Vrouwen op de arbeidsmarkt: Nederland in Europese middenmoot

Binnen Europa scoort Nederland gemiddeld wat betreft de positie van vrouwen op de arbeidsmarkt, zo blijkt uit onderzoek van PwC.

Voor hun studie namen de onderzoekers van het Big Four-kantoor de arbeidsmarkten van meer dan 30 landen onder de loep. Naast ons land gaat het onder andere om België, Duitsland, Spanje, Frankrijk, de Verenigde Staten, Zweden, Finland, Mexico, Luxemburg, Oostenrijk en het Verenigd Koninkrijk.

De arbeidsmarkten van de onderzochte landen zijn getoetst op een aantal factoren. Denk onder meer aan de arbeidsparticipatie van vrouwen, de loonkloof, het werkloosheidspercentage en het aandeel vrouwelijke werknemers dat een voltijdsbaan heeft. 

In het rapport is te lezen dat ons land ditmaal de vijftiende positie inneemt: twee plaatsen hoger dan bij de vorige editie van het onderzoek, meldt PwC. “Het is niet voor het eerst dat Nederland zich in deze regionen van de ranglijst begeeft: het land bezet al vele jaren een plek in de middenmoot.”

Kampioen deeltijdwerken

Dat Nederland betrekkelijk veel landen voor zich moet laten, heeft vooral te maken met het hoge percentage vrouwen met een deeltijdbaan. “Slechts 45% van de Nederlandse vrouwen werkt fulltime”, zegt Bastiaan Starink, partner bij PwC en tevens werkzaam als hoogleraar arbeidsmarkt aan de Universiteit van Tilburg.

Lees verder: Deeltijdprofessionals kunnen krapte op arbeidsmarkt verhelpen.

“Door de hoge kosten van kinderopvang en de belastingdruk voor middeninkomens loont volledig werken amper”, aldus Starink. “Er is de afgelopen tien jaar weinig veranderd. Veel vrouwen die moeder worden zorgen daarom nog steeds vaker voor de kinderen dan hun partners. Zij raken daardoor achter in hun carrière en halen dat ook niet meer snel in.” 

Méér dan alleen beleidsoplossingen

Op dit moment is het kabinet druk in de weer met het ontwikkelen van plannen om op de korte termijn de kinderopvang betaalbaarder te maken. Starink laten weten dat dit soort beleidsmaatregelen de positie van vrouwen op de Nederlandse arbeidsmarkt kunnen verbeteren.

Maar toch zijn we er dan nog niet: ook culturele aspecten, waaronder de houding van werkende mannen ten aanzien van het gezinsleven, spelen volgens Starink een grote rol. “Zoals is gebleken de afgelopen jaren, verdwijnt de traditionele man-vrouwverdeling maar heel langzaam uit de Nederlandse werkcultuur.”

Om dat te veranderen, is het belangrijk dat het normaler wordt voor vrouwen om weer voltijd aan het werk te gaan als het gezinsleven dit toelaat. “En tegelijkertijd moet de gemiddelde pensioenleeftijd worden verhoogd. Dat kan een belangrijke bijdrage leveren om de krapte op de arbeidsmarkt weg te werken.” 

Lichtpunten

Op andere vlakken heeft Nederland de laatste jaren al wel stappen gezet. Zo steeg het aandeel van vrouwen in de boardroom het afgelopen decennium van 13,9% naar 34,8%: een vergelijkbaar percentage als in Denenmarken (35%), dat in de overall-ranking in de top tien staat. 

Bovendien scoort Nederland op dit vlak beter dan tal van andere landen. Onder meer Duitsland, Spanje, België, Canada en de Verenigde Staten laten we achter ons, en zelfs Luxembourg (24,7%), dat dit jaar de ranglijst aanvoert.

En hoewel veel vrouwen in Nederland geen voltijdsbaan bekleden, is het percentage van vrouwen dat tot de werkzame beroepsbevolking behoort één van de hoogste ter wereld. “Het gaat maar liefst om 80,2%, alleen in IJsland en Zweden is de vrouwelijke arbeidsparticipatie hoger”, melden de onderzoekers.