Bedrijfsleven roept overheid op om energietransitie te versnellen

Een groep van negenendertig organisaties heeft een oproep gedaan aan de overheid om de energietransitie te versnellen. In hun pleidooi komen ze tot vier concrete agendapunten: het invoeren van een klimaatwet die de doelstellingen van COP21 realiseert, het instellen van een minister voor economie, klimaat en energie, het opzetten van een nationale investeringsbank die investeringen in innovatieve energieprojecten mogelijk maakt en een governance structuur die partijen met elkaar verbindt.

Tijdens de klimaatconferentie van Parijs (COP21) in december vorig jaar hebben de deelnemende landen afgesproken dat de wereldwijde opwarming van de aarde ruim onder de 2 graden moet blijven ten opzichte van het pre-industriële tijdperk en dat zij zich zullen inspannen om de temperatuurstijging te beperken tot 1,5 graad. Het Parijs-akkoord vergt dat Nederland de uitstoot van broeikasgassen met 80% tot 95% reduceert in 2050.

Wil Nederland de klimaatdoelstellingen realiseren dan staat het voor een grote uitdaging. Ons land behoort vandaag de dag tot een van de achterlopers in het opwekken van duurzame energie. Maar omdat 2050 nog ver weg is staat de overheid nog voor een strategische keuze: de verduurzaming zo lang mogelijk uitstellen of juist vaart maken? Een groep van 39 organisaties, onder leiding van initiatiefnemers Siemens, Van Oord, Eneco, Shell, en het Havenbedrijf Rotterdam, hebben hun keuze al gemaakt: “Wij kiezen ondubbelzinnig voor het versnellen van de energietransitie. Voor tempo maken. Zowel omwille van het klimaat als omwille van onze economie.”

Om hun ambities meer ruchtbaarheid te geven hebben de organisaties zich verenigd in de Transitiecoalitie. 34 andere organisaties zijn bereid gevonden om zich aan te sluiten, waaronder Arcadis, Deloitte, Ecofys, IBM en Royal HaskoningDHV*, waardoor de Transitiecoalitie volgens de leden een “krachtig blokt vormt” in het energielandschap.

Visie en versnelling

De oprichters zijn van mening dat het momenteel ontbreekt aan een lange termijn visie op duurzaam energiegebied. In het Energieakkoord voor duurzame groei zijn tot 2020 / 2023 afspraken gemaakt over de verduurzaming van de energievoorziening in Nederland: energiebesparing en toename van het aandeel hernieuwbare energieopwekking. Voor de periode daarna is nog geen concrete duidelijkheid. “Wat ontbreekt, is een gedeelde visie op de snelheid van en de manier waarop de transitie moet plaatsvinden voor de periode van 2020 tot 2050”, stellen de oprichters van de Transitiecoalitie.

Afgelopen week maakten de leden hun zorgen bekend via een pleidooi die ze aan de politiek hebben gericht. Centraal hierin staat hun verzoek voor een meerjarig kader voor een versnelling van de Nederlandse energietransitie. Dit is niet alleen goed voor het milieu en maatschappij, stellen de initiatiefnemers, maar biedt Nederland ook kansen voor het ontwikkelen van een nieuwe economie, met nieuwe verdienmodellen en nieuwe banen. Wanneer dit goed wordt uitgevoerd, dan zou ons land een voortrekkersrol in Europa kunnen nemen. “We kunnen meer groene welvaart creëren”, schrijven ze. Om dit te realiseren moeten volgens de deelnemende bedrijven drie randvoorwaarden ingevuld zijn.

1) Een geïntegreerd beleid op het gebied van klimaat, energie en economie, met borging over kabinetten heen en een consistente uitvoering.
2) Een ondernemende staat is nodig, die ruimte maakt voor de markt.
3) Een actieve betrokkenheid van burgers en consumenten.

De organisaties die onderdeel zijn van de Transitiecoalitie

Concreet stellen ze voor om op korte termijn vier prioriteiten op te pakken:
1) Een klimaatwet die de doelstellingen van Parijs realiseert, inclusief tussendoelen in 2030 en 2040 die hiermee in lijn zijn.
2) Een minister voor economie, klimaat en energie die het mogelijk maakt dat de kansen van de nieuwe economie worden verzilverd.
3) Een borgingsmechanisme die de partijen verbindt en aanspreekt op een voortvarende en consistente uitvoering en de gemaakte afspraken onafhankelijk borgt over kabinetten heen.
4) En het opzetten van een nationale investeringsbank die investeringen in verdere innovatie en grote energieprojecten mogelijk maakt.

“Het bedrijfsleven wil onderdeel van de oplossing zijn. Wij zetten onze schouders onder de verduurzaming van de Nederlandse maatschappij”, aldus de Transitiecoalitie.

Eerder dit jaar pleitten twee adviseurs van Ecorys voor de invoering van een Nationaal Programma Klimaattransitie.

* Deloitte, Ecofys en Royal HaskoningDHV zijn ook lid van de Nederlandse Klimaatcoalitie.