Arbeidsmarkt nu de #1 strategische prioriteit in bestuurskamers
Geen thema staat vandaag de dag zo hoog op de bestuursagenda als de arbeidsmarkt, zo blijkt uit de nieuwste editie van het Berenschot Strategie Trendsonderzoek.
Zo’n 45% van de ondervraagde organisaties geeft aan dat het onderwerp een grote impact heeft op hun strategische koers. Daarmee is het voor het eerst de nummer één-prioriteit én meteen met afstand de meest genoemde prioriteit van de afgelopen vier jaar.
Vorig jaar stond digitalisering (37%) nog bovenaan en de twee jaren daarvoor innovatie/disruptie (2020: 36%, 2019: 34%). Dit jaar staat digitalisering tweede (34%) en komt innovatie/disruptie samen met groei uit op een gedeelde derde plek (beide 24%).
De toenemende prioriteit die wordt toegekend aan de arbeidsmarkt heeft alles te maken met de oplopende krapte, hoofdzakelijk veroorzaakt door economische en demografische ontwikkelingen. Samen leiden deze tot een ongekende ‘war for talent’.
“Dat de arbeidsmarkt onder hoogspanning staat is geen nieuws”, stelt Leo van der Pol, managing consultant bij Berenschot. “Beloning, inzetbaarheid, diversiteit en inclusie zijn bijvoorbeeld stuk voor stuk hot topics, maar in de meeste bestuurskamers staat het thema krapte toch wel met stip op één.”
“Organisaties zijn op zoek naar goede mensen en de retentie van het bestaand personeel is prioriteit nummer één”, voegt Luddo Oh toe, senior managing consultant bij Berenschot en betrokken bij het onderzoek. “Veel organisaties verwachten groei, maar daar zijn wel de juiste mensen voor nodig.”
Organisaties hebben met name behoefte aan hoger en technologisch geschoold personeel, zo geeft hij aan. “Het vasthouden en werven van het juiste personeel blijft dan ook een belangrijke voorwaarde voor het bestendigen van de positie of voor groei.”
Krapte heerst in vrijwel alle sectoren
De urgentie van het thema toont zich in vrijwel alle van de twaalf sectoren waarin de onderzochte bedrijven zich bevinden. In vijf sectoren staat het bovenaan en in zes sectoren op de tweede plek. De financiële dienstverlening is de enige sector waarin het thema niet in de top drie staat.
Sectoren waar het thema niet bovenaan staat hebben veelal te maken met branche-specifieke uitdagingen die ervoor zorgen dat een ander thema prioriteit krijgt. Zo staat de energietransitie logischerwijs bovenaan in de utilities, hebben duurzaamheid en MVO de grootste impact op de bouw en zijn digitalisering en wetgeving & regulering bepalend voor de financiële sector.
Werk passend maken voor de mensen die er wél zijn
Over de gehele breedte lijkt de kans echter groot dat de arbeidsmarkt voorlopig het belangrijkste thema blijft binnen bestuurskamers. “Terwijl de vraag naar personeel toeneemt, zal de beroepsbevolking de komende jaren naar verwachting juist dalen”, legt Van der Pol uit.
Om toch aan voldoende mensen te komen moeten organisaties volgens Oh afstappen van het aloude adagium ‘mens volgt werk’, waarin de juiste mensen worden gezocht op basis van de functies die nodig zijn om de doelstellingen te behalen.
“In de huidige markt, met meer vacatures dan werklozen, is deze redeneerlijn een valkuil”, aldus Oh, die wijst op “het onbenutte arbeidspotentieel” van meer dan 700.000 mensen die nu niet als werkloos geregistreerd staan, terwijl zij wel geïnteresseerd zijn om (meer) te werken.
“Het punt is alleen dat je die mensen niet gaat bereiken als je blijft zoeken naar het klassieke schaap met de vijf poten”, geeft hij aan. “De huidige krapte op de arbeidsmarkt vraagt daarom van organisaties de flexibiliteit om het werk passend te maken voor de mensen die er wél zijn.”
Denk bijvoorbeeld aan parttimers die mogelijk wel meer willen werken, mits dat werk interessant voor ze wordt gemaakt en ze het kunnen combineren met hun privéleven. Aan werkgevers de taak om ze hierin tegemoet te komen.
“Want ook al bestaan er voor deze arbeidsmarkt geen quick fixes meer, toch zijn er nog steeds genoeg oplossingen voorhanden zolang je maar bereid bent om creatief te kijken”, besluit Oh.
Voor de 2022-editie van zijn Strategie Trendsonderzoek sprak Berenschot met 541 directeuren en bestuurders, wiens organisaties samen circa 800.000 werknemers vertegenwoordigen, oftewel 12% van het totaal aantal banen in ons land. Kanttekening bij de resultaten: het onderzoek werd afgenomen vóór de Russische inval in Oekraïne.
