‘Het fundament onder elke digitale transformatie’: Joleen Breij leidt de Data-praktijk van Sopra Steria
Anno 2024 zijn vrijwel alle bedrijven wel doordrongen van het enorme potentieel van data. Maar dat potentieel verwezenlijken blijkt nog altijd knap lastig. Joleen Breij kent de uitdagingen als geen ander – data loopt al 15 jaar als een rode draad door haar carrière. Als hoofd van de Nederlandse Data-praktijk van Sopra Steria (voorheen Ordina) zet ze haar ervaring in om klanten te helpen hun datastrategie te realiseren. We spraken erover met Joleen.
Het is inmiddels alweer twee jaar geleden: de lancering van ChatGPT. Sindsdien struikelen experts over elkaar heen om (generatieve) AI een grootse toekomst toe te dichten en staan bedrijven wereldwijd te popelen om te profiteren van de kansen van de grensverleggende technologie.
De snelle opkomst van AI zorgt echter voor een opmerkelijke paradox: enerzijds brengt AI de belofte van verregaande automatisering met zich mee, anderzijds blijkt het profiteren van AI juist allesbehalve vanzelf te gaan: twee jaar onderweg, vallen de resultaten vaak nog tegen.
Het verbaast Joleen Breij niets. Want waar generatieve AI relatief nieuw is, vertoont de worsteling van bedrijven een maar al te bekend patroon. “Ze hebben onrealistische verwachtingen van wat nieuwe technologieën op korte termijn kunnen opleveren”, vertelt ze.
Bij het daadwerkelijk profiteren van technologie komt namelijk héél wat meer kijken dan die technologie zelf. “Vaak zijn implementatieprocessen te complex, is er onvoldoende kennis van zaken of nauwelijks organisatorische voorbereiding. En misschien wel het belangrijkste: geregeld ontbreekt een gedegen datafundament.”
Het fundament
Daarmee zijn we aangekomen bij Joleens eigen expertise én de reden dat die vandaag de dag onmisbaar is in iedere digitale transformatie: “Welk thema je ook beetpakt, een stevig datafundament is cruciaal”, aldus Joleen.
“AI-kennis is absoluut noodzakelijk om AI-systemen veilig te gebruiken.”
Hierin hebben bedrijven de afgelopen jaren wel degelijk stappen gezet, ziet ze. Zo hebben ze meestal een datastrategie en beseffen dat datagovernance, datamanagement en een goed datafundament essentieel zijn.
“De grote vraag is echter: hoe kom je van de huidige situatie met al die ingerichte processen en systemen naar de nieuwe situatie?”, schetst ze.
Werkende oplossingen
Dit is waar de Data-praktijk van Sopra Steria bij helpt. “We ondersteunen klanten in de executie van hun datastrategie. Zo moeten werkende oplossingen geïntegreerd worden in bestaande processen. Het gaat er uiteindelijk om dat de gebruiker ermee aan de slag gaat en er verbeteringen worden gerealiseerd die echt bijdragen aan het bedrijfsresultaat.”
En waar de data het fundament vormt, zijn het uiteindelijk de mensen die zo’n strategie tot leven moeten brengen. Helaas ziet Joleen dat het belang van kennis van data en AI vaak nog onderbelicht is binnen organisaties.
“Datakennis is essentieel om alles uit gegevens te halen en tegelijkertijd mensen kritisch te laten nadenken over wat de data vertelt en of dit klopt”, benadrukt ze. “AI-kennis is absoluut noodzakelijk om AI-systemen veilig te gebruiken, goed te snappen wat AI is en er het meeste uit te halen.”
“Vaak werken mensen al jarenlang op dezelfde manier in de hun bekende systemen”, legt ze uit, “en dan moeten ze dat loslaten en een nieuwe manier van werken aanleren. Zoiets heeft impact op de hele organisatie, dus het is zaak dat je iedereen stapsgewijs meeneemt.”
Veelzijdig
Joleen staat inmiddels ruim twee jaar aan het hoofd van Sopra Steria’s Nederlandse Data-praktijk. Ze geniet van de veelzijdigheid van de functie.
“Ik vind het erg leuk om met organisaties over hun strategie te praten en mee te denken hoe je die strategie kunt realiseren met slimme inzet van data en AI. Tegelijkertijd mag ik ook graag met onze experts inhoudelijk brainstormen.”
“Het voordeel van het werken aan de klantzijde is dat ik de problemen bij de klant herken.”
“En ik beleef veel plezier aan het ondernemerschap dat deze functie ook met zich meebrengt”, voegt ze toe: “Waar liggen nieuwe kansen en hoe kunnen we onze dienstverlening uitbouwen? Dat is toch een spel. Die combinatie maakt mijn werk zeer uitdagend.”
