CEO van Zestgroup geeft tips voor een succesvol sollicitatiegesprek

Jaarlijks ziet Ramon van der Wal, CEO van Zestgroup, tientallen kandidaten komen en gaan. Naast van een goede voorbereiding hangt een groot deel van het succes van een kandidaat af van zijn of haar persoonlijke klik met het bedrijf en de gesprekspartner. “De eerste indruk die je achterlaat is van groot belang op de uitkomst van het gesprek.” Van der Wal vertelt over de ins en outs ter voorbereiding op een sollicitatiegesprek.

De Nederlandse arbeidsmarkt floreert als nooit tevoren. Werkgevers zijn flink op zoek naar kandidaten, en met in Q1 van 2018 ruim 237.000 openstaande vacatures is volgens officiële cijfers het niveau voor het eerst weer teruggekeerd naar dat van 2008, het begin van de financiële crisis. Ondanks de hausse blijft het vinden van een baan in de top van de markt voor veel professionals een uitdaging. Tegelijkertijd is werken in consultancy erg gewild – de branche is onder starters bijvoorbeeld al jaren de populairste branche om in te werken – hoewel het betreden van deze sector voor sommigen een behoorlijke uitdaging blijft.

De laatste sollicitatie die Van der Wal zelf heeft moeten doen, was toen hij in januari 2007 solliciteerde bij Zestgroup, waar hij destijds werd aangesteld als Deputy Director binnen Zest Utilities. Van der Wal wist uiteindelijk door te groeien tot CEO, een rol waarin hij nu verantwoordelijk is voor de operaties van het adviesbureau, dat opdrachtgevers helpt met het optimaliseren van de bedrijfsvoering en het implementeren van veranderprocessen.

Van der Wal is ook eindverantwoordelijk voor de wervingsstrategie van het bureau en in die hoedanigheid – Van der Wal voert de ‘laatste ronde’ gesprekken – heeft hij tientallen, zo niet honderd-plus kandidaten de revue zien passeren. Op basis van zijn ervaringen heeft Van der Wal een aantal tips en aanbevelingen voor professionals die het sollicitatietraject ingaan.

Voorbereiding en onderzoek

Van der Wal: “Het is heel cliché, maar het succes van je sollicitatie ligt in de voorbereiding, niet in de uitvoering. Een goede voorbereiding zorgt namelijk voor een rustige houding, laat zien dat je er echt voor gaat en stelt je in staat om goed antwoord te geven op vragen. Immers, de voorbereiding die je treft laat zien hoe je als persoon je toekomstige werk gaat doen.” Een goede solllicitatievoorbereiding begint volgens Van der Wal dan ook met het doen van goed onderzoek naar onder andere de werkgever, het werkveld, de functie, de gesprekspartner, maar ook bijvoorbeeld naar de eigen motivatie voor de sollicitatie. Daarbij kan een kandidaat zich voorafgaande aan de sollicitatie verschillende belangrijke vragen stellen, zoals bijvoorbeeld:

• Wat doet het bedrijf en hoe presenteert het zich in de media?
  
• In welke sector opereert het bedrijf en wat zijn de kenmerken hiervan?
  
• Wie is de gesprekspartner?
  
• Met wie krijgt je gesprekspartner te maken?

“Zoek je gesprekspartner op op LinkedIn en desnoods Facebook, zo weet je met wie je spreekt. En bereid een persoonlijke pitch voor waarin je vertelt wie je bent, wat jou kenmerkt, waarom je hebt gesolliciteerd en wat je verwachtingen zijn.”

De sollicitatie

Hoewel het onverwachts voor kan komen, is te laat komen bij een sollicitatie gesprek volgens Van der Wal absoluut ‘not done’. Hij geeft enkele tips: “Bel in dat geval, indien mogelijk, ruim van tevoren. Als je daarentegen te vroeg bent zou je aan de receptie kunnen vragen om je tien minuten voor tijd aan te melden bij je gesprekspartner. Als er geen receptie is en je in een algemene ruimte terecht komt, vraag dan even of je ergens kunt zitten tot je gesprek start.”

Een goede voorbereiding is volgens Van der Wal in elk geval essentieel. “Heel veel gesprekken gaan over de algemene zaken; wat doet het bedrijf, wat ga jij doen en hoe ga je om met bepaalde situaties? Op deze vragen kun je je goed voorbereiden. Probeer daarnaast altijd zelf het gesprek in een bepaalde richting te sturen.” Voorbeelden van vragen die in een sollicitatiegesprek vaak gesteld worden zijn:

• Welke kennis en kunde breng je mee om succesvol te zijn? Waaruit blijkt dat?
  
• Wat zijn je sterke en verbeterpunten?
  
• Waar kreeg je energie van in vorige functies?
  
