Thought leaders in innovatie: ‘Alles is digitaal, maar digitaal is niet alles’
Tim Bleijie, senior consultant bij Badenoch + Clark, gaat de komende maanden het gesprek aan met thought leaders in innovatie. Met welke innovaties zijn zij bezig? Hoe word je eigenlijk thought leader? Hij trapt de serie af met Herman-Jan Carmiggelt, muziekproducer en oud-partner bij PA Consulting.
Op je LinkedIn-profiel schrijf je over de digital en post-digital age. Wat betekent dat?
“Alles staat altijd in het teken van een grotere beweging: covid en post-covid, overvloed en schaarste, ‘me versus we’ op de arbeidsmarkt. Zo hebben we ook een duidelijke beweging van digital naar post-digital. De afgelopen twintig jaar gingen we online. Bedrijven wilden zoveel mogelijk omnichannel, digitaal en vooral alles naar een app of scherm. Contact met klanten moest zo optimaal en digitaal mogelijk.”
“Alles is digitaal, maar digitaal is niet alles. Iedereen, onder meer banken, telecomspelers en zelfs de overheid, is hierin doorgeslagen.”
“In de post-digitale tijd, waarin we nu zitten, interacteren we meer en meer met normale dingen. Niet op een app kijken of er nog een plek in de trein is, maar gewoon aan de verlichting op perrons zien waar lege stoelen in de trein zijn. Of een apparaat in huis waar je tegen kunt praten. Je hebt niet voor alles je mobiel nodig, licht en geluid zijn ook sterke technieken.”
Kunnen we die smartphone-afhankelijkheid nog kenteren?
“Absoluut! Dat zie je gelukkig al. In smart cities wordt alle technologie in bestaande voorwerpen in de omgeving benut, dat hoeft allemaal niet in een app. Dat is volop in ontwikkeling.”
“De innovatie-industrie kent vele disciplines maar voor mij vallen er drie op: de consultancybureaus die de veranderagenda en bijbehorende verdienmodellen bedenken, de agency’s die het bouwen, maar ook echt interessante spelers zijn de ingenieursbureaus zoals bijvoorbeeld Royal HaskoningDHV, Arcadis en Movares.”
“Die zitten vol op die golf. Denk aan hun slimme bruggen: hoe druk is het op het water? Wat is de kwaliteit van het water? In welke staat is het beton van de brug? Die ontwikkeling gaat nu sneller, omdat er flink in geïnvesteerd wordt.”
Kun je ons kort meenemen door je carrière?
“Mijn moeder zei: kies voor je gevoel. Mijn vader zei: leer een vak. Het werd het conservatorium en een studie economie. Via een stage bij Twynstra Gudde en mijn eerste baan bij Oracle kwam ik bij Capgemini Consulting terecht. Ik voelde dat we moesten inzetten op digital, maar het ging me te langzaam. Daarom koos ik voor agency Jungle Minds, een bold move maar heel leuk.”
“Uiteindelijk keerde ik terug bij Capgemini Consulting, dat intussen een hele interessante samenwerking met MIT [Massachusetts Institute of Technology, red.] had, en werd ik co-lead van de digital practice. Na een periode bij Mirabeau kwam PA Consulting op mijn pad.”
Waarom koos je juist voor dat adviesbureau?
“PA Consulting is een atypisch consultancybureau. Dat heeft met 450 mensen in een lab in Cambridge allemaal experts in eigen huis. Er zitten niet alleen IT-technologen, maar ook biotechnologen, foodtechnologen en advanced material-specialisten die alles weten over bijvoorbeeld staal of beton.”
“Dat is voor mij hoe consultancy eruit gaat zien. De combinatie van datatechnologie en productkennis, waarbij het IT- en OT-stuk samenkomt in de fysieke wereld. Als die krachten bij elkaar komen, krijg je magie. Dan ontstaan de echte gave innovaties.”
Wat is echte innovatie dan?
“Het grote misverstand is dat innovatie altijd iets heel nieuws moet zijn. En dat het over groei moet gaan, maar kijk naar die grotere beweging: wat als je het toepast op schaarste? We hebben al zo veel, terwijl we omringd zijn door systemen die we niet gebruiken. Ook in het kader van duurzaamheid draait innoveren veel meer om zaken op een nieuwe manier bekijken.”
“Neem kledingwinkel H&M, niet bepaald het toonbeeld van duurzaamheid, maar die hebben nu wel allerlei initiatieven rondom kleding vermaken, recyclen en huren. Het gaat om anders denken. Hardcore technologists anders laten denken, dat is echt heel gaaf.”
