Nederlandse corporates lopen voorop in startupsamenwerking, maar achterop in AI
Nederlandse corporates werken graag samen met startups, maar opvallend genoeg gebeurt dit zelden op het gebied van AI. Dat blijkt uit het nieuwe Open Innovation Report 2025 van Sopra Steria en INSEAD.
In een razendsnel digitaliserende wereld hebben grote corporates vaak moeite om het moordende innovatietempo bij te benen. Een mogelijk antwoord op deze uitdaging is open innovatie, oftewel samenwerken met wendbare, digital-first startups om zo de traditionele barrières te omzeilen en sneller waarde te ontsluiten.
Nederlandse corporates tonen een uitzonderlijk enthousiasme voor samenwerking met startups, zo blijkt uit het onderzoek van Sopra Steria en INSEAD. Ons land is Europees koploper: 59% van de corporates is de afgelopen twee jaar voor het eerst een samenwerkingsverband met een startup aangegaan.
Ook de ambities zijn hoog: maar liefst 87% van de Nederlandse corporates geeft aan binnen nu en twee jaar (opnieuw) met een startup te willen samenwerken – eveneens het hoogste percentage in Europa.
Tegelijk blijft Nederland achter als het gaat om wat momenteel breed wordt gezien als innovatieprioriteit nummer één: kunstmatige intelligentie. Slechts 38% van de ondervraagde bedrijven heeft de afgelopen twee jaar met startups samengewerkt op het gebied van AI – het op één na laagste percentage in Europa.
“Nederland laat indrukwekkende cijfers zien als het gaat om het enthousiasme en de intentie tot samenwerking met startups”, stelt Joy van Baren, portfolio director bij Sopra Steria. “Tegelijkertijd zien we dat er juist op AI-gebied kansen liggen om startups in te zetten om te versnellen.”
Structuur en leiderschap als rem op samenwerking
Een mogelijke verklaring voor dit opvallende verschil schuilt in wijze waarop samenwerkingen zijn georganiseerd. In Nederland ligt de verantwoordelijkheid voor partnerships met startups bij 63% van de bedrijven niet bij het bestuur, maar bij het middenmanagement – fors hoger dan het Europese gemiddelde van 46%.
Het gebrek aan betrokkenheid vanuit de top kan leiden tot trage besluitvorming en onvoldoende strategische aansturing, waardoor met name AI-samenwerkingen moeizaam van de grond komen.
Dit wordt ondersteund door het onderzoek: 40% van de Nederlandse bedrijven noemt een gebrek aan structuur als belangrijkste belemmering in de samenwerking met startups op AI-gebied. Dit percentage is gelijk met dat van Noorwegen (40%) en hoger dan dat van Spanje (35%) en Duitsland (29%).
AI als strategische noodzaak
Het Open Innovation Report 2025 onderstreept dat AI steeds centraler komt te staan in bedrijfsstrategieën. Van predictive analytics tot generatieve AI: bedrijven integreren deze technologieën in alle lagen van hun organisatie.
De hoge intentie tot samenwerking biedt Nederlandse bedrijven een kans om hun achterstand op AI-gebied in te lopen. Door innovatiesamenwerking hoger in de organisatie te beleggen en te investeren in meer structuur, kunnen bedrijven meer profiteren van startups en hun koppositie ook vertalen naar een leidende rol in AI-adoptie.
“Om internationaal concurrerend te blijven, is het essentieel dat bedrijven AI niet alleen als technologie zien, maar ook verankeren in hun strategie”, aldus Van Baren.
