Nederlanders skeptisch over Black Friday- en Cyber Monday-korting
Op vrijdag 25 november is het weer zover. Dan barst het jaarlijkse e-commercekoopjesfestijn weer los: Black Friday. Drie dagen later is het dan de beurt aan Cyber Monday. Maar zijn al deze koopjes wel echt koopjes? Volgens een derde van consumenten nemen (online) retailers ons dan flink in de maling.
Zo’n acht tot tien jaar geleden kwam Black Friday overwaaien uit de Verenigde Staten. Deze koopjesdag wordt gevierd op de vierde vrijdag in november (de dag na de Amerikaanse nationale feestdag Thanksgiving) en krijgt de naam ‘Black’ omdat winkels op die dag zwart zien van de mensen.
Ondertussen is Black Friday online net zo populair als in de fysieke winkelstraten. Daar ligt ook de oorsprong van Cyber Monday. Deze dag werd in 2005 door marketeers bedacht om op de maandag na Black Friday de kerstverkoop bij online winkels te promoten.
In de aanloop naar beide koopjesevenementen regent het aanbiedingen in de winkels en online. Volgens een onderzoek van platform BlackFridayNederland.nl doen inmiddels “bijna alle winkels” mee aan het shoppingfestijn. Zij lokken consumenten met hoge kortingen, soms tot wel 90% op de oorspronkelijke prijs van producten.
Maar is dat wel echt zo? Volgens een studie van Simon-Kucher & Partners heeft meer dan een derde (35%) van de Nederlanders geen vertrouwen in de gehanteerde korting zoals die door merken wordt gecommuniceerd. Dat komt met name omdat merken voor de berekening van hun Black Friday-korting een hogere ‘van-prijs’ als basis nemen.
Consumenten en toezichthouders worden zich daar steeds bewuster van. Vorig jaar waarschuwde tv-programma Kassa al voor de slinkse kortingstrucjes van retailers. En ook de Consumentenbond heeft een duidelijke boodschap voor consumenten: de meeste kortingen zijn niet zo spectaculair als ze lijken, en daarnaast zijn er het hele jaar door kortingen.
Uit een doorlichting van de Consumentenbond in 2021 kwam naar voren dat zo’n vier op de tien webwinkels aan prijsmisleiding doen. Of ze verhogen hun ‘van-prijs’, of ze bieden producten aan die helemaal niet beschikbaar zijn met als insteek om consumenten naar andere producten te trekken.
Toch zullen Black Friday en Cyber Monday naar verwachting ook dit jaar een groot succes zijn. Ruim een kwart van de Nederlanders verwacht volgens Simon-Kucher & Partners dit jaar meer te gaan kopen op Black Friday ten koste van andere uitverkoopdagen.
De huidige kostencrisis speelt daarin een rol. Olivier Hagenbeek, prijsspecialist bij Simon-Kucher & Partners, legt uit: “We zien dat Nederlanders promoties en kortingen belangrijker vinden dan ooit tevoren. 70% zoekt er actief naar, tegen 64% van de consumenten in de rest van de wereld.”
Tegelijkertijd is het nog maar de vraag of de totale omzet van Black Friday en Cyber Monday veel hoger zullen uitkomen dan het voorgaande jaar. Ongeveer 40% van de consumenten verwacht dit jaar minder te besteden aan de koopjesdagen. Een groot deel daarvan houdt liever de hand op de knip in verband met een mogelijk naderende recessie.
De grootste koopjesdag ter wereld vindt overigens ook in november plaats, vandaag om precies te zijn. Singles Day – oftewel Vrijgezellendag – is overgewaaid uit China en kan worden gezien als de tegenhanger van Valentijnsdag. Singles Day was vorig jaar goed voor een totale omzet van $139 miljard. In Nederland is de dag nog relatief onbekend.