Adviesbureaus ondersteunen IenW bij Friese Waddenveerconcessies
In 2029 lopen de huidige Friese Waddenverenconcessies af. Dat lijkt ver weg, maar al in 2026 moet de klus voor 15 jaar vergund worden. Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) is als concessieverlener daarom begonnen met de voorbereidingen, met ondersteuning van AT Osborne en MuConsult.
De Waddenveren zijn (vrijwel) de enige verbinding tussen de Waddeneilanden en het vasteland. Er zijn momenteel vier veerdiensten tussen het vasteland en de Friese Waddeneilanden: dienst tussen Harlingen en Terschelling, tussen Harlingen en Vlieland, tussen Holwerd en Ameland en tussen Lauwersoog en Schiermonnikoog.
De Rijksoverheid bepaalt al decennialang welke rederijen de veerdiensten naar de Friese Waddeneilanden mogen verzorgen. De afspraken van de Rijksoverheid met de rederijen worden vastgelegd in vergunningen, deze heten concessies.
De huidige concessies voor het personenvervoer van en naar de Friese Waddeneilanden zijn in 2014 ingegaan en hebben een looptijd van vijftien jaar. Het betreft twee concessies: de Friese Waddenveren West (de veren van en naar Terschelling en Vlieland) en de Friese Waddenveren Oost (de veren van en naar Ameland en Schiermonnikoog).
IenW is vorig jaar begonnen met de voorbereidingen voor de nieuwe concessies, waarbij uniek is dat ze voor het eerst door middel van een Europese aanbestedingsprocedure worden gegund.
“De veerdiensten zijn nog nooit aanbesteed en de huidige rederijen (Wagenborg en Doeksen) varen al meer dan honderd jaar”, vertelt Joost Weekers, Afdelingshoofd Aansturing NS en ProRail bij het ministerie. “Daarnaast is het ook de eerste aanbesteding van openbaar vervoer die IenW in 25 jaar doet. Dat maakt het dus allemaal best spannend, omdat het voor alle partijen – dus ook voor de rederijen en bewoners van de eilanden – nieuw is.”
IenW wordt gedurende het voorbereidingsproces bijgestaan door adviseurs van AT Osborne en MuConsult. Zij ondersteunen het ministerie momenteel met de vertaling van de Nota van Uitgangspunten naar een gedegen Programma van Eisen.
De Nota van Uitgangspunten is een standaard document in de voorbereiding van nieuwe concessies. Maar omdat de Waddenzee geldt als Unesco Werelderfgoed, moet het gebied – en dus ook het transport – voldoen aan bepaalde regels over natuur en milieu.
Het Programma van Eisen is het officiële document waarin precies staat aan welke regels rederijen die de veerdiensten gaan verzorgen moeten voldoen. Denk aan thema’s als prijzen, betrouwbaarheid van de dienstverlening, voorzieningen op de veerboten, aansluiting op ander ov, het bieden van reisinformatie en nog veel meer.
In goede banen
Als projectmanager ziet Geertje van Engen, consultant bij AT Osborne, mooie kansen voor de invulling van de concessies. “De aanbesteding van de nieuwe concessies biedt een kans om marktpartijen uit te dagen en te prikkelen om met goede ideeën te komen voor verbetering van de veerdiensten. Denk aan de verduurzaming van het vervoer. Om zulke kansen uiteindelijk te kunnen verzilveren moeten we goed nadenken over wat we in het Programma van Eisen van vervoerders vragen.”
“We kijken er allemaal naar uit om deze allereerste aanbesteding van de Friese waddenveren in goede banen te leiden”, vertelt Edward Rosbergen, senior adviseur aanbestedingen bij MuConsult. “Ik ben ervan overtuigd dat wij er samen met het ministerie voor kunnen zorgen dat bewoners, toeristen en alle andere bezoekers van de Waddeneilanden vanaf 2029 veilig, duurzaam en met veel plezier met de Friese Waddenveren van en naar de eilanden kunnen blijven reizen.”
