Waar stopt de snellere trein van Amsterdam naar Berlijn?
AT Osborne en Royal HaskoningDHV hebben de mogelijkheden voor een snellere treinverbinding tussen Amsterdam en Berlijn onder de loep genomen. De route via Arnhem en Emmerik is volgens de onderzoekers “het meest kansrijk”. Die conclusie valt met name in de regio Twente niet in goede aarde.
Reizigers worden momenteel – zonder dat ze moeten overstappen – met een ICE-trein in zes uur en tweeëntwintig minuten van onze hoofdstad via Amersfoort, Hengelo en Bad Bentheim naar Berlijn vervoerd. Volgens het Nederlandse parlement neemt die reis op dit moment nog te veel tijd in beslag. Om deze reden noemden verschillende Tweede Kamerleden begin dit jaar de huidige treinverbinding tussen Amsterdam en Berlijn “teleurstellend” en “somber”. Veel reizigers lijken daar toch wat anders over te denken. Tijdens de eerste helft van 2019 groeide het aantal passagiers op het traject namelijk met 18%.
Volgens de NS zal deze groei, die mede wordt veroorzaakt door de opkomende ‘vliegschaamte’, zeer waarschijnlijk aanhouden. Zo reizen er momenteel circa 1 miljoen personen per jaar met de ICE van Amsterdam naar Berlijn, terwijl voor 2030 op 1,6 miljoen reizigers wordt gerekend. Een kortere reistijd zou de groei kunnen versnellen, vooral omdat de trein als reisalternatief in dat geval nog aantrekkelijker wordt. Staatssecretaris Stientje van Veldhoven van Infrastructuur en Waterstaat (I&W) liet in februari 2019 aan de Tweede Kamer weten dat huidige reistijd de komende jaren met maximaal een uur kan worden terugbracht naar ruim vijf uur.
Route omleggen
Volgens AT Osborne en Royal HaskoningDHV is het mogelijk om de treinreis tussen onze hoofdstad en Berlijn te verkorten als de route deels wordt omgelegd. De onderzoekers stellen dat een route via Arnhem en Emmerik het “meest kansrijk” is om de tijdwinst te realiseren (en daarmee de reistijd tot ruim vijf uur te reduceren). Uit het onderzoek blijkt verder dat de huidige verbinding “minder kansrijk” is door de “slechte inpasbaarheid in Nederland”. Bovendien sluit deze route pas op een later moment aan op het Duitse hogesnelheidsnet, waardoor circa twintig minuten aan tijdwinst verloren gaat.
Als de treinreis tussen Amsterdam en Berlijn nog sneller moet (lees: minder dan vijf uur), dan gaan daar flinke investeringen mee gepaard. Voor een bedrag van zo’n €2 miljard is het mogelijk om de reis via Arnhem naar de Duitse hoofdstad te reduceren tot vier uur en vijftig minuten. De kosten om de treinverbinding naar Berlijn via Twente op een vergelijkbare manier aan te passen worden geschat op zo’n €5,8 miljard, bijna het driedubbele, wat deze route een minder aantrekkelijke optie maakt.
Politieke onrust
Terwijl de onderzoekers van AT Osborne en Royal HaskoningDHV de treinverbinding via Arnhem en Emmerik als het meest kansrijk bestempelen, is de strijd volgens Onno van Veldhuizen (D66) – burgemeester van Enschede – nog niet gestreden, integendeel, aldus Van Veldhuizen in dagblad Tubantia: “Ik durf te stellen dat we Arnhem van het spoor hebben gejaagd.” De burgemeester van Enschede kwam tot deze conclusie nadat hij onlangs sprak met leidinggevenden van Deutsche Bahn en met verschillende Duitse bestuurders.
In Arnhem is men beslist niet gecharmeerd van de uitspraken van de Twentse burgemeester. Volgens dagblad De Gelderlander maken Arnhemse bestuurders en betrokkenen zich met name grote zorgen over Van Veldhuizens stelligheid. Sommigen concluderen hierdoor dat de beslissing reeds is genomen. Een woordvoerder van het ministerie van I&W meldt echter aan de krant dat de race nog niet gelopen is: “Op z’n vroegst komend najaar worden knopen doorgehakt.”