Financiering in relatie tot bedrijfsovernames
Bedrijven die overnames doen kiezen meestal voor het aantrekken van financiering om hun acquisitie te bekostigen. Eelco van de Lustgraaf, financieringsexpert bij Orchard Finance, legt uit hoe zo’n proces werkt en waar kopers op dit vlak rekening mee dienen te houden.
In de Nederlandse fusie- en overnamemarkt zijn verschillende trends zichtbaar in 2024. Terwijl kopers en investeerders relatief rustig uit de startblokken kwamen, is de markt in de afgelopen twee kwartalen iets aangetrokken. Er is een duidelijke toename zichtbaar in het aantal kleine transacties met een waarde van minder dan €5 miljoen.
Jaarlijks worden in Nederland zo’n 1.000 financiële transacties gesloten. Vorig jaar kwam het aantal uit op 1.075 transacties, het jaar daarvoor werden er circa 1.100 transacties genoteerd.
Financiering
Door de hoge rente is het lastiger geworden om financiering te verkrijgen. Daardoor is met name de component ‘vendor loan’ (verkoperslening) steeds belangrijker geworden om een overnamefinanciering rond te krijgen. Binnen de Nederlandse mkb-markt maakte een earn-out en vendor loan bij ruim de helft van alle transacties over eind 2022 en begin 2023 deel uit van de deal.
Deze trend zien we ook terug bij diverse projecten van Orchard Finance.
(Ver)kopersbegeleiding en de rol van de adviseur
Meestal begint een overname vanuit strategisch oogpunt, waarbij de financiële kant vaak minder aandacht krijgt. Dit komt mede doordat de eerste gesprekken tussen een koper en verkoper een informeler karakter kennen en een adviseur in deze fase nog niet betrokken is. Vaak wordt de adviseur pas ingeschakeld op het moment dat koper en verkoper een intentieovereenkomst (LOI) willen opstellen.
“Als bedrijfsovernames onderdeel zijn van de strategie, is het logisch om de financiering hierop aan te laten sluiten.”
De wens van de koper om een transactie te doen is vaak bepalend in de prijsbepaling. Opgestelde bedrijfswaarderingen houden minder rekening met het emotionele aspect van de koper. De emotie kan ertoe leiden dat er een (significant) hogere prijs overeengekomen wordt, die in de markt tot vraagtekens leidt.
Indien dan financiering benodigd is, kan dit voor problemen zorgen gezien de beperkingen die financiers opleggen in termen van leverage. Niet in de laatste plaats vanwege interne regelgeving van financiers. Gevolg: een transactie die onderbroken moet worden of zelfs helemaal afketst.
De meer conservatieve houding van financiers kan er echter voor zorgen dat de financieringsmogelijkheden beperkter en/of tegen minder gunstige voorwaarden zijn dan vooraf gedacht. Dit kan uiteindelijk leiden tot onderbroken onderhandelingen of zelfs het mislukken van de deal.
Financiering afstemmen op strategie
Als bedrijfsovernames onderdeel zijn van de strategie, is het logisch om de financiering hierop aan te laten sluiten. Het is inefficiënt om bij elke overname opnieuw met financiers om tafel te gaan. Naast dat het een arbeidsintensieve oplossing is, leidt dit ook tot suboptimale oplossingen, stroperige processen en slechtere voorwaarden.
Een herfinanciering kan een uitgelezen moment zijn om financiële ruimte voor toekomstige overnames te creëren. Ook tijdens specifieke momenten in de planning- en controlcyclus kan het zinvol zijn om dit te overwegen.
Dit kan gedaan worden door, naast de benodigde (operationele) financiering voor de bestaande business, een acquisitiescenario door te rekenen en te bepalen tot welke financiële behoefte dit leidt. Vaak is dit scenario omgeven door onzekerheid, waardoor het verstandig is om een faciliteit in te richten die flexibel is en meebeweegt met de behoefte, waarbij vooraf passende voorwaarden worden vastgelegd.
