om alle vestigingen in een zeer diverse regio op één lijn te krijgen.

Hottenhuis begint half augustus aan haar nieuwe klus. Ze noemt het een “ongelooflijke eer” om bij KPMG aan de slag te gaan.

“KPMG speelt een maatschappelijk relevante rol in de verduurzaming van de economie en de creatie van welvaart. Van het geven van zekerheid over financiële informatie tot het vormgeven van de digitale economie van morgen; KPMG zit in het hart van die ontwikkelingen. Deze actuele thema's inspireren mij en vormen mijn drijfveer om aan de slag te gaan.”

Externe bestuursvoorzitter

Met de benoeming van Stephanie Hottenhuis heeft KPMG wederom gekozen voor een externe bestuursvoorzitter, nadat eind vorig jaar ook al een externe bestuurder aan het hoofd van het kantoor stond. Albert Roëll, de vroegere CEO van KAS Bank, vertrok afgelopen december – na KPMG twee jaar te hebben geleid – toen er onvoldoende draagvlak bleek voor zijn leiderschap.

Volgend op zijn vertrek lag de leiding van KPMG het afgelopen jaar in handen van bestuurslid Rob Fijneman, hoofd van de Advisory-praktijk. Eerder stond Jan Hommen, de voormalig CEO van ING, aan het roer van KPMG. Onder zijn leiding wist KPMG na een turbulente periode weer terug te keren in rustiger vaarwater. 

Aangezien Hottenhuis extern is aangetrokken zal ze geen partner worden bij KPMG. “Dat wil KPMG ook niet. Een bestuursvoorzitter moet onafhankelijk kunnen handelen”, aldus de nieuwe topvrouw. Hottenhuis heeft de taak gekregen om de uitvoering van KPMG’s grotere veranderprogramma voort te zetten.

De problemen liggen vooral in de auditpraktijk. Vooral nog niet afgeronde affaires plagen de praktijk nog altijd, waaronder zaak rondom de accountantscontrole in 2011 van het failliet gegane Imtech. Daarnaast kregen afgelopen jaar verschillende controledossiers van KPMG een matige beoordeling van toezichthouder AFM. Hottenhuis is zich bewust van de volgens haar “moeilijke geschiedenis”, maar ziet ook de kwaliteitsslag die binnen KPMG is ingezet. “KPMG is nu op de goede weg”, geeft ze aan. “Het duurt niet lang voordat ook de buitenwereld dat ziet. Iedereen is van goede wil en met z'n allen krijgen we die auto weer veilig op de weg.” 

De consultancypraktijk van KPMG draait in elk geval goed. De omzet van de praktijk bedraagt €195 miljoen, zo’n 31% van de totale omzet van het accountants- en advieskantoor en een stijging ten opzichte van de €184 miljoen omzet in boekjaar 2014/2015. Voor de toekomst is de Advisory-praktijk ook een van de speerpunten van de organisatie. Zo is Advisory wereldwijd met afstand het snelst groeiende onderdeel, en Nederland wil dat ook lokaal kopiëren. Vooral naar dienstverlening rondom digitalisering en cybersecurity is er een hoge vraag. Dat is ook terug te zien in de samenstelling van de medewerkers in Advisory – inmiddels hebben ruim 505 KPMG’ers binnen Advisory een technologie-achtergrond.

Sterk trackrecord

Bernard Wientjes, voorzitter van de raad van commissarissen van KPMG, toont zich verheugd over de benoeming van Hottenhuis: “Zij heeft meer dan twintig jaar ervaring in het aansturen van organisaties in de professionele dienstverlening en wordt alom gewaardeerd om haar maatschappelijke focus en verbindende leiderschapsstijl.” Wientjes stelt bovendien dat KPMG met de kwaliteiten van Hottenhuis de juiste mix aan vaardigheden in huis haalt voor zijn strategische veranderprogramma. “Stephanie Hottenhuis heeft in haar carrière bewezen omvangrijke strategietrajecten tot een goed resultaat te brengen en onderscheidt zich op onderwerpen zoals klantgerichtheid, verduurzaming en digitalisering.” 

Otto Waterlander, een partner bij McKinsey & Company, beschrijft Hottenhuis als iemand die “graag en goed regelt, niet houdt van zeuren en haar mouwen opstroopt om tot resultaat te komen”. In het FD legt hij uit hoe een voorval dat hij in maart 2012 met haar meemaakte zijn mening over haar vormde. Op de bewuste dag bezochten Hottenhuis en Waterlander samen een Duits bedrijf dat door Arcadis was overgenomen – Hottenhuis was op dat moment directeur Europa. Op de terugweg raakte de benzine van de rode Audi waarin ze reden op. Hottenhuis aarzelde geen moment; zij stapte uit en duwde de auto samen met Waterlander naar de benzinepomp driehonderd meter verderop. Over de vluchtstrook, in netter rok en op zeven centimeter hoge naaldhakken. “Stephanie reageerde zoals alleen Stephanie kan.”

“Stephanie Hottenhuis heeft in haar carrière bewezen omvangrijke strategietrajecten tot een goed resultaat te brengen en onderscheidt zich op onderwerpen zoals klantgerichtheid, verduurzaming en digitalisering.”
_{– Bernard Wientjes, RvC voorzitter} 

Aad Veenman, die Hottenhuis kent uit de raad van commissarissen van netwerkbedrijf Tennet – waaruit Hottenhuis nu terugtreedt in verband met haar nieuwe KPMG-rol – roemt haar vermogen om kalm te blijven: “Ook bij moeilijke klussen blijft haar hoofd koel.” Ab van der Touw, de opvolger van Veenman als president-commissaris bij Tennet wijst op haar vermogen om situaties te analyseren om tot een langetermijnoplossing te komen. Als voorbeeld geeft hij aan: “Wanneer de Duitsers bijvoorbeeld bij energieopwekking gebruik blijven maken van steenkool, reageert ze niet emotioneel, maar verdiept ze zich in de argumenten van mevrouw Merkel.”

Vrouwen aan de top

Hottenhuis wordt de eerste topvrouw van een Big Four kantoor in ons land. PwC wordt geleid door Ad van Gils, die begin deze maand Peter van Mierlo opvolgde. Bij Deloitte staat Peter Bommel aan het hoofd van het bestuur, terwijl EY wordt geleid door Coen Bogaart. Hottenhuis is echter niet de eerste vrouw die in Nederland een groot accountancykantoor leidt. Op 1 maart van dit jaar had Anneke van Zanen die primeur, toe ze werd aangesteld als Bestuursvoorzitter bij Baker Tilly Berk.

In het bredere landschap voor zakelijke dienstverlening geeft Accenture het allerbeste voorbeeld als het gaat om vrouwen in de top. Het consultancykantoor wordt nu voor de derde keer geleid door een vrouw: Irine Gaasbeek, die in juni het stokje overnam van vertrekkend voorzitter Manon van Beek.

Ook in het buitenland worden steeds meer CEO-posities in de zakelijke dienstverlening bekleed door vrouwen. Zo wordt Deloitte in de VS geleid door Cathy Engelbert. In de UK wordt Grant Thornton geleid door Sacha Romanovitch. En Cindy Hook deelt de lakens uit als topvrouw van Deloitte Australië.