Zes tips om datagedreven werken te verankeren in de organisatie
Data speelt een cruciale rol in strategische besluitvorming. Het blijft echter een uitdaging om datagedreven werken echt van de grond te krijgen. Experts van Valid delen zes veelvoorkomende uitdagingen bij de implementatie van datagedreven werken en concrete oplossingen voor het creëren van een sterke datacultuur.
1: Maak data onderdeel van de bedrijfsstrategie
Zonder een duidelijke visie blijft data een losstaand initiatief in plaats van een kernonderdeel van de bedrijfsvoering. Wanneer data en analytics niet structureel zijn ingebed, blijft het effect vaak beperkt tot ad-hoc inzichten.
Oplossing
Zorg dat data en analytics een vaste plek krijgen in strategische plannen van de organisatie. Formuleer duidelijke kpi’s en meetbare doelen die laten zien welke waarde data oplevert. Door datagedreven werken onderdeel te maken van besluitvorming op directieniveau, wordt data een structurele factor voor groei, efficiëntie en innovatie. Benadruk daarnaast als directie in de dagelijkse communicatie consequent dat besluiten gebaseerd zijn op data.
2: Bouw vertrouwen op in data
Veel medewerkers zijn terughoudend in het nemen van beslissingen op basis van het moderne dataplatform en blijven vasthouden aan hun vertrouwde Excel-sheets. Vertrouwd, maar vaak versnipperd en niet altijd up-to-date. Die terughoudendheid om te werken met centrale databronnen komt meestal niet voort uit onwil, maar uit eerdere ervaringen met onvolledige of inconsistente informatie. Daarnaast leeft soms de zorg dat data hun intuïtie of ervaring tegenspreekt.
Oplossing
Zorg voor transparantie in de manier waarop data wordt verzameld, gevalideerd en beheerd. Investeer in data governance en betrek medewerkers actief bij het verbeteren van de datakwaliteit. Zodra zij ervaren dat data betrouwbaar en relevant is voor hun werk, groeit het vertrouwen vanzelf.
3: Vergroot datageletterdheid
Niet iedereen in de organisatie heeft dezelfde kennis van data-analyse en interpretatie. Dit kan leiden tot misverstanden en weerstand tegen datagedreven besluitvorming.
Oplossing
Bied trainingen en workshops aan om medewerkers op te leiden in het effectief gebruik van data. Maak complexe data begrijpelijk door visualisaties en maak gebruik van kpi’s en dashboards die aansluiten bij de behoeften van verschillende teams.
4: Maak data relevant en toegankelijk
Een veelvoorkomende misvatting is dat data alleen relevant is voor IT of de data-afdeling. Terwijl de echte waarde juist ontstaat wanneer iedereen ermee werkt. Medewerkers moeten ervaren hoe data hen concreet helpt om het werk slimmer en effectiever te doen.
Oplossing
Sluit aan bij de informatiebehoefte van verschillende afdelingen door data op een begrijpelijke manier te presenteren. Maak het tastbaar met voorbeelden: hoe marketingdata helpt om klantinzichten te verdiepen of hoe HR-data kan bijdragen aan het terugdringen van personeelsverloop. Zo wordt de waarde van data zichtbaar én voelbaar.
5: Stimuleer datagedreven besluitvorming
In veel organisaties worden besluiten nog te vaak genomen op basis van hiërarchie, ervaring of onderbuikgevoel. Hoewel intuïtie waardevol kan zijn, belemmert het regelmatig het volledige gebruik van beschikbare data. Dit leidt ertoe dat waardevolle inzichten en verbanden over het hoofd worden gezien en data niet de rol krijgt die het verdient.
Oplossing
Geef het goede voorbeeld vanuit leiderschap: laat zien dat beslissingen worden genomen op basis van feiten en onderbouwde analyses. Integreer data structureel in overlegstructuren zoals strategie- en teammeetings, bijvoorbeeld via eerdergenoemde dashboards. Beloon initiatieven waarbij medewerkers aantoonbaar gebruikmaken van data om processen, klantinzichten of resultaten te verbeteren.
Zo creëer je een cultuur waarin datagedreven werken de standaard wordt en intuïtie een aanvulling, geen vervanging.
6: Van weerstand naar draagvlak
Verandering roept vaak weerstand op, zeker wanneer het gaat om een nieuwe manier van werken. Dat geldt ook voor datagedreven werken. Mensen zijn gewend om op hun intuïtie te vertrouwen of op werkwijzen die zich in het verleden hebben bewezen. Nieuwe inzichten op basis van data kunnen voelen als een bedreiging, vooral wanneer ze haaks staan op wat je gewend bent of wat de organisatie altijd voor waar heeft aangenomen.
Oplossing
Maak medewerkers vanaf het begin onderdeel van de verandering. Laat ze actief meedenken over hoe data het werk makkelijker, effectiever of zelfs leuker kan maken. Toon met concrete voorbeelden hoe data helpt om betere beslissingen te nemen, en geef ruimte aan quick wins die het verschil maken in de dagelijkse praktijk.
Focus bij deze voorbeelden vooral op verbeteringen waar iedereen enthousiast van wordt: nieuwe business, blijere klanten, minder werkdruk, beter samenwerken en vier de behaalde successen.
Creëer daarnaast een veilige omgeving waarin experimenteren mag. Fouten maken hoort erbij als je iets nieuws probeert. Door te laten zien dat leren van fouten onderdeel is van de reis, verlaag je de drempel om met data aan de slag te gaan. Zo bouw je stap voor stap aan een cultuur waarin verandering niet bedreigend voelt, maar juist kansen biedt.
