Nieuw boek over Best Value-aanpak: Best Value Stroomt

Op het onlangs gehouden Nederlandse Best Value Congres in Ede is het nieuwste boek over Best Value gepresenteerd: ‘Best Value stroomt’. In dit boek delen Jeroen van de Rijt, Wiebe Witteveen en Sicco Santema, samen met een aantal andere experts, hun ervaringen over de toepassing van Best Value. Nieuwe inzichten en verdieping in het vakgebied staan centraal.

De auteurs van het nieuwe boek zijn allen experts op het gebied van de Best Value methodologie. Jeroen van de Rijt werkt al jaren als consultant op het gebied van Best Value, tot 2015 nog bij Scenter, en sindsdien vanuit zijn eigen adviesbureau Best Value Group. Wiebe Witteveen is meer dan twaalf jaar werkzaam geweest bij Rijkswaterstaat, waar hij leiding gaf aan de Best Value manier van werken. Vorig jaar besloot hij samen met Van de Rijt om Best Value Group mede op te richten. Eerder schreven Van de Rijt en Witteveen gezamenlijk al het boek ‘Best Value werkt’. Sicco Santema is sinds achttien jaar werkzaam bij Scenter* en vervult binnen het organisatieadviesbureau uit Driebergen de rol van partner. Gedurende de afgelopen jaren heeft Santema leiding gegeven aan tientallen inkoop- en Best Value transformaties en schreef samen met Van de Rijt eerder het boek ‘Prestatieinkoop’, dat in maart van dit jaar ook in het Pools werd uitgebracht.

Recentelijk hebben Van de Rijt, Santema en Witteveen een nieuw managementboek uitgebracht, getiteld ‘Best Value Stroomt’ (uitgegeven door de Vereniging Best Value Nederland), waarin ze een duik nemen in de nieuwste inzichten rondom de Best Value-aanpak. Daarnaast geldt het nieuwe boek als een verdere verdieping van hun eerder uitgebrachte boeken.

Best Value Stroomt trapt af met (in deel A) diverse verdiepende inzichten, waarbij de Best Value-methodiek op enkele onderdelen is aangepast. In dit gedeelte van het boek gaan auteurs Van de Rijt en Witteveen concreet in op aspecten uit de methodiek die nadere aanscherping nodig hadden. Zo zijn er aanpassingen gedaan ten aanzien van de relatie tussen projectdoelstellingen en de scope, de relatie tussen projectdoelstellingen en deliverables en de mate waarin bij Best Value eisen kunnen worden geformuleerd. Daarnaast gaan de auteurs dieper in op het vaststellen van het plafondbedrag en wordt de Best Value beoordelingsmethodiek verder onder de loep genomen.

Deel B gaat – vanuit de notie dat in de publieke sector opdrachtgevers volgens de regels van het aanbestedingsrecht dienen te werken – in op de jurisprudentie rondom Best Value. Aan dit gedeelte van het boek heeft Gijs Verberne van advocatenkantoor Van Doorne bijgedragen. Deel C presenteert verder inzichten vanuit de wetenschap aan de hand van twee afstudeeronderzoeken. Tenslotte geven in deel D diverse recent gecertificeerde Best Value-adviseurs vanuit persoonlijk oogpunt hun visie op de toepassing van Best Value.

Om nog meer te weten te komen over ‘Best Value Stroomt’ stelde Consultancy.nl bovendien drie vragen aan medeauteur Jeroen van de Rijt:

Wat is de aanleiding voor dit nieuw boek?
Een belangrijke aanleiding voor dit boek is een verdere doorontwikkeling van de Best Value methodiek. Toen de eerste projecten in Nederland via Best Value in de markt werden gezet moest de Amerikaanse systematiek worden “vertaald” naar de regelgeving zoals deze Europees geldt. De afgelopen jaren hebben er honderden inkooptrajecten volgens de Best Value aanpak (of een look-a-like) plaatsgevonden. Daar is van geleerd. In dit boek beschrijven we de nieuwste inzichten. We gaan eigenlijk een tandje dieper dan in Prestatieinkoop: we scherpen een aantal zaken flink aan. Een tweede belangrijke aanleiding is dat er de laatste tijd flink wat jurisprudentie over Best Value is verschenen, die aanleiding heeft gegeven om nog eens kritisch naar de methodiek te kijken.

Vandaar een apart deel over jurisprudentie?
Ja. Met de toenemende populariteit van Best Value zien we ook een stijgend aantal juridische procedures.  Statistisch gezien is het logisch dat de gang naar de rechter vaker wordt gezocht. De Best Value-methode wordt immers steeds vaker toegepast. De oorzaak kan echter ook elders worden gezocht. Zoals Gijs Verberne van Van Doorne stelt in het boek, heeft de methode van Best Value haar maagdelijkheid verloren. De uitkomst van een Best Value procedure wordt niet langer zomaar geaccepteerd. Over (wederom) misgelopen opdrachten wordt vaker geprocedeerd. Inmiddels is er best wat jurisprudentie. Die staat centraal in deel B van het boek. Best Value kan prima ook binnen het aanbestedingsrecht, maar dan moeten de beginselen van het aanbestedingsrecht wel worden gevolgd natuurlijk. We zien steeds vaker dat Best Value aanbestedingen mis gaan vanwege fouten die op het raakvlak liggen van Best Value en aanbestedingsrecht. Omdat opdrachtgevers of adviseurs Best Value niet voldoende begrijpen, het aanbestedingsrecht niet voldoende begrijpen of allebei. Deel B in ons boek geeft hopelijk mensen wat meer houvast.

Wat is jullie volgende boek?
Hahaha. Het schrijven van een boek kost flink wat tijd. De komende maanden zijn we vooral druk bezig met het ondersteunen van een aantal grote opdrachtgevers. Zo begeleiden we momenteel met Best Value Group zowel Schiphol Airport als Lelystad Airport met Best Value projecten. En ondersteunen we de NS en Prorail bij de verdere implementatie van Best Value in hun organisaties. Een echt nieuw boek dit jaar zit er niet in. Wel verschijnt nog de Noorse vertaling van 'Prestatieinkoop'. Maar natuurlijk kijken we verder. Het idee is om binnen afzienbare tijd een boek uit te brengen over Best Value in de uitvoering. Daar is nog een hoop over te schrijven….

* Best Value Group ondersteunt organisaties volgens de oprichters zowel bij de “harde” kant van Best Value (strategievorming en instrumentele toepassing) als bij het coachen van mensen binnen organisaties en ketens. Best Value Group richt zich naast klanten in de publieke sector, een omgeving waar het gedachtegoed brede bekendheid geniet, ook op de private sector.

** Santema is daarnaast al bijna vijfentwintig jaar verbonden aan de TU Delft als professor of marketing and supply management.