First Consulting verbetert datakwaliteit openbare verlichting

Openbare verlichting draagt bij aan een veilige en leefbare samenleving. Gemeenten, provincies en Rijkswaterstaat zijn samen met de regionale netbeheerders (zoals Liander, Enexis en Stedin) verantwoordelijk voor openbare verlichting (OVL). In deze samenwerking zorgen de regionale netbeheerders voor het (ver)plaatsen, verwijderen en onderhouden van aansluitingen en het oplossen van storingen in het elektriciteitsnetwerk.

Gemeenten, provincies en Rijkwaterstaat zijn verantwoordelijk voor het (ver)plaatsen, verwijderen en onderhouden van de lichtmasten en armaturen; het bovengrondse gedeelte. Naast de eerder genoemde partijen zijn er nog enkele andere belanghebbenden die gebruikmaken van het OVL-net. Hierbij kan gedacht worden aan woningbouwverenigingen, de ANWB en reclamebedrijven. In Nederland wordt ook veel gebruik gemaakt van privéverlichting. Dit zijn lichtmasten die niet op het OVL-net, maar op een privénetwerk zijn aangesloten en zodoende beheerd worden door een particuliere partij. Hierbij kan gedacht worden aan parkeerterreinen bij winkels of, in sommige gevallen, industrieterreinen.

First Consulting is gevraagd om samen met een netbeheerder de datakwaliteit van 1,2 miljoen OVL-aansluitingen te verhogen en daarmee de dienstverlening voor OVL te verbeteren.

Aanleiding
Regionale netbeheerders zijn ontstaan uit fusies van kleinere regionale netwerkbedrijven en gemeentelijke nutsbedrijven. Deze bedrijven hebben in het verleden niet alle OVL-aansluitingen juist, volledig en digitaal kunnen registreren. Dit veroorzaakt twee problemen:

• Het overzicht van welke masten op het OVL-net van de regionale netbeheerder zijn aangesloten en welke op een privénetwerk is onvolledig;
• Het inzicht in welke OVL-aansluitingen de netbeheerder voor verschillende klanten beheert, is beperkt.

Deze onvolledige registratie veroorzaakt operationeel gezien een aantal probleemsituaties:

• Monteurs van de regionale netbeheerder kunnen lichtmasten en bijbehorende OVL-aansluitingen niet snel vinden bij een storing in het OVL-netwerk;
• Monteurs van de regionale netbeheerder worden onterecht opgeroepen voor storingen aan privénetwerken, omdat vooraf niet bekend is dat het om een privénetwerk gaat;
• De klant op het OVL-net krijgt niet het juiste aantal OVL-aansluitingen gefactureerd.

Aanpak
Om deze operationele problemen te verhelpen, is besloten te focussen op het verbeteren van beschikbare informatie over het OVL-netwerk. Deze verbetering van de datakwaliteit is in twee fases uitgevoerd:

Verbeteren OVL-data
In fase één is de laagspannings- en OVL-infrastructuur opgewerkt en gedigitaliseerd. De netbeheerder heeft van een externe partij alle posities van lichtmasten in het verzorgingsgebied ontvangen en deze posities vergeleken met posities van OVL-aansluitingen op bestaande schetsen. Op basis van deze vergelijking zijn ontbrekende OVL-aansluitingen toegevoegd aan het Geografisch Informatie Systeem (GIS) en is inzichtelijk gemaakt welke lichtmasten op privénetwerken zijn aangesloten. Het resultaat van deze fase is dat de netbeheerder nu van 99 procent van de OVL-aansluitingen de posities juist in beeld heeft.

Afstemmen OVL-data
In fase twee is de geregistreerde OVL-data afgestemd met klanten op het OVL-net om het eigenaarschap per OVL-aansluiting te achterhalen en om een kwaliteitscontrole uit te voeren op de eerder opgewerkte OVL-data. First Consulting heeft dit middels een aantal stappen mogelijk gemaakt:

• In de eerste stap is de OVL-data van lichtmasten opgevraagd bij klanten van de netbeheerder. Belangrijk hierbij is dat de klant de posities van de lichtmasten beschikbaar heeft.

