Slechts 1 van de 250 afgestudeerden krijgt baan in strategy consulting
Studenten die een loopbaan ambiëren in strategy consulting moeten van hele goede huize komen. Gemiddeld wordt slechts een op de 250 afgestudeerden strategieconsultant. Dat komt vooral doordat de grote strategische advieskantoren hoge eisen stellen aan potentiële nieuwe professionals en er ieder jaar slechts een beperkt aantal plekken beschikbaar is voor academisch talent.
Nederland telt ruim een kwart miljoen studenten. Elk jaar staan afstudeerders voor de keuze waar ze hun loopbaan beginnen. Topstudenten met een businessachtergrond kiezen geregeld voor een loopbaan in de adviesbranche. Het vakgebied van strategy en management consulting vormt voor studenten al jaren een van de populairste branches om in terecht te komen. Werken binnen deze vakgebieden biedt hoogopgeleiden een toekomstperspectief vol uitdaging en afwisseling en de hier opgedane ervaring geldt volgens velen als een ideale springplank voor hun verdere carrière.
Strategy en management consulting populair
Uit onderzoek onder ruim 20.000 studenten van verschillende universiteiten blijkt onder meer dat 85% van de studenten consultancy associeert met een uitdagende carrière – een steile leercurve en intellectuele uitdaging – tegenover een gemiddelde van 68% voor overige sectoren. Daarnaast worden consultancybureaus gezien als goede werkgevers met een sterke reputatie. De populariteit van het vak wordt ook bevestigd door verschillende reputatie- en tevredenheidsonderzoeken gehouden onder managers en medewerkers – de consultancybranche staat steevast in de top op thema’s als uitdaging en afwisselend werk.
Voor de allerbeste topstudenten lonkt mogelijk een loopbaan binnen het strategy consulting-domein. Volgens Peter Zeeuw van der Laan, een voormalig strategieconsultant van McKinsey & Company en oprichter van headhunter The Inside Coach*, is het niet verrassend dat academisch talenten een baan in strategy consulting ambiëren. Als belangrijkste reden geeft hij aan: “Strategy consultancy biedt een steile leercurve voor algehele business/management skills die breed toepasbaar is. Veel studenten zien dit als een erg goed begin van hun carrière, zeker omdat veel studenten nog niet specifiek weten in welk vakgebied en/of welke industrie ze willen werken. Strategy consultancy biedt daarnaast goede en brede uitstroommogelijkheden.”
Beperkte keuze
Voor studenten die in strategy consulting willen werken, is de keuze een stuk beperkter dan in andere segmenten, zoals M&A, business consulting of bijvoorbeeld digital consultancy. Internationaal wordt de wereldwijde strategy & operations consultingmarkt geschat op een waarde van ongeveer $112 miljard, waarvan de top-7 strategiekantoren een aandeel van zo’n 15% tot 20% in handen hebben. Deze zeven kantoren zijn McKinsey & Company, The Boston Consulting Group (BCG), Bain & Company, Oliver Wyman, A.T. Kearney, Strategy& (vroeger Booz & Company) en Roland Berger. Andere grote spelers in de markt zijn het Britse L.E.K. Consulting, dat wereldwijd – kijkend naar zijn omvang – een tiende plek inneemt en geen activiteiten heeft in ons land; Arthur D. Little, dat al jaren een kantoor heeft in Nederland; en de strategiepraktijken van de Big Four, met Monitor Deloitte en EY-Parthenon (voorheen OC&C Strategy Consultants) als de meest prominente spelers.
Dan zijn er ook de strategiepraktijken van verschillende organisatieadviesbureaus. Te denken valt bijvoorbeeld aan Berenschot of Twynstra Gudde, of de beleidsonderzoekspraktijk van economische adviesbureaus als Ecorys, de strategische adviestakken van diverse M&A-bureaus, en kleinere boutique adviesbureaus zoals het Haagse Strategy Development Partners.
Wat vinden studenten die een rol als strategieconsultant ambiëren eigenlijk belangrijk in hun zoektocht naar een werkgever? Gegeven dat kandidaten al interesse hebben in strategy consultancy, wordt de keuze voor een specifiek kantoor volgens Zeeuw van der Laan vaak bepaald door de prestige en uitstraling van de organisatie, de klik met toekomstige collega’s en de specifieke interesses van kandidaten in de specialismen van een bepaald kantoor (bijvoorbeeld supply chain, digital, et cetera).
