Flatland tekent Stedins duurzaamheidsstrategie tot leven

Dat bedrijven moeten verduurzamen moge inmiddels duidelijk zijn. Maar wat betekent dit voor individuele werknemers? Hoe vertaal je een mooi vergezicht naar concrete actie? Met deze hoogst actuele uitdaging hielp Flatland netbeheerder Stedin, een bedrijf dat opereert in het hart van de energietransitie.

In de hoognodige omslag naar een duurzame economie is een rol weggelegd voor alle bedrijven, maar weinig branches staan zo centraal als de energiesector. En binnen die sector is weer een cruciale functie weggelegd voor netbeheerders, die verantwoordelijk zijn voor het transportnetwerk dat energieleveranciers en -afnemers met elkaar verbindt.

Stedin doet dit met name in de Randstad, waar het bedrijf het transport van elektriciteit en gas verzorgt voor zo’n 2,3 miljoen huishoudens en industriële klanten. Naast Den Haag, Utrecht en Rotterdam is ook de Rotterdamse Haven een belangrijk afzetgebied voor de netbeheerder.

Als spil in de Nederlandse energietransitie heeft Stedin zichzelf ambitieuze duurzaamheidsdoelen gesteld. Het bedrijf wil minder CO2 en fijnstof uitstoten, circulair met grondstoffen omgaan en de biodiversiteit verbeteren. De netbeheerder wil bovendien iedereen gelijke kansen bieden om hieraan bij te dragen.

Van abstract vergezicht naar concrete actie

Een mooi streven – maar hoe zorg je dat in een organisatie met meer dan 4.000 medewerkers iedereen aan boord is? Een duurzaamheidsstrategie komt immers pas tot leven als de mensen op de werkvloer voelen waarom het zo belangrijk is om duurzame keuzes te maken én begrijpen hoe zij die naar hun eigen werk kunnen vertalen.

Stedin zag in hoe lastig het is om de mooie woorden om te zetten in daden, en schakelde daarom Flatland in om als tussenstap deze woorden eerst beeldend te maken – letterlijk: als visual agency werkt Flatland vanuit de filosofie dat complexe materie effectiever én pakkender kan worden overgebracht via beelden dan via woorden.

Complex samenspel

Effectief en pakkend waren in dit geval beide cruciaal, want gestalte geven aan Stedins duurzaamheidsstrategie is zeer complex én staat of valt bij de inzet van alle medewerkers.

Wat betreft de complexiteit: duurzaamheid raakt binnen de netbeheerder aan vrijwel alle facetten van bedrijfsvoering. Denk onder meer aan elektrische bussen, duurzame kabels en zonnepanelen op stations, maar ook aan het opleiden van kansarme jongeren tot monteur.

Daarbij spelen telkens weer andere uitdagingen. Bij de aanleg van nieuwe stations heb je te maken met andere issues dan bij de vervanging van assets of storingen en onderhoud van het netwerk. En dan spelen ook thema’s als huisvesting, bedrijfswagens en de vitaliteit van werknemers nog stuk voor stuk een rol.

Wat betreft het meenemen van de medewerkers: het is essentieel dat zij inzien dat duurzaamheid en de bestaande bedrijfsvoering elkaar niet bijten, maar uiteindelijk juist één en hetzelfde doel dienen. De kerndoelstelling van Stedin is namelijk het creëren van een toekomstbestendige samenleving waarin er duurzame energie voor iedereen is.

Zo kan bijvoorbeeld met een inclusief wervingsbeleid een onderbenut deel van de arbeidsmarkt worden aangeboord, wat weer bijdraagt aan het bestrijden van het tekort aan de voor de energietransitie benodigde technici.

Wanneer medewerkers begrijpen dat duurzaamheid en de traditionele kerntaak elkaar op dergelijke manieren kunnen versterken, gaan ze het belang van de strategie zelf voelen.

Visueel voortbouwen op elkaars ideeën

Om deze complexe boodschap te laten landen dacht Flatland mee over het strategieontwerp en verschillende beeldende middelen om de strategie over te brengen aan alle medewerkers, zodat zij (1) worden geïnspireerd en meegenomen in de duurzaamheidsdoelen, (2) de samenhang zien tussen de verschillende impactgebieden en (3) zelf een vertaling kunnen maken wat duurzaamheid voor hun rol betekent.

Cruciaal bij de totstandkoming van deze beeldende middelen was dat ze samen met de medewerkers van Stedin werden ontworpen. In vier design thinking-sessie werkte Flatland en Stedin in co-creatie naar een gestructureerd verhaal.

“Door alles te tekenen worden ieders ideeën zichtbaar”, vertelt Tom van ’t Westeinde, visual strategist bij Flatland. “Het geeft inzicht in de verschillen én overeenkomsten: zit iedereen wel op dezelfde lijn? Enorm waardevol, vooral bij complexe en abstracte onderwerpen als duurzaamheid of inclusiviteit.”

“Tekeningen geven ruimte voor individuele inbreng, iedereen wordt gehoord”, legt hij uit. “Zo bouwen mensen voort op elkaars ideeën. Ze scherpen elkaars voorstellen aan en zo ontstaan vernieuwende ideeën. Deze methode maakt creativiteit los, geeft energie en versnelt het proces om tot overeenstemming te komen.”

Wat, waarom, hoe?

De sessie resulteerden in drie verschillende communicatiemiddelen met drie verschillende doelen: (1) een praatplaat voor een overzichtelijke samenvatting van de duurzaamheidsstrategie, (2) een interactieve website waar veel verdieping te vinden is en (3) een sprekende animatie die de focus en urgentie overbrengt.

“Je zou kunnen zeggen dat de praatplaat het ‘wat’ communiceert, de animatie het ‘waarom’ en de interactieve website het ‘hoe’”, aldus Van ’t Westeinde.

Dirk Bijl de Vroe, sustainability manager bij Stedin, vertelt dat de drie middelen nu het hele jaar door enthousiast gebruikt worden om met de medewerkers in gesprek te gaan én blijven over duurzaamheid. 

“Op basis van deze middelen is ook meteen een volledig nieuwe intranetpagina en internetpagina gemaakt. Al met al dus een nieuwe backbone voor alle communicatie over duurzaamheid”, aldus De Vroe.

Grappig genoeg heeft Flatland daarmee binnen Stedin een vergelijkbare rol gespeeld als Stedin binnen de energietransitie: waar Stedin zich inzet voor een duurzaam netwerk dat energieleveranciers en -afnemers verbindt, heeft Flatland bijgedragen aan een duurzame verbinding tussen Stedins duurzaamheidsstrategie en de talloze medewerkers die hier gestalte aan moeten geven.