De stand van zaken in de zakelijke dienstverlening (in 5 grafieken)
Softwarebedrijf Exact heeft de nieuwste editie van zijn zogeheten MKB Business Barometer uitgebracht, een terugkerend onderzoek naar de belangrijkste trends en ontwikkelingen die spelen binnen het midden- en kleinbedrijf. Een greep uit de kernbevindingen voor de sector zakelijke dienstverlening.
De omzet van zakelijke dienstverleners
Het coronajaar 2020 was een zware periode voor veel zakelijke dienstverleners met discretionaire dienstverlening, waaronder consultants. Accountants en belastingadviseurs daarentegen leveren diensten die wat stabieler van aard zijn, omdat bedrijven nu eenmaal hun belastingverplichtingen moeten nakomen en hun financiële jaarverslagen van een onafhankelijke audit dienen te voorzien.
Over de hele linie bekeken had maar liefst 40% van de dienstverleners in 2020 te maken met een krimp in omzet, terwijl het aandeel groeiers bleef steken op 22%. Het aantal bedrijven dat het jaar afsloot met verlies bleef beperkt tot 24%, vooral vanwege de steunmaatregelen die door de overheid werden opgetuigd.
Voor 2021 zijn de verwachtingen echter een stuk positiever, zo blijkt uit recent onderzoek.
Uitdagingen binnen de branche
Een derde van de zakelijke dienstverleners geeft aan dat de acquisitie van nieuwe klanten hun grootste uitdaging vormt. Op plek twee staat de werving van nieuw personeel, een thema dat almaar belangrijker is geworden door de aantrekkende economie (maar ook steeds lastiger wordt door het groeiende tekort aan personeel).
Het op tijd betaald krijgen van uitgaande facturen en het op tijd en binnen budget opleveren van projecten staan op een gedeelde derde plaats.
Hoe projecten worden opgeleverd
Volgens de survey van Exact, die is gehouden onder leiders werkzaam bij 80+ zakelijke dienstverleners in het mkb-segment (denk aan accountantskantoren, consultancybureaus, ingenieursbureaus en IT-adviesbureaus), lukt het in circa driekwart van de gevallen om projecten op tijd, binnen budget en tegen de gewenste kwaliteit op te leveren.
Het aandeel van projecten dat niet volgens afspraken worden opgeleverd vertegenwoordigt echter een grote kostenpost voor opdrachtgevers en de sector zelf. Inhurende klanten krijgen de rekening gepresenteerd voor budgetoverschrijdingen, een latere oplevering of het moeten werken met oplossingen van mindere kwaliteit.
En omdat niet alle klanten bereid zijn om te betalen voor ‘mislukte projecten’ lopen zakelijke dienstverleners geld mis. Volgens de respondenten is aan het einde van de rit 12% van alle fees die gebudgetteerd worden niet factureerbaar – kortom de schadepost (bekend als ‘gederfde omzet’) loopt op tot in de miljarden (de consultancymarkt alleen al heeft een marktwaarde van €2 miljard).
De impact van corona op de bedrijfsvoering
Naast de druk op de omzet en winst, zorgt de Covid-19-pandemie ook voor grote veranderingen in de manier waarop er gewerkt wordt. Zakelijke dienstverleners zijn over het algemeen al langer bekend met digitaal en remote werken, waardoor voor deze groep de transitie soepeler is verlopen dan het geval was in andere sectoren.
Bij een groep van digitale koplopers binnen de branche leverde de transitie naar digitaal en thuiswerken “geen enkel probleem” op volgens de Exact-survey. De meeste bedrijven geven echter aan dat ze veranderingen hebben moeten doorvoeren in hun processen en systemen om de transitie te faciliteren. Te denken valt aan het verbeteren van digitale processen of (versneld) de overstap maken naar de cloud.
Net als in andere sectoren staat het investeren in betere thuiswerkmogelijkheden hoog op de agenda voor de komende maanden.
Het belang van digitalisering
Niet verrassend zien de respondenten digitalisering als een van de belangrijkste trends voor de komende jaren. Maar liefst 70% van de ondervraagde zakelijke dienstverleners verwacht dat technologische veranderingen een sterke impact zal hebben op het concurrentielandschap voor de komende jaren.
Dit heeft een effect op verschillende facetten. Om te beginnen digitaliseren klanten hun processen, met als gevolg dat zij ook steeds vaker zelf een digitale ervaring verlangen en verwachten. Ook speelt er een intern aspect: door het digitaliseren van hun eigen bedrijfsvoering (denk aan tools ter ondersteuning van business development, voor een betere project delivery of voor het automatiseren van bijvoorbeeld de facturatie) kunnen zakelijke dienstverlener een concurrentievoordeel realiseren.
Tot slot is er de impact op verdienmodellen. Zo komen steeds meer digital-first concurrenten op de markt die een stukje van de markt inpikken. Denk aan marktplaatsen of digitale netwerkbedrijven. Dit biedt anderzijds natuurlijk ook kansen. Zo kunnen digitale proposities zoals ‘as a service’ of een abonnementsmodel (bijvoorbeeld een maandelijkse fee voor een oplossing) ook bijdragen aan omzetgroei en onderscheidend vermogen.
Digitalisering is niet eenvoudig, erkennen de respondenten. Zo geven ze aan dat het vooral moeilijk is om processen te veranderen en om klanten mee te krijgen. Ook maken ze zich zorgen over privacy en beveiliging. Bovendien kampen sommige spelers met een verouderde IT-infrastructuur, waardoor ze niet snel en effectief kunnen inspelen op toekomstbestendige veranderingen.