Nederlands elektriciteitsnet heeft miljardeninvestering nodig
De vier grootste netbeheerders van ons land moeten de komende dertig jaar meer dan honderd miljard investeren in het stroomnet om de Parijse klimaatdoelstellingen te halen. Dat blijkt uit onderzoek van PwC en Strategy&.
De stroomvraag zal in 2050 stukken hoger zijn dan nu, simpelweg omdat veel energie-intensieve sectoren – zoals transport en industrie – dan geëlektrificeerd zijn. En dat kost netbeheerders Liander, Stedin, Enexis en TenneT een hoop geld. PwC en Strategy& zeggen dat het viertal €102 miljard moet investeren in ons stroomnet om de gestegen stroomvraag te kunnen beantwoorden.
Volgens de onderzoekers van het Big Four-kantoor moet tot en met 2050 verreweg het meeste geld worden uitgetrokken voor het aansluiten van windmolenparken op zee op het stroomnet, het aanleggen van nieuwe hoogspanningskabels en het bouwen van nieuwe transformatorstations.
Financieringsprobleem
Het probleem is echter dat de grootste Nederlandse netbeheerders afstevenen op een financieringstekort van maar liefst €41 miljard. Hierover worden inmiddels gesprekken gevoerd tussen het viertal, de Rijksoverheid, gemeenten, provincies en de Autoriteit Consument & Markt. De hamvraag is hierbij: wie zal opdraaien voor het financieringsprobleem?
In theorie is dat de consument, zegt PwC, omdat netbeheerders semi-private organisaties zijn die volgens de regels hun kosten moeten terugverdienen “door een redelijk rendement te maken”. Volgens de onderzoekers stijgen hierdoor de netwerkkosten voor huishoudens de komende jaren met 50%. En omdat het investeringsgeld geleend is, kunnen de kosten nog verder oplopen als de rente stijgt.
Een rekenvoorbeeld laat zien dat consumenten per jaar honderden euro’s minder overhouden. Momenteel beslaan de netwerkkosten zo’n 22% van de totale energierekening van consumenten. Gemiddeld genomen komt dat jaarlijks neer op zo’n €450 per huishouden. Op basis van de voorspellingen loopt dat bedrag de komende tijd op naar circa €675.
Alternatieve financieringsoplossingen
Het is ook mogelijk om de kosten deels te verhalen op de aandeelhouders van de netbeheerders. Als netbeheerders besluiten om de komende jaren minder dividend uit te keren, kunnen ze hun eigen vermogen laten groeien en zelf een groter stuk van de investeringen ophoesten. Op die manier blijft de consument deels buiten schot.
De netbeheerders opperen in dagblad De Telegraaf een ander plan. Volgens hen is de enorme verbouwing van het elektriciteitsnetwerk van nationale belang en vergelijkbaar met dijkverzwaringen en snelwegverbredingen. Die zaken worden doorgaans gefinancierd met belastinggeld, dus waarom het verzwaren van het stroomnet pertinent niet?
