Overheid steekt €500 miljoen in Stedin. Dit waren de dealmakers

21 september 2023 Consultancy.nl

De overheid heeft een belangrijke stap gezet in de hoognodige uitbreiding van de capaciteit van ons stroomnet. Ze investeert €500 miljoen in het regionale elektriciteitsnetwerkbedrijf Stedin. De megadeal werd begeleid door tal van bankiers, consultants en advocaten.

Het Nederlandse stroomnet piept en kraakt. Een sterk toegenomen vraag naar elektriciteit zorgt ervoor dat het net overvol is. In sommige delen van het land kunnen nieuwe zakelijke klanten nu al niet worden aangesloten – en de vraag zal de komende jaren alleen nog maar verder oplopen.

Aan de sterk stijgende vraag ligt een samenspel van ontwikkelingen ten grondslag, met als voornaamste ingrediënten de energietransitie, de bevolkingsgroei en de enorme nieuwsbouwopgave.

Overheid steekt €500 miljoen in Stedin. Dit waren de dealmakers

Boven op de vereiste capaciteitsuitbreiding moet het stroomnet bovendien worden aangepast aan de snelle ontwikkelingen in onze energievoorziening. Denk bijvoorbeeld aan het mogelijk maken van decentrale energie-opwekking van wind- en zonne-energie.

Over hoeveel geld precies nodig is voor de benodigde aanpassingen wordt alom gediscussieerd, maar één ding is duidelijk: het gaat om een megabedrag. Volgens een schatting van Strategy& moeten de vier grote netbeheerders van ons land (Liander, Stedin, Enexis en TenneT) tot 2050 meer dan €100 miljard investeren.

Stedin is verantwoordelijk voor het netwerk in het grootste deel van Zuid-Holland en de provincies Utrecht en Zeeland. Dit netwerk omvat ongeveer 2,3 miljoen aansluitingen voor zowel huishoudens als zakelijke klanten.

Het bedrijf gaat zelf momenteel uit van een investeringsopgave van zo’n €8 miljard tot 2030, om zo het netwerk uit te breiden en de nodige ruimte op het net te creëren.

“We verwachten tot 2030 zo’n 251.000 nieuwbouwwoningen (wat ongeveer gelijk staat aan de stad Den Haag), zo’n 350.000 additionele laadpunten en ruim 5 gigawatt aan duurzame opwek van windmolens en zonnepanelen te moeten aansluiten”, aldus CEO Koen Bogers. “Ook moet een groot deel van de hoofdverdeelstations worden verzwaard en zijn er duizenden nieuwe transformatorhuisjes nodig in stedelijk gebied.”

CFO Danny Benima laat weten dat het netwerkbedrijf zelf niet over voldoende middelen beschikt om de benodigde investering te dekken. “Stedin heeft de komende jaren alleen al zo’n €1,8 miljard extra eigen vermogen nodig om deze maatschappelijke opgave te realiseren.”

De overheid springt in

Met de injectie van €500 miljoen door de overheid zet Stedin een belangrijke stap in het doorzetten van zijn investeringsagenda. “Met deze versterking kunnen we voorlopig de benodigde investeringen doen en blijven de financieringslasten binnen de perken”, aldus Bogers.

“Het kabinet wil graag met deze kapitaalstorting een bijdrage leveren aan de borging van het publieke belang van de energievoorziening.”

Met de deal wordt de staat voor 11,9% aandeelhouder van Stedin (daarmee wordt het regionale netwerkbedrijf een staatsdeelneming). De andere aandeelhouders zijn de 42 gemeenten waar Stedin het netwerk beheert.

Demissionair minister Rob Jetten (D66) voor Klimaat en Energie geeft aan dat het “van cruciaal belang” is dat de uitbreiding van het elektriciteitsnet op hoog tempo doorgaat.

“Voor alle huishoudens en bedrijven die de komende jaren zelf elektriciteit willen produceren of overstappen van fossiele energie op duurzame elektriciteit is veel meer ruimte nodig”, aldus Jetten. “Netbeheerders, de overheid en bedrijven werken met man en macht aan oplossingen voor het volle stroomnet. Ik ben blij dat de Rijksoverheid nu ook financieel kan bijspringen.”

“We staan met de energietransitie voor een grote opdracht”, voegt demissionair minister Sigrid Kaag (D66) van Financiën toe. “Toegang tot het energienetwerk is essentieel en het energienet moet robuust en toekomstbestendig zijn. Het kabinet wil graag met deze kapitaalstorting een bijdrage leveren aan de borging van het publieke belang van de energievoorziening.”

Dealmakers

De megadeal tussen de twee partijen werd in goede banen geleid door verschillende advieskantoren.

Aan de kant van de staat trad Rabobank op als exclusieve financiële adviseur. PA Consulting werd ingeschakeld voor de technische en regulatoire due diligence. De consultants van het kantoor brachten de regelgevingrisico’s in kaart, voerden een impactanalyse uit op de boeken van Stedin en namen het investerings- en assetportfolio van de netbeheerder onder de loep.

“We zijn sinds 2017 de strategieadviseur van de staatsbedrijven van het ministerie van Financiën”, laat Ruud Brink weten, Country Leader van PA Consulting in Nederland. “Sindsdien ondersteunen we met diepgaande sector- en technologie-expertise in overheidstransacties om de afdeling staatsbedrijven te helpen bij het maken van slimme investeringsbeslissingen met Nederlands belastinggeld.”

“Alleen samen zorgen we voor voldoende kapitaal om te kunnen blijven investeren in de energietransitie en woningbouw in Nederland.”

Alvarez & Marsal was verantwoordelijk voor de financiële en fiscale due diligence. Het kantoor ondersteunde ook bij het modelleren van belastingscenario’s.

“We zijn trots de Nederlandse staat te hebben geadviseerd bij deze belangrijke transactie”, geeft Age Lindenbergh aan, Co-Head van de Benelux-praktijk van Alvarez & Marsal.

Stedin werd gedurende de participatie geadviseerd door ABN Amro (financiële adviseur), Emendo Capital (financiële adviseur), Atlas Fiscalisten (fiscaal advies), EY (juridisch advies) en Stek (juridisch advies).

Nog meer geld nodig

De investering van de overheid volgt nadat de gemeentelijke aandeelhouders akkoord gingen met het leveren van een extra kapitaalbijdrage. De benodigde €1,8 miljard voor de komende jaren is echter nog niet helemaal veiliggesteld.

Benima: “We nodigen ook decentrale overheden uit om te participeren in Stedin. Alleen samen zorgen we voor voldoende kapitaal om te kunnen blijven investeren in de energietransitie en woningbouw in Nederland.”

De provincies Utrecht en Zeeland hebben recent al laten weten open te staan voor aandeelhouderschap. Stedin is hierover met hen in gesprek.