Over Morgen werkt met Sioo aan duurzame leiderschapsagenda
Over Morgen heeft de afgelopen jaren een flinke ontwikkeling doorgemaakt: het duurzaamheidsadviesbureau groeit snel en maakt sinds twee jaar deel uit van Arcadis. Te midden van deze veranderingen ontstond behoefte om de onderscheidende identiteit van Over Morgen verder te versterken en een nieuwe invulling te geven aan leiderschap binnen de samensturende organisatie. Sioo hielp Over Morgen hierbij.
Met brede expertise op het snijvlak van gebiedsontwikkeling, mobiliteit en de energietransitie zet het Amersfoortse Over Morgen zich alweer twee decennia in voor een duurzame, toekomstbestendige leefomgeving.
Denk bijvoorbeeld aan het meedenken over gemeentelijke duurzaamheidsstrategieën, het in kaart brengen van de groeiende behoefte aan laadpalen of het ondersteunen van de transitie naar gasvrije gebouwen.
Binnen dergelijke projecten kenmerkt Over Morgen zich met adviesdiensten waarin innovatie en strategie samenkomen. Deze combinatie komt ook tot uiting binnen de eigen organisatie: Over Morgen is georganiseerd volgens de besturingsfilosofie van samensturing. Daardoor krijgen de medewerkers veel ruimte voor eigen initiatief, wat weer bijdraagt aan het behouden van de koploperspositie in de markt.
Een succesvol bureau met een duidelijke eigen identiteit dus. Maar hoe houd je die vast binnen een snel veranderende context? Door de sterke groei van de afgelopen jaren telt Over Morgen inmiddels meer dan 100 medewerkers. Daarnaast maakt het bureau sinds 2020 deel uit van het veel grotere advies- en ingenieursbureau Arcadis.
Te midden van deze veranderingen startte Mieke van den Berg in augustus 2020 als interim HRD-adviseur bij Over Morgen. Bij binnenkomst lagen verschillende opdrachten voor haar klaar. Juist vanwege de fusie met Arcadis wilde Over Morgen de eigen onderscheidende identiteit behouden, ten behoeve van de toegevoegde waarde in de samenwerking met de collega’s van Arcadis.
Daarom wilde Over Morgen de adviesvaardigheden van zijn adviseurs verstevigen, door ze op te leiden tot de Adviseurs van Morgen. En omdat de overname ook een vraag opriep over de invulling van het leiderschap, moest binnen het opleidingstraject voor de senior adviseurs ook aandacht zijn voor leiderschap.
Met deze opdracht onder de arm ging Van den Berg naar veranderkundig opleidingsinstituut Sioo. Heel bewust koos ze níet voor een standaard trainingsbureau, maar voor een instelling die helpt organisaties te ontwikkelen over de hele breedte van het spectrum.
Twee trajecten met twee doelen
Sioo hielp Over Morgen meer scherpte te krijgen in zijn opleidingsvraagstuk. In samenwerking met het co-creatieteam van Over Morgen kwam naar voren dat het beter zou zijn om twee losse opleidingstrajecten te ontwikkelen met twee verschillende doelen: een adviseurstraject én een leiderschapstraject. De grote lijnen daarvan werden vooraf bepaald, maar op basis van de behoefte van de deelnemers werd gaandeweg voortdurend bijgestuurd.
Zo werd binnen het adviseurstraject al snel duidelijk dat er niet alleen veel belangstelling was voor het opdoen van kennis en vaardigheden op het gebied van advieskunde en veranderkunde, maar dat er ook een sterke behoefte was om onderling van elkaars praktijk te leren, zodat in het programma gaandeweg meer ruimte werd geboden voor intervisie.
“Als samensturende organisatie is er geen hiërarchie, geen management, maar je hebt wel leiderschap nodig wanneer je sterk groeit in snel veranderende tijden.”
In dit traject was zowel aandacht voor nieuwe inhoud als voor persoonlijke reflectie: in welke patronen zitten de adviseurs misschien vast, en hoe kunnen ze die doorbreken?
Binnen het leiderschapstraject werd enerzijds onderzocht hoe Over Morgen het organisatieleiderschap het beste kan aanpassen aan de snel evoluerende context. Anderzijds werd het eigen leiderschap onder de loep genomen binnen de context van de samensturende organisatiefilosofie, waarin het de bedoeling is dat leiderschapsrollen breed in de organisatie kunnen worden opgepakt.
Middels interactie en reflectie werd in dit traject gewerkt aan het versterken van het zelfbewustzijn van de deelnemers als leiders in en van Over Morgen. Ook hier leerden ze patronen herkennen. Door ook elkaar beter te leren kennen ontwikkelden ze een gezamenlijk beeld van wat de organisatie nodig heeft aan leiderschap, en daarmee werd een leiderschapsagenda voor de toekomst opgesteld.
Gedeeld leiderschap en sturing
Mieke van den Berg blikt tevreden terug op de twee trajecten, die een duurzame verandering teweeg hebben gebracht binnen Over Morgen. Zo hebben de leiders in de organisatie een duidelijk mandaat gekregen om werk te maken van leiderschapsvraagstukken.
Het perspectief en de rust die hiermee wordt gecreëerd stelt anderen ook beter in staat om leiderschapsrollen op zich te nemen, zodat de filosofie van samensturing ook in de toekomst tot haar recht komt. Van den Berg legt uit hoe de trajecten hebben geholpen dit samen sturen in harmonie te brengen met de behoefte aan een heldere koers.
“Toen ik aankwam bij Over Morgen was er enerzijds enorm de behoefte om het samensturende voorop te stellen, om de identiteit als samensturende organisatie te behouden. Anderzijds riep de veranderde context en de nieuwe strategie juist ook om leiderschap en sturing.”
“Er was behoefte aan iets of iemand die het schip op koers zou brengen en houden. De overname door Arcadis, een meer geformaliseerde organisatie dan Over Morgen, speelde daar een rol in, maar ook de snelle groei van het bedrijf.”
“Als samensturende organisatie is er geen hiërarchie, geen management, maar je hebt wel leiderschap nodig wanneer je sterk groeit in snel veranderende tijden. Sioo heeft geholpen om een groep collega’s daarover te laten nadenken, zowel voor de organisatie als voor zichzelf: ‘Zit er zo’n leider in mij?’ ‘Wat betekent het om in deze organisatie leiderschap op te nemen?’”
