Minder dan een derde Nederlanders heeft vertrouwen in Rutte IV
Het nieuwe kabinet kan niet op veel steun van de Nederlandse bevolking rekenen, zo blijkt uit onderzoek van I&O Research. Slechts 29% heeft tamelijk tot veel vertrouwen in Rutte IV. Heel opmerkelijk is dat niet, gezien de recente parlementaire geschiedenis.
Tijdens het afgelopen formatieproces schoot een persfotograaf een plaatje dat flink wat opschudding veroorzaakte. Kasja Ollongren (D66) verliet op 25 maart 2021 een formatievergadering met allerlei dossiers in haar handen. Doordat daar een foto van werd gemaakt, wist heel Nederland plots dat Pieter Omzigt (CDA) een functie elders zou krijgen.
In het debat daarover stelde Mark Rutte dat hij geen actieve herinnering had aan zijn bemoeienis met de politieke toekomst van Tweede Kamerlid Omtzigt, terwijl daar zeer duidelijke aanwijzingen voor waren. Dat vond D66-leider Sigrid Kaag ook, die destijds aangaf dat ze bij Rutte een “patroon van vergeetachtigheid en amnesie” had waargenomen.
In datzelfde debat kreeg Rutte een motie van afkeuring – gesteund door de ruime meerderheid van het parlement, waaronder zijn coalitiepartners. Zo groeide hij uit tot het symbool van de verziekte bestuurscultuur. Deze kende zijn dieptepunt in de schrijnende toeslagenaffaire die juist Omtzigt al jarenlang probeerde aan te kaarten, en waarin Rutte besloot doelbewust informatie achter te houden.
Na 299 dagen werd het formatieproces deze maand afgerond. Het vierde kabinet van minister-president Mark Rutte wordt net zoals het voorgaande gevormd door VVD, D66, CDA en CU. En dat is een belangrijke reden dat maar weinig Nederlanders het zien zitten met Rutte IV: dezelfde kopstukken staan nog altijd aan het roer.
Niet voor niets zegt 65% van de respondenten tegen de onderzoekers van I&O Research maar weinig tot geen vertrouwen te hebben in het nieuwe kabinet. Zij vragen zich sterk af of de samenstelling van Rutte IV het wel mogelijk maakt om afscheid te nemen van de verziekte bestuurscultuur.
I&O Research vroeg de respondenten ook op welke politieke partijen ze hadden gestemd tijdens de laatste Tweede Kamerverkiezingen in maart 2021. Daaruit komt naar voren dat alleen VVD-stemmers in de meerderheid (59%) vertrouwen hebben in het nieuwe kabinet.
Voor de overige coalitiepartijen gaat dat dus niet op: slechts 41% van de D66-stemmers, 38% van de CU-stemmers en 40% van de CDA-stemmers spreekt vertrouwen uit in Rutte IV. Respondenten die op een oppositiepartij hebben gestemd zijn nog minder positief – zo heeft 26% van de SGP-stemmers vertrouwen in het nieuwe kabinet, terwijl het bij FvD-stemmers gaat om slechts 1%.
In lijn met dit lage vertrouwen vindt twee derde (67%) al vóór het aantreden van Rutte IV dat dit het laatste kabinet moet zijn dat wordt geleid door Mark Rutte. Hij krijgt hier enkel bijval van VVD- en SGP-stemmers: de minderheid van hen vindt dat de houdbaarheidsdatum van Rutte als premier bereikt is. De ruime meerderheid van de respondenten die op een andere partij hebben gestemd denkt daar duidelijk anders over.
