Arteria: Inkoopbeleid voor wijkverpleging stabiel
Zorgverzekeraars gaan de uitgangspunten van hun beleid op het gebied van wijkverpleging het komend jaar minimaal aanpassen. Dit blijkt uit een vergelijkend onderzoek van Arteria Consulting op het voorlopige inkoopbeleid 2016 van acht grote zorgverzekeraars. Echter, doordat de manier van inkopen gaat veranderen ontstaan er wel accentverschillen in de inkoop van wijkverpleging.
Jaarlijks brengen zorgverzekeraars hun beleid naar buiten op het gebied van zorg, waaronder wijkverpleging. Dit doen ze in twee stappen. Eerst voorlopig, op 1 april, en vervolgens definitief, in de regel een aantal maanden voor de ingangsdatum. Om de verschillen in strategie, aanpak en inhoud in kaart te brengen nam Arteria Consulting, een adviesbureau uit Hilversum, de voorlopige beleidsdocumenten van acht grote zorgverzekeraars onder de loep. Ze vergeleken de uitgangspunten op vier dimensies: speerpunten, doelgroep, inkoop & contractering en zorginhoud.
Uit de analyse van het bureau blijkt dat zorgverzekeraars op hoofdlijnen dezelfde visie delen rond wijkverpleging. Belangrijkste pijlers zijn volgens Marcel Dopper, senior adviseur bij Arteria Consulting en betrokken bij het onderzoek, “zelfredzaamheid, samenwerking in de eerste lijn, dichtbij (ont)zorg(en), kostenbeheersing en kwaliteit in balans.” De specifieke doelgroepen (PTZ, IKZ, dementie) worden nauwelijks apart benoemd in het beleid. Dat is opvallend stelt Dopper, omdat “er vorig jaar wel discussie was over het al dan niet opnemen van aanvullende inkoopeisen voor deze doelgroepen.”
Als indicatie als thema terugkomt, dan moet dat door een niveau 5 (wijk)verpleegkundige worden gedaan op basis van landelijke kaders van de beroepsvereniging V&VN. Toegankelijkheid is in het inkoopbeleid geen specifiek issue. Ook de wijze van zorglevering wordt doorgaans niet aan de orde gesteld. Innovatie wordt in het beleid regelmatig aangehaald, waarbij vooral ehealth en digitalisering worden genoemd, “soms zijn zorgverzekeraars daarin actief met uitgewerkte ideeën, soms passief en geven ze aan ideeën af te wachten”, zegt Dopper.
De gedeelde visie kan volgens Dopper mogelijk nog wat meer uit elkaar gaan lopen. “Het inkoopbeleid is nog onder voorbehoud van de definitieve bekostiging wijkverpleging. Zorgverzekeraars brengen hun definitieve versies pas later dit jaar naar buiten.” Dit verklaart volgens hem ook waarom de niet-toewijsbare zorg nog weinig aan de orde komt, aangezien dit in belangrijke mate afhankelijk is van de ontwikkeling van de bekostiging. “En als het wordt genoemd, dan wordt vaak verwezen naar inhoudelijk beleid uit 2015 dat als representant werd uitgevoerd en nu individueel.”
Accentverschillen
Op de overige onderzochte gebieden – doelgroep, inkoop & contractering en zorginhoud – zijn er volgens de onderzoekers ook geen “grote verschillen” merkbaar, hoewel er wel sprake is van “accentverschillen”. Dopper: “Doordat zorgverzekeraars de wijkverpleging voor 2016 niet meer via representatie inkopen, ontstaan er wel accentverschillen. Deze zijn merkbaar rond bijvoorbeeld kwaliteit, informatie en doelmatigheid.” Zo scherpen Achmea, Menzis en CZ de contracteereisen aan. Een voorbeeld van voorzichtig beleid omdat de bekostiging nog niet bekend is betreft de Minimale Dataset die nodig is voor toekomstige resultaatbekostiging. Die wordt door één zorgverzekeraar opgenomen als eis. Dopper had verwacht dat alle verzekeraars dat zouden doen.
De zorgverzekeraars zijn over de hele linie bereid om nieuwe toetreders te contracteren, sommigen leggen de nadruk echter op innovatief werken. ZZP-ers worden ook gecontracteerd, in het geval van Achmea wordt de eis gesteld van samenwerking met een eerste lijnsorganisatie. Tenslotte stelt een aantal zorgverzekeraars grenzen aan het maximum aantal zorgverleners per cliënt. “Sommige zorgverzekeraars kondigen reeds aan, andere hebben onder voorbehoud opgenomen dat er afhankelijk van de bekostiging nog aanvullende (kwaliteits)indicatoren, beleidsdoelen rond doelmatigheid en instapeisen gesteld gaan worden”, sluit Dopper af.