1 op de 250 afgestudeerden wordt strategieconsultant
De concurrentie tussen topstudenten is fors, blijkt uit onderzoek van The Inside Coach – een analyse van 1.000 LinkedIn profielen laat zien dat gemiddeld ‘slechts’ een op de 250 afgestudeerde academici de rol van strategieconsultant vervult**. Opvallend is hierbij het duidelijke profiel dat de meeste kans maakt: beta studenten. Dit zijn studenten die bijvoorbeeld de universitaire opleidingen econometrie, aerospace engineering of natuurkunde hebben afgerond. Ook doctorandi en ingenieurs in finance, mechanical- of industrial engineering en economie zijn erg in trek. Opvallend genoeg is slechts 0,8% van de strategieconsultants afkomstig van de studierichting economie.
De master econometrie van de Rijksuniversiteit Groningen zorgt voor de grootste aanwas van consultants, blijkt uit de analyse van de headhunter. Van alle strategy consultants heeft zo’n 17% deze opleiding doorlopen. Ook de studies toegepaste natuurkunde en systeemkunde in Delft leveren met respectievelijk 9,9% en 5,3% een behoorlijk aandeel in nieuwe strategieconsultants.
De Technische Universiteit Delft is echter de instelling waar het grootste percentage van de alumni het strategy-vakgebied instroomt: 1,2% van de afgestudeerde masterstudenten van die instelling begint zijn of haar loopbaan in strategy consultancy. De TU Delft wordt gevolgd door de Erasmus Universiteit in Rotterdam, waar 0,5% van de alumni strategy consultant wordt.
Profiel van een strategieconsultant
Gevraagd naar welke masterstudenten volgens hem de meeste kans maken om strategieconsultant te worden en welke eigenschappen en factoren belangrijk zijn voor een grotere kans op hun droombaan, wijst Zeeuw van der Laan op verschillende aspecten. Allereerst letten strategie consultancykantoren op de cijfers die studenten tijdens hun middelbare school- en WO-periode hebben behaald en wordt ook gekeken naar welke nevenactiviteiten kandidaten hebben uitgevoerd tijdens hun opleiding. Verder krijgen de kandidaten gedurende hun sollicitatie cases voorgelegd, waarmee ze moeten aantonen dat ze over diverse kwaliteiten beschikken.
Deze cases zijn volgens de voormalig-consultant in meer of mindere mate goed te trainen. “Het gaat daarbij om vaardigheden zoals hoofdrekenen/kwantitatieve vaardigheden, analytisch vermogen en het gebruik van structuur, het beschikken over business sense en lerend vermogen – weet de kandidaat tussen caserondes door de feedback ook te implementeren?” Daarnaast zijn er volgens hem ook meer softe criteria die met name getest worden in het personal fit interview, bijvoorbeeld communicatieve vaardigheden, grit (passie en doorzettingsvermogen), leiderschapskwaliteiten, motivatie en bedrijfs- en culturele fit.
In het geval van ‘experienced hires’ (consultants met werkervaring), wordt volgens Zeeuw van der Laan gekeken naar vergelijkbare criteria als bij studenten, maar ook sterk naar de loopbaanprogressie. Bovendien moeten de business sense en specifieke kennis van de industrie/functie waar iemand gewerkt heeft, nog beter ontwikkeld zijn.
* The Inside Coach is een headhunter gericht op consultancy. Het bureau helpt afgestudeerde academici om uit te vinden of strategy consulting bij hen past, ondersteunt bij het oefenen met case interviews en introduceert kandidaten bij top strategiekantoren.
** De analyse door The Inside Coach is gebaseerd op professionals die werden aangenomen bij acht bureaus: de zeven grootste strategie consultancykantoren: McKinsey & Company, Bain & Company, BCG, Strategy&, A.T. Kearney, EY-Parthenon, Roland Berger, en SparkOptimus, een Nederlandse speler die zich vooral richt op strategie in het digitale en online domein.