De top drie inkooptrends van 2022 (volgens inkopers)

Voor het tiende jaar op rij heeft Supply Value onderzoek gedaan naar de belangrijkste inkooptrends van het jaar. Op basis van uitgebreid onderzoek in verschillende branches zijn dit de top drie-trends en andere opvallende ontwikkelingen binnen het inkoopvak.

Trend 1: Contractmanagement

Contractmanagement staat al sinds 2019 steevast in de top vijf-prioriteiten, maar heeft vooral in het afgelopen jaar flink aan prioriteit gewonnen. Contractmanagement is gestegen van plek vier vorig jaar naar de koppositie dit jaar.

Het mag geen verassing zijn, maar dat contractmanagement nu op één staat heeft te maken met de coronacrisis.

“Het afgelopen jaar zijn er schaarsten ontstaan in allerlei materialen en producten. Dit resulteert in flinke prijsstijgingen en problemen met de aanlevering. Met goede contractafspraken kunnen risico’s worden gespreid, leveringen zeker worden gesteld en scherpe prijsafspraken worden gemaakt”, zegt Gert van Beek, die leidinggaf aan het onderzoek.

Naast de bijdrage aan het “zekerstellen van prijs en levering” en het “optimaliseren van de toeleveranciersketen”, kan contractmanagement een belangrijke bijdrage leveren aan het professionaliseren van de inkoopfunctie. Van Beek: “Met proactief contractmanagement worden de operationele en financiële leveranciersprestatie gemaximaliseerd en wordt tegelijkertijd bewaakt dat de dienst van de leverancier de inkoopstrategie ondersteunt.”

Trend 2: Partnerschap aangaan met de leverancier

Het aangaan van een partnerschap met de leverancier staat op plek twee. “Deze prioriteit heeft veel raakvlakken met leveranciersmanagement, dat ook hoog is ingeschaald door de ondervraagde inkopers”, zegt Van Beek.

“In beide situaties wordt de kwaliteit van dienst en levering geborgd. Met een partnerschap neem je daarnaast ook beiden verantwoordelijkheid voor dezelfde doelstellingen. Daarnaast onderscheidt het partnerschap zich van leveranciersmanagement doordat de focus op de langetermijnrelatie met de leverancier ligt, doordat successen samen worden gevierd en doordat tegenspoed samen wordt doorstaan.”

En ook voor deze twee thema’s geldt dat de coronacrisis een aanjagende rol heeft gespeeld. “In een periode wanneer organisaties te maken hebben met een onvoorspelbare economie en veel verschillende onzekerheden, is het niet vreemd dat er behoefte is aan partnerschappen. Door op elkaar te vertrouwen en krachten te bundelen kunnen organisaties elkaar steunen in zwaar weer, zodat zij samen weer de groei in kunnen zetten wanneer de economie opnieuw aantrekt.”

Trend 3: Inkoop afstemmen met business en strategie

De nummer twee van de 2021-editie, het afstemmen van inkoop met de business en strategie, staat dit jaar op plek drie. “Het is voor het vierde jaar op rij dat de toegevoegde waarde van inkoop richting de business in de top drie staat”, legt Van Beek uit.

Dit heeft alles te maken met de ontwikkeling die inkoop maakt, van het zijn van een executiepartner (of ondersteunde afdeling) tot een strategische partner van de business. Met inkoop kunnen organisaties zich immers onderscheiden, en zonder inkoop blijft de schoorsteen ook niet roken.

“Wij stelden in voorgaande jaren al vast dat inkoop steeds meer wordt gezien als een essentieel onderdeel voor het succes van de organisatie. Uit diverse onderzoeken is gebleken dat organisaties die inkoop vanuit een strategisch perspectief benaderen ook betere resultaten boeken in de keten.” Denk hierbij aan lagere supply chain-kosten of betere financiële resultaten.

The best of the rest

Hoewel slechts op plek vijf in de lijst, verdient duurzaam inkopen volgens Van Beek ook een eervolle vermelding. En niet alleen omdat de vrouwelijke respondenten dit onderwerp als de nummer één-prioriteit op hun agenda hebben gezet.

“Er is een duidelijke verschuiving van duurzaamheid als ‘nice to have’ naar duurzaamheid als must. Er is in vergelijking met jaren geleden veel meer aandacht voor thema’s als circulariteit, klimaatneutraal inkopen en duurzame keten”, geeft Van Beek aan.

Maar het containerbegrip duurzaam gaat verder. Van Beek vergelijkt het met ESG (environmental, social, governance): “Zo is er ook meer focus op de rol die inkoop kan spelen als een positieve kracht voor de maatschappij. Denk aan local sourcing of het inkopen van producten/diensten van partijen waar mensen werken met een afstand tot de arbeidsmarkt.”

Een andere prioriteit die Van Beek graag aanstipt is de strijd om het beste talent “Naast schaarste in materialen en producten, is er ook de krapte op de arbeidsmarkt. Zowel vaste aanstellingen als flexibele krachten zijn in veel sectoren moeilijk te vinden.” En omdat de enquête voor het Inkooptrendsonderzoek van Supply Value eind vorig jaar is afgenomen, heeft het er volgens Van Beek alle schijn van dat deze uitdaging inmiddels nog beter op het netvlies staat.

Nog een laatste prioriteit: nearshoring. Ooit was outsourcing de gedoodverfde trend binnen inkoopland. Anno 2022 is dat nearshoring, oftewel het terughalen van uitbestede activiteiten naar landen die dichter in de buurt zijn. “Vooral operaties die naar het Verre Oosten zijn uitbesteed, en dan met name China, worden onder de loep genomen.”

Hoe nu verder?

Voor inkopers die van plan zijn om dit jaar aan de slag te gaan met professionalisering hebben de onderzoekers van Supply Value enkele tips opgesteld. Ten eerste: “Begin met het afstemmen van de inkoop met de business en strategie van de organisatie. Dit wordt door de experts omschreven als het fundament dat zorgt voor een stip op de horizon waar naartoe moet worden gewerkt om zo ook in lijn te werken met de organisatiestrategie.”

Vervolgens moet de interne organisatie op orde worden gebracht. “Zo is het niet zinvol om je als organisatie volledig te richten op het aangaan van partnerschappen met leveranciers indien contractbeheer en/of contractmanagement nog niet naar behoren is ingeregeld”, geeft Van Beek als voorbeeld. 

Ten derde doen inkopers er goed aan te zorgen voor prioritering en een agile-ontwikkelaanpak. “Werk in kleine stapjes naar een hoger volwassenheidsniveau van de inkooporganisatie. Door op gestructureerde wijze de organisatie in volwassenheid te laten groeien worden dit soort veranderingen een stuk minder imposant. Op deze manier is het tevens makkelijker om alle stakeholders mee te nemen in deze verandering.”

Aan het onderzoek van Supply Value deden ruim 100 inkopers mee van organisaties in de private en publieke sector. Respondenten zijn werkzaam bij zowel grote als middelgrote en kleine organisaties.