• In stap twee worden de posities van de lichtmasten vergeleken met de posities van de OVL-aansluitingen. Hierbij is gebruik gemaakt van software die geografische data inzichtelijk maakt op één kaart. Wanneer een unieke lichtmast en OVL-aansluiting binnen een straal van 5 meter overeenkomen, spreken we van een ‘match’. Meer dan 80 procent van de OVL-aansluitingen en lichtmasten zijn op die manier direct aan elkaar te koppelen. De overige 20 procent, de mismatches, zijn gecategoriseerd en geanalyseerd. Tijdens de analyse wordt er gekeken naar de geografische ligging van de lichtmasten, de OVL-aansluitingen en het OVL-netwerk en wordt gebruik gemaakt van foto’s van de locaties. Voor onduidelijke situaties wordt een dossier opgesteld; deze zaken vereisen specifieke achtergrond- en gebiedskennis van de klant.

• In stap drie worden de uitkomsten van de analyse gecommuniceerd en afgestemd met de klant. Waar mogelijk worden onduidelijke situaties direct opgelost in afstemmingsgesprekken. Een aantal dossiers wordt niet opgelost tijdens deze gesprekken. 

• Stap vier is het schouwen van de niet opgeloste situaties door de netbeheerder of de klant. Een monteur gaat bij een schouwing in het veld uitzoeken wat de werkelijke situatie is. In de laatste stap worden de uitkomsten van het traject door zowel de netbeheerder als de klant vastgelegd in de systemen. De uitkomst van het afstemmingstraject is dat per OVL-aansluiting duidelijk is wie de eigenaar is van de bijbehorende lichtmast is. Ook is het duidelijk welke lichtmasten bij een privénetwerk horen. Daarnaast wordt de datakwaliteit van OVL-aansluitingen verder verhoogd. Zo worden de geregistreerde locaties van OVL-aansluitingen waar mogelijk verbeterd. Ook kunnen er nog niet bekende OVL-aansluitingen ontdekt worden, bijvoorbeeld als de klant in zijn OVL-data een lichtmast heeft geregistreerd, maar de bijbehorende OVL-aansluiting nog ontbreekt in de administratie van de netbeheerder.

Borging
De OVL-data dient up-to-date te blijven en niet opnieuw vervuild te raken. Dit wordt gerealiseerd op twee manieren. Enerzijds wordt er gezorgd dat de registratie van (ver)plaatsingen en verwijderingen van OVL-aansluitingen gedigitaliseerd en gemonitord wordt. Zo ontstaat er aan de voorkant geen vervuiling in de systemen. Anderzijds wordt het hierboven beschreven afstemmingstraject jaarlijks herhaald, zodat kleine afwijkingen direct gesignaleerd, geanalyseerd en tenslotte afgestemd kunnen worden met de klant. Deze geconstateerde afwijkingen zijn input voor verbeterinitiatieven voor het aanvraag- en wijzigingsproces van OVL-aansluitingen.

Resultaten
Aan het einde van dit jaar is 20 procent van alle 1,2 miljoen OVL-aansluitingen afgestemd met klanten. Voor dit deel van de aansluitingen zijn onderstaande resultaten behaald:

• Eerder ontbrekende OVL-aansluitingen zijn geregistreerd in het GIS. Dit betreft een verrijking van meer dan 5 procent van het totaal aantal OVL-aansluitingen;
• Er is geverifieerd of de OVL-aansluitingen daadwerkelijk op het OVL-net zijn aangesloten. Zodoende kan er vooraf bepaald worden of een monteur van de netbeheerder wel of niet naar een storingslocatie moet vertrekken;
• Voor de OVL-aansluitingen is achterhaald voor welke klant de aansluiting beheerd wordt;
• De OVL-aansluitingen van de netbeheerder en de lichtmasten van de klant zijn uniek aan elkaar te koppelen. Dit betekent dat bekend is welke lichtmast van de klant bij een OVL-aansluiting hoort. De administratie van beide partijen loopt daardoor synchroon en klanten krijgen nu het juiste aantal OVL-aansluitingen gefactureerd;
• Klanten van de netbeheerder zijn zeer tevreden over het afstemmingstraject omdat het traject ervoor zorgt dat zij hun lichtmastenbestand up-to-date krijgen.

Het afstemmingstraject gaat naar verwachting nog tot 2017 duren.

Deze case is een voorbeeld van één van de projecten die First Consulting uitvoert rondom de thema’s Asset Management en Data Management.