7 aandachtspunten voor beter werkkapitaalmanagement
2023 wordt voor veel bedrijven een financieel uitdagend jaar. De prijzen gaan omhoog, er zijn leveringsproblemen en klanten houden vaker de hand op de knip. Alle aanleiding om het werkkapitaal van de onderneming te verbeteren. Hoe doe je dat? Joline de Brauw en Rutger Stolting, partners bij Kwattaas, delen zeven aandachtspunten.
1: Standaardiseren
Een goede manier om voorraden te reduceren, is door te rationaliseren en te standaardiseren. Heb je echt alle acht soorten van component X nodig? Of zijn er twee die je echt op voorraad moet hebben en kun je de andere zes wel bestellen in het zeldzame geval dat ze nodig zijn?
Dit principe kun je zowel toepassen op productiemateriaal als op gereed product. Ook daarmee kun je het kapitaalbeslag aanzienlijk verminderen.
2: Slim omgaan met voorraad
Als producten schaars zijn en prijzen stijgen, kun je de neiging krijgen veel voorraad aan te leggen. Dat is begrijpelijk, maar brengt een flink risico met zich mee. Het geld zit dan vast in je voorraad. Dat kost geld en maakt je minder flexibel.
Kredietverstrekkers zien dat ook, dus lenen wordt moeilijker, en sowieso duurder. Dat kan een rem zetten op je groei. Te weinig voorraad is ook een risico; iedereen kent de recente verhalen van producenten die productie moeten staken omdat ze tekorten hebben aan een essentieel onderdeel.
De kunst is om intelligent naar voorraad te kijken. Welke voorraad heb je echt nodig? Kun je daarin beter differentiëren? En kun je de voorraadrotatie verhogen?
Verder lezen: Fabrikanten verbeteren hun cash-conversion-cycle en voorraadbeheer.
3: Supply chain verbeteren
Elk bedrijf heeft nog mogelijkheden tot het verbeteren van zijn supply chain. Als je de schakels van je keten beter op elkaar aansluit, zit geld minder lang in die keten vast. Denk bijvoorbeeld aan een goed systeem voor sales & operations planning (S&OP), waarmee je inkoop, voorraad en productie direct aansluit op de verwachte vraag.
4: In gesprek met debiteuren en crediteuren
Om de kwaliteit van je werkkapitaal te verhogen wil je dat klanten sneller betalen en juist meer tijd krijgen van leveranciers. Die partijen willen zelf natuurlijk het omgekeerde. Toch is het verstandig om met ze in gesprek te gaan. Zijn er manieren om de betaaltermijnen wél te verbeteren? Kun je daar wellicht iets anders tegenover zetten?
Als de nood hoog is, kun je ook overgaan tot maatregelen zoals factoring; je hebt het geld van klanten dan eerder. Dat kost wat extra, maar verhoogt wel direct je slagkracht.
5: Meer aandacht voor risicomanagement
We hebben het wel steeds over kosten en flexibiliteit, maar daar staat natuurlijk nog een factor naast: risico. Als je bijvoorbeeld veel voorraad inkoopt omdat je verwacht dat een klant veel gaat afnemen, lijkt dat veilig, want zo kun je aan deze vraag voldoen. Maar is die verkoop wel zeker, en is dat vastgelegd? Zo niet, dan creëer je juist een extra risico dat je met de voorraad blijft zitten.
Risicomanagement is daarom een heel belangrijk onderdeel van werkkapitaalmanagement.
6: Keuzes in assortiment en klantbestand
Werkkapitaal heeft ook een commerciële kant. Want wat doe je eigenlijk voor verschillende klanten? Zijn er klanten die je veel kosten en weinig opleveren? Zijn er onderdelen van je assortiment die veel voorraadcapaciteit opeisen maar weinig rendabel zijn? Hier zit vaak nog een flinke optimalisatiemogelijkheid. Ga eens door je klantenbestand heen en kijk kritisch naar je assortiment. Onderzoek de product-marktcombinaties en durf keuzes te maken.
Verder lezen: Voorspel de klantvraag voor effectief voorraadbeheer.
7: Bekijk het als geheel en doe het samen
Hoewel deze tips heel valide zijn, zit er ook een valkuil in. Als je ze namelijk los van elkaar uitvoert, heb je kans dat je het werkkapitaal aan de ene kant verbetert, maar dat er aan de andere kant een probleem ontstaat.
Een te rigide ingerichte supply chain kan bijvoorbeeld leiden tot slechtere service levels. Te lage voorraden kunnen productieproblemen geven. Als je assortimentskeuzes alleen maakt op basis van voorraad, kun je een commercieel probleem creëren.
De allerbelangrijkste tip is daarom: bekijk werkkapitaalmanagement op een holistische manier. Het is geen financieel vraagstuk, het is een bedrijfskundig vraagstuk waarbij finance, risk management, inkoop, operations en commercie allemaal onderdeel zijn van de oplossing. Dus ga vooral samen om tafel en bekijk de oplossingen in samenhang.
