Hoe kunstmatige intelligentie traditionele consultancymodellen transformeert

Kunstmatige intelligentie verandert de zakelijke dienstverlening – zowel de manier waarop projectwerk wordt geleverd als de verwachtingen van opdrachtgevers. Hoe kunnen consultants hun businessmodellen aanpassen om de mogelijkheden van AI optimaal te benutten? We vroegen het aan twee leiders uit de sector, AI strategist Walter Pasquarelli en Deltek Vice President of Product Management Bret Tushaus.
Het gesprek rond AI is in een nieuwe fase aanbeland. Na twee jaar van ongekende hype en volop experimenten en plannen, lijken de verwachtingen nu te verschuiven.
“Een van de dingen die ik me recent realiseerde is hoe snel mensen hun gevoel van verwondering verliezen”, zegt Walter Pasquarelli. “Als je terugdenkt aan het moment dat de eerste generatieve AI-tools uitkwam, toen reageerden mensen met: ‘Oh, dit is magisch. Dit is ongelooflijk. Dit gaat mensen vervangen.’ Nu zijn bedrijven en mensen veel drukker met de daadwerkelijke toepassingen.”
Pasquarelli is een internationaal erkende AI-leider. Al meer dan tien jaar helpt hij het beleid en de zakelijke perceptie van opkomende technologieën vormgeven. Ook is hij verantwoordelijk voor het thought leadership en adviesprogramma’s binnen The Economist Group. Kijkend naar de evolutie van AI binnen de adviessector, wijst hij erop hoe snel klanten de technologie hebben omarmd.
“Simpel gezegd, denk ik dat het klanten niet zoveel uitmaakt of iets AI-gegenereerd is of niet. Ik denk dat het ze uitmaakt of de output goed is, of de uitkomsten zich onderscheiden – of ze gewoon generiek zijn of echt iets nieuws bieden. In een tijdperk waarin we steeds meer synthetische content zien, is de oorsprong van dingen veel minder belangrijk dan de uitkomst of ervaring die het biedt.”
Het integreren van AI in klantoplossingen is een onderdeel van de nieuwe wereld voor consultants. Een recent rapport van Deltek laat zien dat driekwart (74%) van de partners van mening is dat succesvolle AI-implementatie een significant concurrentievoordeel oplevert. Een studie van Harvard Business School bij een topfirma toonde aan dat AI bovendien een productiviteitswinst kan opleveren, zelfs bij complexe en kennisintensieve taken.
“Deze cijfers onderstrepen een fundamentele waarheid: de impact van AI op consulting is meer dan alleen efficiëntie,” zegt Pasquarelli. “Het transformeert de manier waarop waarde wordt geleverd aan klanten.”
In eigen huis
Ook in de praktijk heeft AI al laten zien dat het waarde kan toevoegen voor consultancybedrijven. “In de afgelopen twee jaar zijn we getuige geweest van een exponentiële verbetering in AI-modellen en -platforms”, zegt Bret Tushaus van Deltek, een leverancier van oplossingen voor professionele dienstverleners.
“Hoe goed ze ook zijn – gen AI-tools zullen altijd menselijk toezicht nodig hebben.”
In zijn rol als vicepresident productmanagement volgt Tushaus de ontwikkelingen van AI sinds het beginstadium van dichtbij. Hij houdt ook toezicht op de eigen AI-oplossing van het bedrijf, Deltek Dela.
“Er zijn verschillende kwantificeerbare voorbeelden van AI in de praktijk”, zegt Tushaus. “Generatieve AI kan het request for proposal-proces versnellen. We hebben consultants gezien die een heleboel eerdere voorstellen in de tool hebben ingevoerd, om binnen enkele minuten een nieuwe op te leveren.”
“De nauwkeurigheid en getrouwheid waarmee de tool die output kan produceren, bespaart zoveel tijd”, legt hij uit. “Het is natuurlijk geen eindproduct, maar in termen van het proces op gang krijgen, weten wat belangrijk is in deze RFP en het vastleggen van een deel van de voorgeschiedenis, zorgt gen AI voor een enorme tijdsbesparing, en dan is het voorstel waarschijnlijk ook nog beter.”
Lees ook: Een winnende tender schrijven in drie dagen: Jorrit Carton bewees dat het kan – met AI.
AI biedt ook mogelijkheden om informatie snel aan te passen voor verschillende stakeholders, zoals partners, projectmanagers en financiële teams. “Accounting- en ERP-systemen kunnen complex zijn. Weten waar je moet zijn voor informatie, welk rapport je moet hebben, wat het juiste commando is, dat kost allemaal tijd en moeite.”
