Over Morgen helpt Zwolle met inzicht in voedselomgeving
Over Morgen heeft de gemeente Zwolle geholpen met het ontwikkelen van een gezonde voedselomgeving.
Volgens cijfers (2021) van statistiekbureau CBS heeft 36% van de Nederlanders van 18 jaar of ouder matig overgewicht en 14% zelfs ernstig overgewicht (obesitas). Bij elkaar opgeteld is de helft van de volwassenen in ons land te zwaar.
Dat onze bevolking kampt met overgewicht heeft volgens Sanne Veldhuizen van Over Morgen onder andere te maken met de voedselomgeving. “In elk Nederlands winkelgebied word je geconfronteerd met talloze fastfoodreclames, aanbiedingen en andere marketingtechnieken die ongezonde voeding promoten.”
De overgewichtscijfers suggereren dus dat heel wat Nederlanders die door een centrumgebied lopen maar moeilijk weerstand kunnen bieden tegen bijvoorbeeld de euroknallers bij de McDonalds, een kroketje uit de muur voor maar één euro of een pizza voor de helft van de prijs bij Domino’s.
Volgens Veldhuizen kunnen lokale overheden hier echter actiever tegen optreden. “Gemeenten spelen hier een belangrijke rol. Naast dat ze verantwoordelijk zijn voor de gezondheid van hun inwoners, zijn gemeenten eveneens in staat om een gezonde voedselomgeving te faciliteren.”
In de praktijk
Toen de gemeente Zwolle bezig was met het uitvoeringsplan van het lokale gezondheidsbeleid, constateerde de gemeente dat er binnen Zwolle eigenlijk geen beleid is voor een gezonde voedselomgeving vanuit ruimtelijk en sociaal oogpunt.
Daarop zocht de Overijsselse gemeente contact met Over Morgen. Het adviesbureau voor een duurzame leefomgeving voerde een verkenning uit naar een gezonde voedselomgeving in Zwolle. “We hebben de voedselomgeving in kaart gebracht met behulp van een data-atlas”, vertelt Veldhuizen. “Daarnaast hebben we gesprekken gevoerd met interne en externe stakeholders en alle lopende initiatieven in beeld gebracht.”
Daarmee ligt er nu een uitgebreid rapport dat een overzicht bevat van korte- en langetermijnacties waarmee Zwolle kan werken aan het realiseren van een gezonde voedselomgeving. Zo kan de gemeente bijvoorbeeld meer openbare watertappunten te plaatsen. Dat vergroot de kans dat mensen suikerhoudende frisdranken links laten liggen. Ook zou Zwolle baat hebben bij het promoten van gezonde snacks.
“De data-atlas die we hebben gebruikt om Zwolle te adviseren was heel nuttig”, geeft Veldhuizen aan. “Daardoor konden we gemakkelijk bepalen hoe het in de nabijheid van bijvoorbeeld scholen was gesteld met het aanbod van ongezond voedsel. Data helpt dus als je gebiedsgericht aan de slag wilt gaan.”
In het rapport constateren de onderzoekers dat er al het nodige gebeurt in Zwolle. Zo wordt vanuit de gemeente reeds voorlichting gegeven over voedsel. Tevens is in de gemeente een coöperatie van biologische boeren gevestigd die rechtstreeks verse en gezonde producten verkoopt aan Zwollenaren.
