Zeven organisaties strijden om Finext Nieuw Organiserenprijs
Zeven organisaties – RotterZwam, Instock, Pentascope , DukSkoen, De 4 Elementen, Kenniscentrum Sport en Part-up – strijden eind dit jaar om de Finext Nieuw Organiserenprijs 2017. Deze prijs wordt verleend aan een organisatie die serieuze stappen heeft gezet van een traditionele organisatie naar ‘nieuw organiseren’. Tijdens het jaarlijkse Nieuw Organiseren Festival, dit jaar op 5 oktober, zal de prijs worden uitgereikt aan een van de kanshebbers, die allemaal op hun eigen manier invulling geven aan het fenomeen.
Organisaties zien zich de laatste jaren steeds vaker genoodzaakt om zich aan te passen aan de alsmaar snellere ontwikkelingen in de markt. Succesvolle organisaties realiseren zich dat ze om te overleven in het ‘nieuwe normaal’ hun processen nog efficiënter moeten inrichten, klanten centraler moeten stellen en meer moeten samenwerken, of bijvoorbeeld diensten moeten digitaliseren, duurzamer moeten werken, wendbaarder moeten worden en nieuwe manieren van werken dienen te omarmen. Al deze vormen van ‘nieuw organiseren’ komen jaarlijks aan bod tijdens het Nieuw Organiseren Festival, een initiatief van financieel adviesbureau Finext en nieuworganiseren.nu.
Finext Nieuw Organiserenprijs 2017
Het Festival, dat dit jaar plaatsvindt op 5 oktober in de Social Impact Factory in Utrecht, kent een uitgebreid programma, bestaande uit onder meer workshops, presentaties en tal van praktische voorbeelden van ‘nieuw organiseren’. Bovendien is er ruimte voor ludieke acts, muziek en kunnen bezoekers met elkaar het gesprek aangaan. Tijdens het festival zal ook de Finext Nieuw Organiserenprijs 2017 worden uitgereikt aan een bedrijf, groep, of initiatief dat geldt als een schoolvoorbeeld van nieuw organiseren. In aanloop naar het aankomende Festival, kon iedereen een organisatie, groep of individu voor de prijs aandragen. Ook mochten organisaties zichzelf kandidaat stellen.
Voor de huidige editie van de Nieuw Organiserenprijs is uiteindelijk een zevental organisaties geselecteerd die kans maken op de prijs. Deze krijgen allen een mooi portret op de website nieuworganiseren.nu én mogen een hulpvraag stellen aan Finext of een van de andere partners van nieuworganiseren.nu. De uiteindelijke winnaar wordt door Finext vervolgens een stap verder geholpen bij het beantwoorden van deze hulpvraag. Bovendien organiseert Finext een ‘peer meeting’ waarin alle genomineerden elkaar kunnen inspireren en van elkaar kunnen leren.
De zeven kanshebbers zijn daarnaast uitgenodigd voor het Nieuw Organiserenfestival op 5 oktober, waar de jury een winnaar zal uitkiezen. Naast het advies dat de winnaar krijgt over zijn hulpvraag, mag de winnaar zich ook een jaar lang hét voorbeeld noemen van nieuw organiseren. Afgelopen jaar was dit WP Haton, een jaar eerder won Mijn School de prijs.
De volgende kandidaten zijn genomineerd: RotterZwam, Instock, Pentascope, DukSkoen, De 4 Elementen, Kenniscentrum Sport en Part-up.
RotterZwam bestaat sinds 2013. De oprichters creëerden een plek waar zij uit koffiedik oesterzwammen zijn gaan kweken: RotterZwam. Ze waren geïnspireerd geraakt door het boek The Blue Economy van Gunter Pauli. De blauwe economie gaat uit van lokale productie waarbij de omgeving niet wordt vervuild en output van het ene proces gebruikt wordt als input voor het andere proces. Ze verzamelden tientallen ondernemers om zich heen om samen de ‘Blue City’ te vormen. Daar kunnen ondernemers hun reststromen aan elkaar koppelen. Zo vormt het een broedplaats én voorbeeldstad voor de circulaire economie. De medewerkers van RotterZwam opereren intern als zelfsturend team, volgens de principes van Semco Style, waarbij iedereen zelf initiatief mag nemen en er volledige transparantie wordt nagestreefd.
Instock is een initiatief dat al ruim 300.000 kilo voedsel heeft gered van verspilling. De organisatie haalt onverkochte producten op bij plaatselijke Albert Heijns en andere producenten, voedsel dat eigenlijk nog van prima kwaliteit is. Ze halen dit voedsel dagelijks op en brengen het naar hun restaurants (inmiddels drie locaties: Amsterdam, Utrecht en Den Haag) om er daar heerlijke gerechten van te maken. Ook beschikt het bedrijf over een Food Truck en diverse Instock producten. Het proces binnen het bedrijf raakt op veel vlakken aan nieuw organiseren. Bestaande structuren worden losgelaten (denk aan een vast menu) en er wordt ingespeeld op de restromen die zich die dag aandienen. Van de systeemwereld naar de leefwereld.
