Directeur moet veld ruimen na vernietigend consultancyrapport
Zes maanden na het verschijnen van een vernietigend rapport over Laborijn – de sociale dienst van de gemeenten Doetinchem, Oude IJsselstreek en Aalten – is directeur Betty Talstra definitief vertrokken. In het rapport concludeerde adviesbureau Berenschot dat er veel mis is bij de sociale dienst: cliënten worden onheus bejegend en de helft van de medewerkers is niet berekend is op zijn of haar baan.
Al kort nadat het rapport verscheen, vorig jaar juni, ging directeur Betty Talstra op bijzonder verlof. Het leek alsof ze de bui al voelde hangen, want ze was niet aanwezig bij de presentatie van het rapport. Ook daarna heeft de directeur zich niet meer in het openbaar laten zien. Ze werd tijdens haar verlof vervangen door Jan-Henk Janssen, die nu definitief het stokje overneemt bij Laborijn.
Aanleiding voor het onderzoek was een stortvloed aan klachten over Laborijn, dat op 1 januari 2016 ontstond uit een fusie van de sociale diensten van Doetinchem, Oude IJsselstreek, Aalten en sociale werkvoorziening Wedeo. In juni 2018 werd een meldpunt ingesteld voor klachten over de werkwijze van de consulenten van Laborijn. De cliënten – veelal ontvangers van een bijstandsuitkering – zouden op een wantrouwende manier worden benaderd.
In een jaar tijd werden ruim 130 klachten verzameld, waarop de gemeentelijke politiek van zich liet horen en er zelfs Kamervragen werden gesteld. Hierop schakelde Laborijn zelf Berenschot in om te onderzoeken of er structureel sprake was van onjuiste bejegening van klanten.
De resultaten van het onderzoek liegen er niet om. Berenschot concludeert dat de menselijke maat ver te zoeken is bij Laborijn. Uit een enquête onder 2.500 bijstandsgerechtigden bleek dat 45% van de cliënten (zeer) ontevreden is over hoe ze worden behandeld. Mogelijk nog zorgwekkender is dat maar liefst de helft van de respondenten aangeeft niet te durven klagen uit angst de bijstandsuitkering kwijt te raken. Op basis van verder onderzoek stelt Berenschot ook nog eens dat de helft van de Laborijn-medewerkers niet berekend is op zijn of haar baan.
Al een dag na de presentatie van het rapport maakte gemeente Oude IJsselstreek kenbaar uit Laborijn te willen stappen. Begin december werd dit besluit bekrachtigd door de gemeenteraad, maar de gemeente kan pas op 1 januari 2021 officieel uittreden. In dezelfde week dat de uittreding werd bekrachtigd, eiste het debacle rond Laborijn bovendien nog een slachtoffer naast directeur Talstra. Wethouder Peter van der Wardt – die de aanzet gaf tot de uittreding van Oude IJsselstreek – legde na stevige kritiek uit de raad zijn functie neer, nadat hij in de zomer al zijn handen had afgetrokken van het Laborijn-dossier.
