Aan de slag met de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD)
De Corporate Sustainability Reporting Directive nadert zijn implementatiedeadline (1 januari 2024) en dus neemt de voorbereidingsstress onder grote bedrijven toe. Maar wat is de CSRD precies? Wat verandert er? En hoe kunnen bedrijven zich hierop voorbereiden? Experts van Kirkman Company geven antwoord op deze en meer vragen.
Wat is de CSRD?
Met de komst van de CSRD (voluit ‘Corporate Sustainability Reporting Directive’) wil de Europese Unie de rapportage van niet-financiële informatie net zo belangrijk maken als de traditionele financiële verslaggeving. Ook wil de nieuwe wet de kwaliteit van duurzaamheidsinformatie waarborgen.
De wet verplicht bedrijven om uitgebreid te rapporteren over de impact die zij hebben op verschillende ESG-thema’s (Environment, Social & Governance). Door meer transparantie te geven over ESG wil de Europese Unie ervoor zorgen dat alle stakeholders – investeerders, consumenten, medewerkers en anderen – op de hoogte zijn van hoe bedrijven zich inspannen voor een betere wereld.
Ook moet de nieuwe CSRD-wetgeving een ‘level playing field’ creëren, waardoor bedrijven makkelijker met elkaar te vergelijken zijn, en biedt ze bedrijven een hulpmiddel om met stakeholders in gesprek te gaan over ESG-thema’s.
De CSRD vloeit voort uit de Europese Green Deal en het bijbehorende actieplan ‘Financing Sustainable Growth’. Een nog hoger liggende doelstelling van de EU is om in 2050, als eerste economische blok ter wereld, netto geen broeikasgassen meer uit te stoten.
Onder de CSRD gaan alle grote bedrijven vallen die aan twee van de volgende criteria voldoen:
- De bedrijfsomzet is hoger dan €40 miljoen per jaar.
- Het bedrijf heeft een balanstotaal van meer dan €20 miljoen.
- Het bedrijf telt meer dan 250 medewerkers (gemiddeld over een jaar).
Wanneer geldt de CSRD voor mijn organisatie?
Voor grote beursgenoteerde bedrijven wordt de CSRD van kracht over boekjaar 2024. Daarna gaat de regelgeving ook gelden voor veel bedrijven die niet onder de huidige richtlijn NFRD (non-financial reporting directive) vallen.
Volgens eerste schattingen zullen circa 50.000 bedrijven uit de EU in hun jaarverslag over boekjaar 2024 voor het eerst niet-financiële cijfers moeten rapporteren. In Nederland zullen uiteindelijk meer dan duizend bedrijven aan de CSRD moeten voldoen.
Wat verandert er?
De CSRD heeft grote gevolgen voor grote én kleine bedrijven. De nieuwe wet verplicht bedrijven om uitgebreid te rapporteren over hun prestaties ten aanzien van verschillende ESG-thema’s.
De CSRD zal voor grote ondernemingen leiden tot een ingrijpende wijziging in de bedrijfsvoering. Duurzaamheid zal worden geïntegreerd in alle aspecten van de bedrijfsvoering, zoals governance, strategie, risicomanagement, interne controle-omgeving en de interne en externe verslaggeving.
Voor veel ondernemingen betekent dit dat zij een duurzaamheidsstrategie zullen moeten opstellen of updaten en op basis daarvan de processen en systemen moeten inrichten om de duurzaamheidsdoelstellingen te kunnen behalen. Aangezien er in het jaarverslag over gerapporteerd moet worden, betekent dat tevens dat de onderneming hiervoor de juiste data zal moeten verzamelen en de kwaliteit van die data dient te borgen.
Waar moeten bedrijven over rapporteren?
De CSRD verplicht om als verslaggevingsstelsel de European Sustainability Reporting Standards (ESRS) te gebruiken bij de duurzaamheidsrapportage. De ESRS zijn door de European Financial Reporting Advisory opgesteld. De ESRS benoemen in concept de volgende duurzaamheidsonderwerpen om over te rapporteren:
Milieu
Klimaatverandering
Vervuiling
Water en mariene bronnen
Biodiversiteit
Materiaalgebruik en circulaire economie
Sociaal
Eigen werknemers
Arbeiders in de keten
Invloed op gemeenschappen
Klanten en eindgebruikers
Governance
Governance, risicomanagement en interne beheersing
Business conduct/zakelijk gedrag
Hoe kan ik mijn organisatie voorbereiden op de CSRD?
Zoals bij iedere invoering van nieuwe wetgeving in principe geldt: een goede voorbereiding is het halve werk en maakt het veel makkelijker om aan de verplichtingen te voldoen.
Om aan de CSRD te voldoen moet een bedrijf een ESG-strategie hebben, met specifieke en meetbare doelen. Verder is het nodig om een dubbele materialiteitsanalyse uit te voeren en om door het aanleveren van data de prestaties ten aanzien van ESG-thema’s te bepalen. Bovendien moet de rapportage door een onafhankelijke auditpartij worden gecheckt.
Stap 1: Uitvoeren van een gap-analyse
Inventariseer wat CSRD voor jouw specifieke organisatie betekent en wat er nog nodig is om aan de eisen te voldoen. Stel dat er al een uitgebreid meethuis is of er wordt al conform de GRI gerapporteerd, dan is de impact van de CSRD aanzienlijk kleiner dan wanneer een organisatie voor het eerst ESG-gerelateerde informatie ontsluit.
Over sommige ESG-thema’s moet elk bedrijf rapporteren, maar wellicht zijn er meer ‘materiële thema’s’ waarover je organisatie dient te rapporteren.
Stap 2: Opstellen plan van aanpak
Voor een succesvol en gestroomlijnd rapportageproces helpt het om op tijd een plan op te stellen, dit als een project te organiseren en om tijdig rollen te beleggen.
Stap 3: Regel de juiste mensen
Zowel rapportage conform nieuwe normen als verduurzaming in het algemeen kost veel werk en vereist vaak bovendien specialistische kennis en vaardigheden. Zorg ervoor dat de juiste mensen worden vrijgespeeld voor dit project en waar nodig externe specialisten of tijdelijke ‘handjes’ worden ingehuurd.
Stap 4: Techniek en datahuis neerzetten
Techniek is onontbeerlijk om correct en efficiënt data te genereren, verzamelen, ontsluiten en uiteindelijk te gebruiken als stuurinstrument en bron voor continue verbetering.