De vijf belangrijkste IT-trends voor 2019 en 2020
Adviesbureau Supply Value heeft een studie onder IT-professionals uitgevoerd waaruit de belangrijkste trends in het IT-landschap naar voren zijn gekomen. Het gebruik van data om nieuwe inzichten te creëren blijkt een dominant thema te zijn.
1. Data science
Data science verenigt wetenschappelijke methoden, processen en systemen om zowel gestructureerde als ongestructureerde data te vertalen naar kennis. Hierbij wordt gebruikgemaakt van de expertise, technieken en theorieën van de wiskunde, statistiek, informatiekunde en computerwetenschappen, met als doel data te managen en er waardevolle inzichten aan te ontlenen.
Zo kan data aan de basis staan van nieuwe businessmodellen, omdat duidelijker wordt waar de voordelen liggen verscholen. Ook kan het gebruik van data leiden tot een betere klantbeleving – door een schat aan gegevens weet een bedrijf eerder naar welke oplossing een klant op zoek is, waardoor deze sneller geholpen kan worden. In lijn hiermee kan data bedrijfsprocessen efficiënter inrichten.
Niet geheel verrassend komt in het onderzoek naar voren dat meer dan de helft van de respondenten data science tot de drie belangrijkste trends rekent. Daarbovenop geeft ruim 50% van de ondervraagden aan komend jaar veel tot heel veel prioriteit te geven aan data science. De onderzoekers van Supply Value waarschuwen echter dat organisaties niet zomaar over kunnen gaan op datagedreven werken. Kennis is vereist en nieuwe vaardigheden moeten worden aangeleerd, en ook het opzetten van een goede data-governance is van groot belang.
“Sturen op basis van data kan leiden tot enorme versnelling, maar dan moet die data wel compleet, correct en consistent zijn zodat de juiste conclusies worden getrokken zonder wetten of regels te overtreden. Dat vraagt om co-creatie waarbij eigenaarschap, kwaliteit en master data management, privacy en beveiliging, architectuur en integratie en rapportage en analyse gezamenlijk worden vormgegeven. Een medewerker heeft kennis nodig van business, technologie en gegevensanalyse”, aldus de onderzoekers.
2. Cybersecurity
Cybersecurity omvat de beveiliging van IT-systemen tegen diefstal, tegen schade aan hardware, software of elektronische data en tegen verstoring of verkeerd gebruik van de services waarin IT-systemen voorzien. Cybersecurity wordt steeds belangrijker door de almaar toenemende alomtegenwoordigheid van IT-systemen en, daaraan gekoppeld, onze almaar toenemende afhankelijkheid van die systemen.
Denk hierbij niet alleen aan ‘traditionele’ computers, maar ook aan het massale gebruik van smartphones, smart TV’s en andere toepassingen van het Internet of Things. De risico’s die gepaard gaan met deze nog altijd voortdurende opmars van IT bezorgen cybersecurity de tweede plek in deze top vijf.
Een bedrijf kan op verschillende manieren blootstaan aan digitale dreigingen. Aan de ene kant kan een ‘harde’ aanval plaatsvinden, onder andere door misbruik van een backdoor in een systeem of algoritme, waarbij de aanvaller gebruikmaakt van een ontwerp- of configuratiefout om de beveiliging te ontwijken. Een voorbeeld is een DDoS-aanval, waarbij een machine of netwerk bewust overladen wordt met netwerkverkeer, vaak afkomstig van een groot aantal eerder door de aanvaller geïnfecteerde apparaten.
Aan de andere kant richten aanvallers zich op de ‘zachte’ kant, oftewel op de gebruikers van de IT-systemen. Dit gebeurt bijvoorbeeld met phishing en andere vormen van social engineering. Hierbij probeert de aanvaller gevoelige gegevens – zoals inlognamen en bijbehorende wachtwoorden – te verkrijgen van de gebruiker door zich bijvoorbeeld per e-mail voor te doen als een gerenommeerde organisatie, vaak als bank, met de vraag of de lezer zijn of haar gegevens kan invullen, waarmee deze in het bezit komen van de aanvaller.
3. Kunstmatige intelligentie
Kunstmatige intelligentie (AI) wordt veelal omschreven als machines die intelligent gedrag vertonen. Meestal zien we dit terug in de vorm van machines die menselijke cognitieve functies nabootsen, zoals problemen oplossen en leren. Zoals met alle vormen van leren het geval is, zijn er ook verschillende gradaties van AI: van simpele gezichtsherkenning – wat de camera van een iPhone inmiddels kan – tot meer complexe algoritmes die machines in staat stellen om mensen echt na te bootsen, doordat ze over eigenschappen zoals sociale vaardigheden en creativiteit beschikken.
