Ongewenst gedrag op de werkvloer: Kwetsbare groepen extra getroffen
Een recent benchmarkonderzoek van Highberg naar ongewenst gedrag op de Nederlandse werkvloer legt pijnlijke verschillen bloot tussen medewerkersgroepen. Waar het algemene percentage werknemers dat ongewenst gedrag ervaart al sinds 2022 stabiel op 17% blijft, blijken bepaalde groepen aanzienlijk vaker slachtoffer te zijn.
Medewerkers met een fysieke of mentale beperking hebben ruim twee keer zo vaak te maken met ongewenst gedrag als hun collega’s zonder mentale of fysieke beperking, zo blijkt uit het onderzoek. Maar liefst 30% van deze groep rapporteert dergelijke ervaringen, tegenover 14% van de werknemers zonder mentale of fysieke beperking.
Werknemers met een bi-culturele achtergrond blijken ook vaker doelwit, met 25% die ongewenst gedrag ervaart tegenover 16% van de medewerkers met een Nederlandse achtergrond. Vrouwen ervaren vaker ongewenst gedrag dan mannen, met name in de vorm van pesten en seksueel grensoverschrijdend gedrag. LHBTIQ+-werknemers hebben vaker te maken met verbale intimidatie en discriminatie.
Sectoren onder de loep
Het rapport van Highberg laat zien dat er significante verschillen zijn tussen sectoren. In de overige dienstverlening (zoals cultuur-, vakbonds- of politieke organisaties), industrie & nijverheid en de gezondheidszorg liggen de percentages van ongewenst gedrag relatief hoog, met respectievelijk 23%, 22% en 20%.
Daarentegen laten de transportsector (14%) en de kennisintensieve dienstverlening (11%) een aanzienlijk lager percentage zien.
Meldingsgedrag en tevredenheid
Waar 76% van de slachtoffers het ongewenste gedrag meldt, is slechts 38% van de groep melders tevreden over de genomen vervolgstappen. Opvallend is dat medewerkers met een mentale of fysieke beperking vaker ongewenst gedrag ervaren, maar het minder vaak melden (70% vs. 78%) en minder tevreden zijn over de afhandeling (30% vs. 42%).
Impact op inclusie en retentie
Het ervaren van ongewenst gedrag heeft een duidelijke negatieve impact op het gevoel van inclusie en loyaliteit aan de werkgever. Slechts 38% van de medewerkers die ongewenst gedrag hebben meegemaakt voelen zich geïncludeerd, tegenover 74% van degenen die dit niet hebben ervaren.
Dit heeft niet alleen een negatieve impact op het welzijn van de medewerkers, maar ook op de prestaties en het verloop binnen de organisatie. Zo wil 45% van de slachtoffers van ongewenst gedrag van werkgever veranderen, tegenover slechts 20% van de medewerkers die geen ongewenst gedrag hebben meegemaakt.
De noodzaak blijft
Al met al blijkt dat ongewenst gedrag zich “nog ruimschoots voordoet in organisaties, waarbij er duidelijke verschillen zijn tussen medewerkersgroepen”, concludeert Henrieke van Bommel, Capability Lead Diversity, Equity & Inclusion bij Highberg.
Ze stelt dat inzicht in de mate en vorm van ongewenst gedrag belangrijk is voor een effectieve bestrijding ervan. “Omdat medewerkers ongewenst gedrag vaak melden bij hun leidinggevende, is het van groot belang dat leidinggevenden goed geïnformeerd zijn en weten hoe zij de juiste opvolging kunnen geven.”
Een gedragscode en transparantie over de afhandeling van meldingen helpen medewerkers om zich “gehoord en gesteund te voelen”, geeft ze aan. “Zorgvuldige en snelle opvolging is daarbij essentieel. Training kan hierin een belangrijke rol spelen, niet alleen voor leidinggevenden maar ook voor medewerkers onderling, aangezien zij elkaar ook vaak aanspreken op gedrag en daarbij gebaat zijn bij duidelijke handvatten.”