Pentascope organiseert al sinds de jaren negentig ‘nieuw’ en doet dit tegenwoordig in de vorm van een coöperatie. Het adviesbureau geldt als een van de voorlopers op het gebied van ‘het nieuwe organiseren’, waarbij een platte organisatiestructuur, empowerment en het ontketenen van de kracht van netwerken aan de basis liggen van het bedrijf. Pentascope hanteert, in combinatie met constant experimenteren, een bedrijfsvoering van volledige transparantie – iedereen kan weten van anderen wat ze verdienen en alles is gebaseerd op vertrouwen. Verder wordt besluitvorming gemaakt via Deep Democracy* in combinatie met besluitvormingstool Consent+. Zo kan het zijn dat men na een paar maanden een beslissing weer ter discussie stelt.
DukSkoen is een Arnhems productiebedrijf voor ambachtelijke schoenen en gerelateerde producten, die worden gemaakt door mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Oprichter Martijn Duk richtte het bedrijf in 2015 op, toen hij zelf “met weinig succes” op zoek was naar een baan. Duk: “Ik realiseerde me toen dat het voor sommige mensen bijna onmogelijk is om een baan te vinden. Bijvoorbeeld als je al lang uit het arbeidsproces bent, geen of nauwelijks een opleiding hebt of privéomstandigheden die het extra moeilijk maken. Ik geloof dat deze mensen met de juiste begeleiding weer een betaalde baan kunnen krijgen waardoor hun zelfvertrouwen groeit en hun leven een beetje mooier wordt. Daarom heb ik een productiebedrijf voor schoenen en gerelateerde producten opgezet waar deze mensen de kans krijgen om aan de slag te gaan. Door begeleiding en een opleiding helpen we hen op weg naar een reguliere baan.”
De 4 Elementen is een landgoed gelegen in Stroobos-Gerkesklooster, op de grens tussen Friesland en Groningen, en bestaat uit een camping, een haven, activiteitencentrum en begeleid wonen en werken. Elk gebouw, elke activiteit of onderneming is een middel voor het ultieme doel: het realiseren van een gelijkwaardige maatschappij waaraan iedereen volwaardig kan deelnemen. Maar ook een plek waar iedereen de kans krijgt zich te ontwikkelen op een manier die bij hem of haar past. De 4 Elementen is uitgegroeid tot een innovatief bedrijf dat de zorg, (passend) onderwijs, recreatie, horeca en het bedrijfsleven aan elkaar verbindt. Er wonen inmiddels elf mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, die allemaal vanuit hun eigen talent een bijdrage leveren. Ook in het dorp wonen inmiddels vijf deelnemers, die door De 4 Elementen voorzien worden van ambulante begeleiding.
Kenniscentrum Sport zet zich in voor het vergroten van de economische en maatschappelijke impact van sport en bewegen door middel van praktische en wetenschappelijke kennis op deze gebieden. In 2013 voerde het bedrijf zelfsturing in binnen de organisatie. Het kenniscentrum wil vanuit haar missie bijdragen aan het empoweren van mensen. Daarom werd ook besloten de eigen organisatiestructuur dusdanig in te richten dat medewerkers daarin maximaal ondersteund worden. Bovendien had eigen intern onderzoek uitgewezen dat de medewerkers een adhocratische, meer extern gerichte en flexibele organisatiestructuur meer passend vonden voor de organisatie.
Part-up is een platform dat projecten verbindt aan mensen met het juiste talent. Via het platform van Part-up kunnen tijdelijke teams gecreëerd worden. ZZP’ers gebruiken het platform om tijdelijk met elkaar samen te werken en grote organisaties om efficiënter en flexibeler het werk naar talent te verdelen. De projecten zijn dan weer onderdeel van een ‘tribe’: een groep mensen die zich verzamelt rondom een gezamenlijk doel. Binnen de organisatie van Part-Up zijn er geen managers. Alle medewerkers binnen het kantoor zijn aangesloten bij de coöperatie Part-up, waardoor iedereen op die manier mede-eigenaar is van het bedrijf. Intern maken ze gebruik van een open framework, waarin lean, agile, transparantie, heelheid en consent centraal staan. Dit faciliteert gezamenlijke besluitvorming, rolselectie en het gezamenlijk maken van voorstellen.
Schoolvoorbeeld
Net als de bovengenoemde voorbeelden geldt ook Finext, die als sponsor zijn naam verleent aan de Nieuw Organiserenprijs, als een schoolvoorbeeld van nieuw organiseren. Het financieel adviesbureau werkt met een uniek organisatiemodel, waarbinnen er geen managers of afdelingen zijn, Niemand binnen het bedrijf heeft een specifieke functie (titel), alle Finexters werken in teams en zijn van A-Z verantwoordelijk voor bijvoorbeeld het werven van klanten, het indelen van hun taken, het aannemen van nieuwe mensen en het bepalen waar en hoe men wil werken. Ook mag een werknemer bij Finext zijn/haar beloning zelf bepalen.
* Deep democracy is een methode waarin zowel de stem van de meerderheid als van de minderheid mee wordt genomen in besluitvorming.
