Zes manieren om het werkgeluk van VVT-professionals te verhogen
Verpleeg- en verzorgingshuizen en thuiszorgorganisaties (VVT) kampen met een flinke personeelsschaarste. Volgens het UWV is 63% van alle vacatures binnen de branche moeilijk vervulbaar. Een van de belangrijkste oorzaken voor de schaarste is de hoge uitstroom, die weer grotendeels te wijten is aan een gebrek aan werkgeluk. Edwin van Putten van Bostec deelt zes tips om het werkgeluk van VVT-professionals te verhogen.
Het begint binnen de gehele zorgsector een bekend verhaal te worden, en zeker ook in het VVT-segment: gekwalificeerd personeel is schaars, waardoor de werkdruk oploopt en daarmee ook het ziekteverzuim en de uitstroom. Dit zorgt er op zijn beurt weer voor dat de werkdruk en stress voor de overblijvers alleen maar verder oploopt, en ga zo maar door.
Hoe doorbreek je deze cirkel? Volgens Bostec ligt de oplossing grotendeels in het verhogen van het werkgeluk. Uiteraard wordt deze ten dele bepaald door de werkdruk, maar andersom geldt ook: door het werkgeluk te verhogen kan de werkdruk worden verlaagd.
Daarmee dient zich automatisch de vraag aan hoe je het werkgeluk van VVT-professionals in deze uitdagende tijden dan kunt verhogen.
“Het vergt denken buiten de gebaande paden, een portie creativiteit en lef en het omarmen van een andere manier van werken”, stelt Edwin van Putten, een Principal Consultant bij Bostec met jarenlange ervaring in het helpen van zorginstellingen. Hij deelt zes tips om het werkgeluk van VVT-professionals te verhogen.
1: Zet medewerkers in hun kracht
Om te beginnen meteen de belangrijkste tip: laat VVT-professionals doen waar ze goed in zijn – zorgen voor mensen. “Mensen die voor de VVT kiezen doen dat omdat ze zorg willen dragen voor de cliënt”, aldus Van Putten. “Stel ze in staat om dat te doen, zorg dat ze niet de helft van hun tijd kwijt zijn aan allerlei randzaken. Zo verhoog je het werkgeluk van de VVT-professionals én verbeter je de dienstverlening aan cliënten.”
Dit draagt niet alleen bij aan het werkgeluk, maar is ook simpele logica. “Dé bottleneck in de VVT is de schaarste aan gekwalificeerd zorgpersoneel. Het laatste wat je dan wil doen is die cruciale resource bezighouden met iets dat iemand anders ook prima zou kunnen doen. Denk aan taken die noodzakelijk zijn voor het proces maar geen waarde toevoegen voor de cliënt en zorgverlener, zoals intakegesprekken, evaluatiegesprekken, het opstellen van zorgleefplannen, administratie en de inkoop.”
2: Juiste teamsamenstelling
De tweede tip sluit hier direct op aan. Werken in de zorg is werken in teams, en dus is het van groot belang om een passende teamsamenstelling te hebben, met een juiste verdeling van taken, functies en verantwoordelijkheden.
Net zoals VVT-professionals het beste zijn in zorg leveren, zijn andere medewerkers weer beter in de bijkomende taken. “Richt je team daarom zo in dat alles goed is belegd. Een gebalanceerd team bestaat uit een combinatie van zorgprofessionals én professionals op andere vakgebieden zoals administratie, planning/roostering en kennis van het ECD. Zo zorg je ervoor dat iedereen doet waar hij of zij goed in is én plezier in heeft.”
3: Slimme systemen
Mensen zijn dan wel de belangrijkste resource van VVT-instellingen, maar zeker niet de enige. Technologie biedt steeds meer mogelijkheden om zorgprofessionals te ontzorgen en ondersteunen in hun werk. “Ondersteunende techniek – zoals domotica en robotica – geeft de urgentie aan van de zorgvraag en de juiste inrichting van ICT-middelen vermindert de coördinatielast.”
“Ga in gesprek met de mensen op de werkvloer. Vraag ze waar zij werkplezier uithalen en hoe ze daarbij kunnen worden geholpen.”
Daarnaast kan technologie helpen bij de administratieve taken die nog wel overblijven voor de VVT-professionals. “Met de tijd die hiermee vrijkomt kunnen zorgprofessionals aandacht leggen op datgene wat voor de cliënt het beste is, namelijk zorgdragen voor een betere kwaliteit van leven.”
4: Beter capaciteitsmanagement
Ten vierde is het belangrijk dat alle beschikbare middelen zo effectief mogelijk worden gebruikt, zodat de werkdruk niet onnodig wordt verhoogd. Daarvoor moet het capaciteitsmanagement goed op orde zijn. “Capaciteitsmanagement zorgt voor een optimale inzet van mensen, apparatuur, middelen en ruimten. Binnen de VVT richt capaciteitsmanagement zich vooral op de optimale inzet van mensen.”
Dat betekent dat de gekwalificeerde VVT-professionals ook binnen hun zorgtaken precies daar worden ingezet waar ze op dat moment de meeste waarde toevoegen. “Afhankelijk van de cliëntvraag worden competenties aan beschikbaarheid gekoppeld. Dit houdt in dat de juiste zorgprofessional, op de juiste plek op het juiste moment, datgene doet wat gevraagd en noodzakelijk is.”
5: Integrale aanpak
Om de cliënt goede zorg te kunnen geven is het ook van belang om breder te kijken dan de eigen organisatie. “Bij de cliënt zijn verschillende partijen betrokken, zoals vrijwilligers, mantelzorgers en andere (zorg)professionals. Neem afspraken met deze partijen in de zorgplanning op, want deze bevatten essentiële (planning)informatie. Denk aan behandelingen door het ziekenhuis, een ouderenarts, een GGZ-instelling en/of een mantelzorger.”
Uiteraard is het maken van zo’n integrale planning primair in het belang van de cliënt – en dat is op zichzelf al meer dan voldoende reden om het te doen – maar indirect draagt het ook bij aan het werkgeluk van de VVT-professional. “Een brede blik leidt tot de beste zorg voor de cliënt. En dat is uiteindelijk waar de zorgmedewerker energie van krijgt.”
6: Luister naar de zorgprofessional
De laatste tip die Van Putten biedt is even eenvoudig als belangrijk: luister naar wat de VVT-professionals zelf te zeggen hebben. “Ga in gesprek met de mensen op de werkvloer. Vraag ze waar zij werkplezier uithalen en hoe ze daarbij kunnen worden geholpen.”
“Naast dat zij een perspectief meebrengen dat verder niemand heeft – en zodoende zelf vaak het beste weten wat ze nodig hebben – is het gehoord worden op zichzelf al zeer bevorderlijk voor het werkgeluk”, besluit de Bostec-adviseur.
