Mondiale werknemersverbondenheid zakt naar niveau van 2021

De wereldwijde verbondenheid onder medewerkers is in 2024 gedaald. Dat blijkt uit een analyse van Gallup. In Europa en Nederland ligt de verbondenheid ver onder het mondiale gemiddelde.
Bij de vorige meting van het onderzoeksbureau voelde 23% van de werknemers zich verbonden (in het Engels: ‘engaged’) met zijn werk. Afgelopen jaar ging het om maar 21% van de respondenten. Daarmee is het verbondenheidsniveau teruggezakt naar dat van 2021.
Het is pas de tweede keer in de afgelopen twaalf jaar dat de verbondenheid is gedaald. De vorige keer was in 2020. “De daling van twee procentpunt tijdens de coronacrisis (2020) was even groot als die van verleden jaar – dat is niet zonder betekenis”, schrijft Gallup.
Volgens de onderzoekers is de belangrijkste oorzaak een afname van de ervaren verbondenheid onder managers. Wereldwijd hebben organisaties de afgelopen vijf jaar te maken gehad met een reeks van verstoringen en disruptieve ontwikkelingen, deels in de nasleep van corona.
Gallup noemt onder meer de veranderde blik op werk. Medewerkers nemen afscheid van hun baan of tonen zich minder betrokken (denk aan het zogeheten ‘quiet quitting’). Ook willen werknemers graag flexibel en deels thuis werken. Daarnaast kampen organisaties met krimpende budgetten nu steunmaatregelen van de overheid zijn beëindigd en hebben ze nog steeds last van verstoorde aanleveringsketens.
Tot slot is er de snelle opkomst van kunstmatige intelligentie, die veel kansen biedt maar ook risico’s met zich meebrengt. “Als er verkeerd mee wordt omgegaan, kan AI de betrokkenheid verminderen door de essentiële menselijke banden te verbreken – vriendschappen op het werk, het gevoel gehoord te worden en oprechte zorg van collega’s – die ervoor zorgen dat teams floreren”, aldus Gallup.
Met name managers minder verbonden
Het samenspel van ontwikkelingen blijkt met name zijn tol te eisen onder managers. Zij ervaren meer negatieve dagelijkse emoties (zoals stress) dan degenen die zij managen.
Deze daling van engagement onder managers is extra zorgelijk omdat 70% van het engagement van het team toe te schrijven is aan de manager. Dit benadrukt volgens HR-adviesbureau Leeuwendaal, dat Gallup in Nederland exclusief vertegenwoordigt, het belang van investeren in leiderschapsontwikkeling en ondersteuning van leidinggevenden in organisaties.
Engagement versterken
Amy van der Hulst, Adviseur en Gallup Certified Strengthscoach bij Leeuwendaal, onderschrijft dat de cijfers “reden zijn tot zorg”. Tegelijk bieden de resultaten volgens haar ook perspectief. Zo laat de studie zien dat organisatie met best practices rond het verhogen van engagement een veel hogere verbondenheid hebben: maar liefst 70%.
En omdat de managers hierin zo belangrijk zijn – ook voor de verbondenheid van de andere medewerkers – biedt het inzetten op hun ontwikkeling ook een enorme kans om een impuls te geven aan de verbondenheid van álle medewerkers.
“Organisaties beschikken over concrete handvatten om het tij te keren”, aldus Van der Hulst. “Door gericht te investeren in leidinggevenden door middel van training, kunnen zij de verbondenheid op de werkvloer aanzienlijk versterken. Dat zorgt uiteindelijk voor een duurzame prestatieverbetering voor de gehele organisatie.”
Zelf lanceerde Leeuwendaal vorig jaar een ontwikkelprogramma voor managers. “Bij de organisaties die wij begeleiden in leiderschapsontwikkeling zien we onder meer dat leidinggevenden en teams meer verbondenheid ervaren, het goede gesprek wordt gevoerd en dat het werkplezier en de kwaliteit van samenwerking zichtbaar toenemen”, vertelt Van der Hulst. “Oftewel: investeren in de ontwikkeling van je leidinggevenden loont.”
Stress
In het onderzoek brengt Gallup ook stress op de werkvloer in kaart. Wereldwijd ervaart maar liefst 40% van de werknemers op dagelijkse basis veel stress. Dit worden er de laatste vijftien jaar steeds meer: in 2009 kampte ‘slechts’ 31% van de medewerkers met stressproblemen.
In de Verenigde Staten (VS) ervaren werknemers gemiddeld genomen de meeste stress (50%). In Rusland en de voormalige Sovjetrepublieken – zoals Oezbekistan en Kirgizië – liggen de stresscijfers het laagst (21%).
Europa
Waar de mondiale werknemersverbondenheid daalde, ligt het in Europa al vier jaar op rij op hetzelfde niveau. Maar wel een aanzienlijk lager niveau: 13%. In Nederland steeg de verbondenheid van 14% naar 16%. Daarmee scoren we alsnog maar half zo hoog als Noord-Amerika, dat uitkomt op 31%.
Dat het verbondenheidsniveau van Europese werknemers zoveel lager ligt, wordt volgens Gallup vooral verklaard doordat er in Europa voldaan wordt aan de primaire levensbehoeften zoals baanzekerheid, goede gezondheidszorg en voedselvoorziening. In landen als de Verenigde staten zijn deze primaire levensbehoeften vaak afhankelijk van je werk en de mogelijkheden die je werkgever biedt.
Het feit dat je ook zonder baan een bepaalde bestaanszekerheid hebt, heeft invloed op de mate waarin Europese medewerkers zich verbonden voelen met hun organisatie. Dit zegt echter niets over het belang van het werk voor medewerkers.
Helaas vertaalt deze andere kijk op de werk-privébalans zich niet heel significant in minder stress: nog altijd 38% van de Europese werknemers voelt zich dagelijks gestrest. In Nederland is dat wel iets minder (30%).
Voor zijn onderzoek ondervroeg Gallup meer dan 220.000 respondenten uit ruim 160 landen.