Hoe leer je zo denken?
“Er zijn meer manieren om dat te ontwikkelen. Ik heb bijvoorbeeld net een opleiding Advanced Design Thinking aan Harvard gevolgd. Maar ook agile, lean en lean start up zijn werkvormen die mensen losser maken om opnieuw te kunnen denken en een growth mindset te ontwikkelen.”
“De consultant van nu moet creatiever en empathischer dan ooit zijn. Je moet heel dicht op je klant zitten, voor entrainment zorgen – synchronisatie van de energie van alle betrokkenen, zoals een wave in een stadion – beweging in gang zetten, energie brengen, aanjagen en beter maken.”
“Bij iedere stap die je zet in de ontwikkeling van een product of dienst heb je klantcontact. Is dit de goede weg? Zou dit werken? Continue afstemming en interactie zijn belangrijk. Zo zou elke consultant moeten werken.”
Hoe word je partner?
“Dat zou je aan de mensen in mijn team moeten vragen. Wat mij betreft zijn titels in het bedrijfsleven te veel gekoppeld aan hiërarchie. ‘Wow, hij is de partner’. Dat zie je trouwens vooral in het buitenland, in Nederland is dat minder.”
“Maar die structuren zijn veel te veel opgetuigd en gekoppeld aan een te langzame carrièreontwikkeling. Elke drie tot vijf jaar promotie maken, voorgedragen worden. Dat gaat gelukkig nu meer fluïde in deze agile tijd. Iemand te lang klein houden is makkelijk, maar past niet meer in deze tijd.”
“Op elk level heb je bovendien een complementariteit aan karakters nodig. Mensen die elkaar uitdagen en enthousiasmeren. Je kunt niet alles hebben, je bent altijd ergens minder goed in.”
Betere vraag: hoe word je een thought leader?
“Dat vraagt een combinatie van cognitie, kunde en empathie. Als het gaat om inhoud moet je vooral heel veel vlieguren maken. Maar wat mij betreft is een echte leider iemand met empathische vaardigheden.”
“Ik vind bijvoorbeeld dat je mensen in je team snel het podium moet geven. Iemand die alles in zich heeft moet je zo snel mogelijk zichtbaar maken. Anders vertrekt hij of zij. Je ziet wel als de druk toeneemt dat er mensen omvallen, maar er staan ook altijd mensen op.”
Wat vind jij interessante bedrijven?
“NS opende mijn ogen. Fascinerend hoe diep die met hun tentakels in onze maatschappij zitten. Van zorgen voor genoeg OV-fietsen op station Haarlem tot treinen die moeten rijden ondanks personeelstekort. Wat een verantwoordelijkheid. En Google vind ik fantastisch. Neem Google Maps met location based sensoriek. Dat vinden we heel normaal, maar het is briljant. En Spotify is heel sterk met hun tweezijdige service.”
“Ik ben muziekproducent en zie op mijn telefoon as we speak dat er nu 18.000 mensen naar mijn muziek luisteren. En wie het zijn, waar ze wonen en hoe vaak ze luisteren.”
“Bij platformeconomie moet je aan beide zijden een plan hebben en dat heeft Spotify. Picnic vind ik ook te gek, die spelen heel erg in op de conscious consumer en zij beheren de kunst van het opschalen. Een wachttijd die iedereen voor lief neemt, elektrische bezorgautootjes, lege batterijen mee terug nemen enzovoort. Zo wordt een klant een klant die meer gaat samenwerken met de toeleverancier.”
Wat is jouw tip om up-to-date op innovatiegebied te blijven?
“Ga sowieso ieder jaar naar de Dutch Design Week in Eindhoven. Als je daar niet heen gaat, mis je een inspirerende afslag. Daar komen kunst en wetenschap samen, een match made in heaven voor thema’s als mobility, food, society, health et cetera. Als die samenkomen, gebeuren er dingen.”
“Volg ook andere thought leaders. Zo heeft MIT Media Lab de Belgische professor Pattie Maes, een expert in fluid interfaces. Dat is dus die fysieke omgeving waarin je met bestaande voorwerpen, licht, geluid et cetera interacteert. Daar gaan we nog veel meer van zien.”
“Verder zou ik zeggen: abonneer je op alle rapporten van MIT. Dat kost minder dan 10 dollar per maand en daarvoor krijg je een selectie van de beste rapporten. Een must voor consultants.”