Ziekenhuizen zetten door met AI om werkdruk te verlagen
Bijna alle Nederlandse ziekenhuizen zetten inmiddels stappen met het integreren van AI in hun werkzaamheden. Dat blijkt uit de zesde AI Monitor Ziekenhuizen van M&I/Partners. Tegelijkertijd groeit de noodzaak voor beleid rond generatieve en embedded AI.
Vorig jaar bleek uit de vijfde editie van de monitor dat AI al langere tijd een opmars maakt onder de ziekenhuizen in ons land. Deze opmars lijkt nu in een stroomversnelling te komen.
Kunstmatige intelligentie is in 93% van de Nederlandse ziekenhuizen aanwezig, een stijging van 26 procentpunt ten opzichte van 2023. Het aantal ziekenhuizen zonder AI-toepassingen is daarmee flink gedaald, van 33% naar slechts 7%.
Desondanks blijft het percentage ziekenhuizen dat AI op grote schaal inzet klein. Net als vorig jaar heeft slechts één ziekenhuis een grootschalige AI-implementatie gerealiseerd.
De meeste toepassingen zijn kleinschalig en gericht op specifieke afdelingen, waarbij radiologie met 78% aan de leiding blijft, gevolgd door bredere toepassingen in de zorg en bedrijfsvoering.
Werkdrukvermindering
De belangrijkste drijfveer voor de inzet van AI is niet langer het verbeteren van de zorgkwaliteit (69%), maar het verlichten van de werkdruk voor zorgprofessionals (89%), bijvoorbeeld door administratieve taken te automatiseren.
93% van de ziekenhuizen verwacht dat AI de werkervaring van zorgprofessionals positief zal beïnvloeden, terwijl 80% verwacht dat het ook de gezondheidsuitkomsten van patiënten ten goede zal komen.
AI kan volgens ruim 40% van de respondenten ook leiden tot lagere zorgkosten. Anderzijds voorziet 20% juist hogere zorgkosten door AI-implementaties.
Generatieve en embedded AI maken opmars
Generatieve AI is sinds de lancering van tools zoals ChatGPT en Gemini snel populair geworden, ook binnen de zorg. In 57% van de ziekenhuizen wordt inmiddels gebruikgemaakt van generatieve AI, voor toepassingen als automatische transcripties, het samenvatten van documenten en contentcreatie.
Lees ook: Vier manieren waarop AI en RPA de zorgadministratie kunnen verbeteren.
Embedded AI, waarbij AI in producten is ingebouwd, komt eveneens steeds vaker voor, vooral in beeldherkenning en spraak-naar-teksttoepassingen in elektronische patiëntendossiers. Deze ontwikkelingen geven een extra impuls aan de AI-implementaties binnen zorginstellingen.
Knelpunten
Hoewel AI zich binnen de zorg breed ontwikkelt, zijn er nog diverse knelpunten. Integratie van AI-toepassingen binnen bestaande zorgprocessen blijft volgens 61% van de ziekenhuizen het belangrijkste aandachtspunt.
M&I/Partners ziet daarnaast dat kennis en deskundigheid binnen de ziekenhuizen en zorgen over privacy en security sterk zijn gestegen op de lijst van aandachtspunten, terwijl validatie van algoritmen en gebruikersacceptatie juist in belang zijn afgenomen.
Tot slot brengt de aanhoudende toename van generatieve AI-toepassingen ook extra uitdagingen met zich mee op het gebied van wet- en regelgeving. Zo zorgt de recent aangenomen EU AI Act dat ziekenhuizen risico’s van AI goed moeten evalueren en voldoen aan nieuwe richtlijnen, zoals het naleven van privacy- en beveiligingsnormen.
Voor de 2024-editie van AI Monitor Ziekenhuizen ondervroeg M&I/Partners 47 vertegenwoordigers van 43 ziekenhuizen.