• Waar zie jij jezelf over vijf jaar?

Volgens de Zestgroup CEO is het waarschijnlijker dat zowel de sollicitant als de interviewer met een goed gevoel de kamer uit zullen lopen, wanneer ze in het gesprek standaardvragen zoveel mogelijk loslaten. Van der Wal: “Als sollicitant kun je in gesprek gaan over de missie en visie van de organisatie, wat je tijdens je loopbaan hebt geleerd en welke uitdagingen de organisatie de komende jaren wil aangaan. Je kan hier verder op inspelen door te vragen naar de reden dat de vacature openstaat of waarom de uitnodiging is gestuurd voor een eerste gesprek. Van der Wal benadrukt: “De eerste match is gebaseerd op een wederzijds gevoel, zonder een onderlinge klik is een tweede gesprek kansloos.”

Gouden tips voor sollicitatiegesprek

Een van de belangrijkste voor een sollicitant is om tijdens een gesprek vragen te stellen aan de gesprekspartner: “Op deze manier kun je laten zien dat je écht geïnteresseerd bent in het bedrijf. Daarnaast helpt het stellen van vragen jou om erachter te komen of de functie, de organisatie en de bedrijfscultuur ook bij jou passen. In de basis kan iedere vraag (wederzijds) gesteld worden. Wat een goed moment daarvoor is en hoe je deze inleidt, bepaalt of een vraag gepast is.” Vragen kunnen bijvoorbeeld zijn:

• Wat houdt de functie in?
  
• Wat is belangrijk om als succesvol bestempeld te worden?
  
• Hoe is de cultuur binnen het bedrijf?
  
• Waarom werkt jouw gesprekspartner er?
  
• Hoe groot is de organisatie/afdeling?
  
• Wat zijn mijn ontwikkelmogelijkheden?

Diverse overige elementen kunnen van invloed zijn op de uitkomst van een gesprek, waaronder het heikele onderwerp salaris. Ga je bijvoorbeeld tijdens het eerste gesprek in op het salaris, of juist niet? Volgens van der Wal is het aan de kandidaat om in te schatten welk moment hiervoor geschikt is. Van der Wal: “Kies je moment. Twijfel je? Stel de vraag dan niet in het eerste gesprek. Het geeft afhankelijk van de setting mogelijk een verkeerd beeld.”

Verder raadt Van der Wal sollicitanten aan tijdens het gesprek iets persoonlijks over zichzelf te vertellen en dan niet alleen over bijvoorbeeld welke opleiding iemand gevolgd heeft of welke functies bekleed zijn, maar bijvoorbeeld over het gezin, een hobby of passie van de kandidaat. ”Naast het feit dat je in staat bent om bepaalde werkzaamheden uit te voeren, wil een organisatie jou namelijk ook als mens ontmoeten. Op deze manier kan worden bepaald of je past bij de cultuur van de organisatie. Houd dit kort en krachtig en vermijd negatieve verhalen.”

Een valkuil die sollicitanten in elk geval moeten vermijden, is te vertellen waarom een organisatie juist voor hen zou moeten kiezen en niet voor een andere sollicitant. Van der Wal raadt aan: “Je kent de ander niet, dus blijf bij jezelf. Je hoeft nooit een ander naar beneden te halen om zelf beter te lijken.”

Een sollicitatie bij Zestgroup?

Gevraagd naar het type kandidaten waarnaar Zestgroup voor zijn openstaande functies op zoek is, vertelt Van der Wal: “Wij zoeken mensen die als consultant het verschil willen en kunnen maken, persoonlijkheden die op een vrolijke manier energie meebrengen, gemotiveerd zijn en weten wat aanpakken is. Daarnaast is het belangrijkste dat je puur bent, jezelf bent en blijft en je de intrinsieke wens hebt om anderen en jezelf te verbeteren.”

Voor Zestgroup zijn bij het beoordelen van kandidaten hierbij drie kernwaarden cruciaal: bekwaam, betrokken en vernieuwend – waarden die binnen de gehele organisatie voorkomen en bij een sollicitatie graag worden teruggezien. Van der Wal licht toe: “Bekwaam: dat blijkt uit je cv, je opleiding en werkervaring. Bovendien zorgt je houding ervoor dat je ook als bekwaam wordt gepercipieerd. Betrokken: je toont interesse en hebt de wens om jouw skills uit te breiden ten goede van jezelf en anderen. Vernieuwend: je waakt ervoor dat je dezelfde uitdagingen altijd op dezelfde wijze oplost. Je kijkt naar nieuwe methodieken en technieken, pikt eruit wat voor jou en onze klanten werkt en past dit toe. Je hebt de intrinsieke motivatie om te blijven leren.”

Gerelateerd: Verleiden van talent en recruitment marketing top prio's van recruiters.