Explosieve groei in pakketbezorging vraagt om daadkrachtig beleid
De komende jaren zal de onstuimige groei van de pakketbezorging onverminderd doorzetten. Tegen 2025 zal de branche tussen de 31% en 42% zijn gegroeid, zo verwachten onderzoekbureaus Policy Research Corporation en Panteia. Om te voorkomen dat de nu al oplopende problemen niet uit de hand lopen, moet binnen de sector snel een professionaliseringsslag plaatsvinden.
De markt voor koerier- en pakketdiensten beleeft al jaren hoogtijdagen, meeliftend op de stormachtige opkomst van e-commerce. Met de coronacrisis kreeg het online winkelen, en daarmee uiteraard ook de bezorgsector, nóg een ongekende zet in de rug. Aan huis gekluisterd door lockdowns en/of angst voor besmetting, vonden Nederlanders massaler dan ooit hun weg naar webshops.
Waar de coronacrisis dit jaar hopelijk wordt bezworen, verwachten de onderzoekers van Policy Research Corporation en Panteia dat de groei van de pakketbezorging structureel zal blijken – de trend was al gaande en corona heeft deze slechts in een stroomversnelling gebracht.
Wel zal het verdere verloop van de coronacrisis invloed hebben op het tempo waarin de groei zich voortzet. De onderzoekers hebben gerekend volgens vier verschillende medische scenario’s, waarbij ze ervan uitgaan dat de groei tot 2025 minimaal zal uitkomen op 31% en maximaal op 42%.
Bezinning over groei
Deze groeiprognoses zullen de verschillende branchepartijen als muziek in de oren klinken, maar aan de ongebreidelde groei kleven ook negatieve effecten, waarschuwen de onderzoekers. “Zo leidt de groei tot meer uitstoot van CO2, meer onveilige situaties in het verkeer, extra druk op het wegennetwerk in drukke steden, meer economische activiteit in een weinig transparante markt en meer sociale misstanden.”
Ze pleiten in dit verband voor een “bezinning over groei van de koerier- en pakketdiensten”, en geven aan dat er “haast geboden” is bij een professionaliseringsslag. “De sector kent op het moment nog te veel uitwassen.”
Daarbij zien ze niet zozeer de grote partijen als het probleem, maar met name de kleinere onderaannemers. Het zicht op de activiteiten, financiële situatie en nakoming van wet- en regelgeving schiet daar nog flink tekort. “Met het oog op de verwachte groei kan dit tot onwenselijke situaties leiden”, aldus de onderzoekers. “Een professionaliseringslag moet leiden tot verhoogde transparantie van de sector, waardoor misstanden in de sector kunnen worden aangepakt. Professionalisering indachtig gaat de sector een cruciale tijd tegemoet.”
Innovatieve technieken nodig
Om in deze cruciale tijd de benodigde stappen te zetten, moet de sector nadrukkelijker inzetten op innovatieve technieken. Bij de grote partijen wordt er weliswaar al redelijk op los geïnnoveerd – denk aan alternatieve vervoerswijzen zoals de (elektrische) fiets, drones, inventieve lockers en pakketbezorging bij geparkeerde auto’s – maar de aanlooptijd van dergelijke innovaties blijkt vaak lang.
“De sector kent op het moment nog te veel uitwassen.”
Andere aanbevelingen zijn meer onderzoek naar de specifieke noden van de sector qua arbeidsvoorwaarden, het stimuleren van een keurmerk, een verscherpte controle op het bezit van NIWO-vergunningen en een verplichtstelling van een tachograaf voor voertuigen die meer dan 2,5 ton wegen.
De dreun nog lang niet te boven
De prognoses en aanbevelingen maken deel uit van een breder onderzoek, uitgevoerd in opdracht van de Nationale en Internationale Wegvervoer Organisatie (NIWO), een zelfstandig bestuursorgaan van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Daarin werpen Policy Research Corporation en Panteia hun blik op de impact van de coronapandemie op het goederenvervoer over de weg.
De studie wordt door de bureaus aangemerkt als “uniek”, omdat de onderzoekers “vertrekken van getailleerde eigen analyses van de medische wetenschappelijke literatuur rond pandemieën in het algemeen en COVID-19 in het bijzonder”.
In het rapport komt naar voren dat de explosieve groei van het pakketbezorgingsegment in schril contrast staat met het overkoepelende beeld van de het wegtransport, dat een flinke dreun kreeg door corona. En die komt de sector voorlopig nog niet te boven. Zelfs in het meest positieve scenario duurt het tot na 2022 voordat het niveau van voor de crisis weer wordt bereikt, in de minder gunstige scenario’s zelfs tot na 2025.
