Elisabeth van Loon neemt organisaties mee in nieuw leiderschap

Elisabeth van Loon is recent gestart bij House of Performance. Als senior consultant richt ze zich bij het managementadviesbureau op leiderschapsontwikkeling. We spraken haar over haar visie op leiderschap, haar internationale achtergrond en haar keuze voor House of Performance.

Het buitenland loopt als een rode draad door het leven van Elisabeth van Loon. Ze werd geboren in Nairobi, de hoofdstad van Kenia. En terwijl ze vervolgens opgroeide in Nederland bleef de rest van de wereld lonken. Ze studeerde Internationaal Recht, waarna ze in 1999 begon aan haar eerste baan, als beleidsadviseur internationale economische betrekkingen bij het ministerie van Economische Zaken.

“Terugkijkend heb ik daar veel geleerd”, vertelt Elisabeth, “zoals hoe Europees beleid tot stand komt en de dynamiek tussen de vele stakeholders betrokken bij de politiek en het bedrijfsleven. Ook inhoudelijk was het heel interessant, want ik mocht me bezighouden met het thema bedrijfsleven en MVO/duurzame ontwikkeling.”

Na zeven jaar stapte Elisabeth over naar het bedrijfsleven, toen ze bij DHV (inmiddels onderdeel van Royal HaskoningDHV) begon als consultant duurzaam ondernemen. “Het was een prachtbaan”, blikt ze terug, “met vooral een zeer inspirerende leidinggevende.”

Toch vervulde ze deze rol maar kort, want al snel besloot ze het ‘echte’ avontuur op te zoeken, over de grens. “Ik heb eerst lange tijd in West-Afrika gewoond en gewerkt en later in het Midden-Oosten.”

Zo werkte ze voor de Nederlandse ambassade in Nigeria en voor managementadviesbureau New Metrics in Oman. Vorig jaar keerde ze terug naar Nederland, een hoop mooie ervaringen rijker. “De invloeden, mensen die ik heb ontmoet en kennis en ervaringen die ik heb opgedaan tijdens al deze leertrajecten en avonturen hebben mij gevormd en verrijkt en neem ik mee in mijn rol bij House of Performance.”

Effectief leiderschap 

Bij het Utrechtse adviesbureau zet Elisabeth de volgende stap op het pad dat ze zes jaar geleden insloeg, toen ze begon met het coachen van individuen en teams en het helpen ontwikkelen van effectief leiderschap binnen organisaties, om zo een sterke basis te leggen voor verandertrajecten.

“New Metrics – mijn laatste werkplek in Oman – was een dynamische en snelgroeiende boetiek managementconsultancy. Met een mooi team van internationale consultants en coaches heb ik daar mooie veranderprojecten mogen begeleiden, vooral gericht op het snijvlak van proces, bestuur en leiderschapsontwikkeling.”

Haar passie bleek vooral bij die leiderschapsontwikkeling te liggen. Daarom besloot ze terug in Nederland op zoek te gaan naar een organisatie waar ze daarmee aan de slag kon.

Die vond ze in House of Performance: “Het is een organisatie met eenzelfde drive, waar ook de mens centraal staat en bewust wordt ingezet op het aanpakken van zowel de proces en -besturingskant als leiderschap en gedrag, gedreven door waarden die ook geleefd worden. Er was meteen een klik.”

“Bij House of Performance ervaar ik een sterk ‘wij’-gevoel, ook in relatie tot onze opdrachtgevers: samen doen, delen, leren en groeien.”

Systeemintelligentie 

In haar werk als senior consultant en coach gaat Elisabeth uit van een duidelijke visie op leiderschap. “Deze is vooral ingegeven vanuit een systemische benadering of systemisch denken”, vertelt ze.

Dat behoeft wellicht wat uitleg: “We staan altijd in relatie tot onszelf, een ander en de systemen waar we deel van uitmaken. Wanneer je je hier sterk bewust van bent – en daarmee ook van de eigen impact op de relatiesystemen om je heen – werk je aan je emotionele en systeemintelligentie. Hoe hoger deze is binnen organisaties, hoe beter de potentie ten volle kan worden benut – van ieder teamlid, iedere werknemer én het geheel.”

Vanuit het “waardegedreven collectief leiderschap” kunnen organisaties ook beter bijdragen aan maatschappelijke en duurzaamheidsvraagstukken, zo stelt Elisabeth. “Hier maakt eilandjescultuur en intransparantie plaats voor onderling vertrouwen en een bewust waardegedreven open en wendbare cultuur, de basis voor elke organisatie om succesvol in relatie tot klanten en (strategische) stakeholders te staan en om te gaan met constante veranderingen in een volatiele en snelle wereld.”

“Ik zie het als het fundament van een huis”, voegt ze toe. “Bij House of Performance ervaar ik een sterk ‘wij’-gevoel, ook in relatie tot onze opdrachtgevers: samen doen, delen, leren en groeien.”

Leiderschap begint bij jezelf 

En waar leiderschap nog weleens lijkt voorbehouden aan het management en bestuur, benadrukt Elisabeth dat het voor iedereen belangrijk is leiderschap te nemen – om te beginnen over jezelf. En dat blijkt vaak al moeilijk genoeg.

“Het is fascinerend te ervaren dat we als mens – ongeacht land of cultuur – altijd opereren vanuit een sterk reactieve ‘doe’-modus. Vaak vervallen we in een ‘fight-flight-freeze’-toestand en vergeten wie we nu eigenlijk willen zijn, ook met elkaar in een team- of familiesysteem. Dan zijn we vooral bezig met een onbewust coping-mechanisme: we schieten in de verdediging, geven anderen de schuld, trekken ons terug of willen vooral gelijk krijgen.”

“Leiderschap is daarbij stil staan”, legt Elisabeth uit, “af en toe even reflecteren of we wel de waarden leven die we zo belangrijk vinden. In feite komt dit neer op het aanzetten van de creatieve kant van ons brein en het uitzetten van de reactieve kant.”

Veiligheid en vertrouwen 

Ook op dit gebied nam Elisabeth waardevolle ervaringen mee uit het buitenland. “Wat me altijd zal bijblijven is dat ik in Oman een leiderschapsprogramma mocht creëren voor diverse klanten, vooral gericht op het bewustmaken van reactief gedrag versus creatief leiderschapsgedrag. Dit waren intensieve en mooie coachingstrajecten met teams en leiders die veelal opereren in een sterk hiërarchische masculiene en religieuze cultuur.”

Ook daar lukte het om een verandering in gang te zetten. “De interventies vanuit de systemische benadering brachten een doorbraak. Het gevoel van veiligheid en het waarborgen van vertrouwen vormde de basis. Daarmee kon een team een reis beginnen om de rest van de organisatie mee te nemen in de verandering naar een totaal nieuwe manier van in relatie tot elkaar staan en samenwerken.”

En terwijl ze, terug in Nederland, nu andere organisaties meeneemt naar een nieuwe manier van samenwerken, krijgt met haar start bij House of Performance ook Elisabeths eigen reis een nieuw hoofdstuk: “Die is eigenlijk pas net begonnen!”