Het potentieel van AI wordt door analisten zeer groot geschat. Volgens een onderzoek van Mckinsey & Company zou AI tegen 2030 tot wel €13 biljoen kunnen toevoegen aan de wereldeconomie. Het is dan ook niet verwonderlijk dat er ware ‘ratrace’ gaande is tussen verschillende bedrijven die proberen zo snel mogelijk AI te adopteren om hiermee als vooroploper het meeste concurrentievoordeel binnen te slepen. Over de hele linie genomen blijkt Europa hierin achter te lopen op grootmachten VS en China.
Terwijl AI in zekere zin nog altijd in de kinderschoenen staat, is de interesse in ons land voor de technologie bijzonder groot. Zo laat 42% van de respondenten weten het komende jaar veel tot heel veel prioriteit te zullen geven aan AI. Verder blijkt uit het onderzoek van Supply Value dat de technologie vooral wordt ingezet ter verrijking van bestaande diensten, maar ook om taken over te nemen die nu nog door mensen worden uitgevoerd.
4. Internet of Things
Met een bekendheidsscore van 75%, blijken de meeste respondenten op de hoogte te zijn van de technologie Internet of Things (IoT). In termen van impact en potentie bezet IoT in deze top vijf een vierde plek. Bij deze technologie zijn verschillende apparaten – zoals ijskasten, thermostaten en sensoren in magazijnen – verbonden aan het internet, waardoor ze met elkaar kunnen communiceren en processen efficiënter kunnen maken.
Naast de hierboven genoemde voorbeelden zijn de toepassingen van IoT eindeloos. Denk aan een smartwatch die is verbonden met een telefoon of een laptop, of aan moderne infrastructuur, waar door middel van sensoren in het asfalt de staat van het wegdek kan worden gemonitord waarmee preventief en dus efficiënter onderhoud kan worden gepleegd. Ook in huis kent IoT verschillende toepassingen; zo zijn lampen verbonden aan het internet, waardoor men na een dag op kantoor niet langer in een donker huis hoeft te arriveren. Verder zijn IoT-sensoren tegenwoordig zo klein dat ze bijvoorbeeld onderdeel kunnen worden van medicijnen. Hierdoor worden medicijnen bijvoorbeeld pas actief zodra ze op de juiste plaats in het lichaam aankomen, of zodra de sensoren meten dat een klacht optreedt.
Mede door de brede toepasbaarheid van de technologie is het aantal IoT-sensoren de afgelopen jaren exponentieel gegroeid. Deze ontwikkeling is eveneens een belangrijk onderdeel van de vierde industriële revolutie. Niettemin kampt de technologie ook met enkele uitdagingen. Zo wordt er bijvoorbeeld nog met enige achterdocht gekeken naar de veiligheid ervan. Als de technologie even niet goed functioneert, kunnen de gevolgen gigantisch zijn (die overigens al in de zorg-, luchtvaart- en productiesector hebben plaatsgevonden).
5. Blockchain
Op de achtergrond van de hype rondom cryptovaluta zoals Bitcoin, heeft blockchaintechnologie een stormachtige groei doorgemaakt. Vooral in de financiële sector zijn inmiddels veel voorbeelden van toepassingen te vinden. Zo hebben meer dan 75 banken wereldwijd de blockchaintechnologie getest en geïmplementeerd binnen hun organisaties.
De afgelopen jaren hebben toepassingen van blockchain zich verspreid over verschillende sectoren. Zo zijn er in het publieke domein meer dan veertig pilots met blockchain opgestart binnen ministeries, gemeenten en andere overheidsinstellingen. De meeste toepassingen richten zich op transacties in de payments-keten, op supply chain-handelingen of op overeenkomsten met consumenten, zoals energiecontracten en notarisdocumenten.
Blockchain is te vergelijken met een grootboek dat niet centraal, maar gedistribueerd over alle deelnemers bewaard wordt. Zoals in een grootboek transacties worden vastgelegd in kolommen en rijen, legt blockchain transacties vast in gegevensblokken, waarin ook de hash – i.e. de beveiligingssleutel – van het voorgaande blok staat. Omdat de sleutel van een blok onderdeel wordt van het volgende blok ontstaat een keten van blokken, oftewel: een blockchain. Deze keten wordt verspreid in een peer-to-peer netwerk, wat betekent dat deelnemers zonder tussenkomst van derden met elkaar communiceren.
Hoe groot de interesse in blockchain is kan deels worden afgeleid door naar de omvang van de investeringen in de technologie te kijken. De verwachting is dat de investeringen in blockchain wereldwijd tegen 2023 een totale omvang gaan kennen van maar liefst $23 miljard. Dit jaar wordt er circa $2,2 miljard in de technologie geïnvesteerd.
Andere trends die in het onderzoek als toonaangevend zijn bestempeld zijn onder meer robotic process automation, edge computing en quantum computing. Geïnteresseerden kunnen voor meer details het rapport van Supply Value hier downloaden.