De as van waardecreatie
Voordat ze begon in haar huidige rol was Joleen al vele jaren actief binnen het datadomein, maar dan aan de klantzijde. Ze maakte de overstap vanuit Eneco en werkte eerder meer dan dertien jaar voor PostNL.
“Het voordeel van het werken aan de klantzijde is dat ik de problemen bij de klant herken en goed aanvoel wat wel of niet werkt”, legt ze uit. “Daar heb ik zeker profijt van bij het aansturen van onze datadivisie.”
Zo leerde ze dat je alleen verandering kunt realiseren “over de as van waardecreatie voor de business”. “Dus waar zit de pijn voor een organisatie? Als je erin slaagt om dat probleem op te lossen, kosten te besparen of omzet te vergroten, dan is dat een goede trigger om als organisatie in beweging te komen.”
Eerst contact, daarna contract
Ook deed Joleen cruciale leiderschapservaring op. In 2007 werd ze op haar 25e al bedrijfsleider op een postsorteercentrum. “Ik heb daar een toptijd gehad én de belangrijkste les geleerd uit mijn loopbaan: leiden vanuit connectie maken met mensen, in plaats van leiden vanuit het hoofd en de logica. Eerst contact, daarna contract.”
“Ik wist echt niets van IT en data, maar ben ik in het diepe gesprongen.”
Een tweede beslissend moment volgde twee jaar later, toen ze Deputy Director werd van een startup van PostNL in de offshore data processing. Met partners in Oost-Europa en Azië en een Europees klantportfolio, kreeg ze kans om in de keuken van veel verschillende organisaties te kijken. Het was ook haar eerste kennismaking met de wereld van data.
“De uitdaging was vanaf scratch een bedrijf opbouwen, inclusief het product- en klantportfolio”, blikt ze terug. “Toen ik daar startte wist ik echt niets van IT en data, maar ben ik in het diepe gesprongen. Dat was pittig, maar ook een mooie leerschool.”
Vertrouwen
Al die ervaring in leiderschap, transformatie en ondernemen past Joleen nu toe bij Sopra Steria. Toen ze startte als hoofd van de Data-praktijk was dat nog bij Ordina, dat inmiddels is opgegaan in de in Frankrijk beursgenoteerde IT-dienstverlener.
Ruim een jaar na de fusie, voelt ze zich goed op haar plek. “De doelstelling van Sopra Steria – business partner worden voor onze klanten – sprak me direct aan.”
“We staan echt naast de klant”, licht ze de rol van business partner toe. “We denken mee over de strategie, begeleiden het veranderproces en maken inzichtelijk wat de consequenties zijn voor de mensen die ermee werken. Dat vraagt om vertrouwen over en weer.”
“Als ik ergens mijn tanden in zet, zorg ik dat het succesvol wordt.”
Ze is dan ook trots op het vertrouwen dat klanten tonen. “We hebben sterke partnerships opgebouwd en worden als sparringpartner benaderd voor de optimalisering van digitale transformaties. We helpen bijvoorbeeld FIU-Nederland, het meldpunt voor ongebruikelijke financiële transacties, in hun verandertraject naar een datagedreven organisatie.”
“Het liefst werk ik aan dat soort projecten – projecten die een maatschappelijk belang dienen”, geeft ze aan. “Een ander voorbeeld is Waterschap Limburg, waarmee we bouwen aan een informatieknooppunt. Op basis daarvan kan het waterschap vroegtijdig signaleren en besluiten bij extreme weersituaties.”
Frontrunner
In het helpen van dit soort klanten profiteren Joleen en haar team nu ook van het enorme netwerk van Sopra Steria – wereldwijd heeft de IT-dienstverlener meer dan 50.000 werknemers in ruim 30 landen.
“Daarmee is er meer expertise en investeringsruimte, en kunnen we echt een frontrunner zijn op het gebied van innovatie. Dat maakt ons ook aantrekkelijker voor IT- talent en we komen eerder aan tafel bij de klant voor uitdagende projecten.”
Al met al biedt het Joleen een omgeving waarin ze helemaal tot haar recht komt. Zeker ook omdat ze binnen dat grote netwerk nog altijd volop haar eigen koers kan varen.
“Dat doe ik graag”, zegt ze met een glimlach. “En als ik ergens mijn tanden in zet, zorg ik dat het succesvol wordt – door goede mensen om me heen te verzamelen die net als ik enthousiast zijn om iets moois te realiseren. Ik heb het ook nodig dat ik de ruimte en het vertrouwen krijg om te ondernemen. En dat krijg ik binnen Sopra Steria!”