Met generatieve AI-gestuurde assistenten kan die informatie echter met één prompt worden opgevraagd. “In Dela kunnen partners bijvoorbeeld vragen: ‘Wat is de winstgevendheid van al ons werk voor klant Y?’ Direct een antwoord krijgen verandert alles. Het verbetert de besluitvorming en maakt middelen vrij voor het bedrijf – en dat is waardevol voor verschillende lagen binnen een adviesorganisatie.”
AI als assistent
Pasquarelli legt uit dat tools als Dela bedrijven ook de weg kunnen wijzen in hoe ze AI op een constructieve manier kunnen inzetten. Waar veel van de vroege discussies gingen over hoe AI menselijke arbeid zou vervangen, of “ons allemaal zou wegautomatiseren”, hebben de laatste twee jaar duidelijk gemaakt dat – hoe goed ze ook zijn – gen AI-tools altijd menselijk toezicht nodig zullen hebben.”
“AI herdefinieert de lijnen tussen tijd en productiviteit.”
“In theorie zou je een heel bedrijf kunnen laten runnen met een gen AI-tool, maar dan krijg je gegarandeerd generieke en oppervlakkige output – in feite rommel”, schetst hij. “De technologie baseert zich op eerder menselijk werk, brengt zelf geen nieuwe ideeën in en heeft de neiging om soms te hallucineren, wat leidt tot foutieve resultaten.”
Tushaus is het met hem eens: “AI zal consultants niet vervangen. Het zal wel enkele van hun operationele taken overnemen, zoals scenarioplanning en vooronderzoek, maar de menselijke consultant blijft essentieel, met name voor validatie en creatieve input.”
De opkomst van nieuwe modellen
In het licht van zorgen over databeveiliging en privacy rond de adoptie van AI, zullen consultants wel transparant moeten zijn over hun processen. Klanten willen weten waarvoor ze betalen en welke risico’s ze lopen door advieswerk waarin AI wordt ingezet.
“Hoe groter de modellen worden, hoe minder transparantie er is”, merkt Pasquarelli op. In het gebruik van AI in het volgens hem daarom belangrijk om duidelijk aan te geven of en in welke mate AI is ingezet, afhankelijk van het type output.
Tushaus voegt nog toe dat naarmate klanten meer verwachten dat bedrijven AI gebruiken, consultancybedrijven een duidelijke governance moeten opzetten voor AI-gebruik. “Transparantie is cruciaal, omdat consultancy uiteindelijk draait om vertrouwen.”
Traditionele modellen passé
Pasquarelli en Tushaus zijn het erover eens dat traditionele bedrijfsmodellen – kortgezegd: ‘uurtje factuurtje’ – op termijn zullen verdwijnen. “AI herdefinieert de lijnen tussen tijd en productiviteit”, zegt Pasquarelli.
“Door AI te omarmen laat je klanten laten zien dat je een vooruitstrevend type organisatie bent.”
“De overstap van het traditionele uurtarief naar een model dat gebaseerd is op de impact van expertise, is een belangrijke verschuiving”, vult Tushaus aan. “Dit model benadrukt de transformatieve kracht van expertise en moedigt experts aan om echte waarde voor hun klanten te leveren in plaats van alleen hun tijd te verkopen.”
Pasquarelli geeft een recent voorbeeld uit zijn werk als adviseur. Een beroemd PR-kantoor dat net nieuwe AI-tools had geïmplementeerd vertelde een klant: “Een marketingcampagne zou je niet in twee weken moeten maken, maar in twee dagen.” Door AI in te zetten konden ze dat ook waarmaken.
“Dat is de toekomst”, concludeert Pasquarelli. “Als ik in de schoenen van consultingleiders zou staan, dan mag het model van factureerbare uren wat mij betreft op de schop. Tijd is niet langer de belangrijkste factor die de bedrijfsmodellen van consultancybedrijven bepaalt. Consultants zullen zich moeten onderscheiden op basis van de waarde die ze leveren aan hun klanten.”
Het traditionele adviesmodel behoort dan ook tot het verleden, aldus de twee experts. De toekomst is er een van hybride oplossingen. AI zal daarin een centrale rol spelen, maar menselijke expertise blijft cruciaal om het verschil te maken.
Niet meebewegen richting de nieuwe werkelijkheid is een grote vergissing, waarschuwt Tushaus: “Door AI te omarmen laat je als consultant aan klanten zien dat je een vooruitstrevend type organisatie bent. Je bent je bewust van de technologie en past het toe. Dat geeft klanten meer vertrouwen dan wanneer je het negeert en niet beseft welk verschil het kan maken.”