Hoe twee studenten Centric vooruit helpen met blockchaintechnologie

Blockchain wordt aangeprezen als een van de technologieën die naast de financiële sector ook vele andere industrieën gaat ontwrichten. Centric is in ons land een van de vooroplopers op het gebied van blockchaintechnologie. Om die koppositie te behouden, maakt de IT-dienstverlener geregeld gebruik van de expertise van jonge ambitieuze studenten die zich – in de vorm van een onderzoeksstage – verdiepen in de materie. Twee daarvan – Florian van Herk & Dirk-Pieter Jens – hebben onlangs hun onderzoekingen afgerond. De redactie van Consultancy.nl sprak met hen over hun ervaringen.

De investeringen van Centric in blockchain vallen onder de innovatiepraktijk van het bedrijf, waar ook onderzoek wordt uitgevoerd naar AI, (Industrial) Internet of Things en andere opkomende technologieën. Terwijl er al veel geschreven is over blockchain, lopen de toepassingen ervan tamelijk achter op het potentieel van de techniek. “Daardoor zijn er nog volop thema’s die extra onderzoek en praktijktoepassing vereisen”, zegt Ben van Lier, Director Strategy & Innovation bij Centric. 

Van Lier – die 2009 promoveerde aan de Erasmus Universiteit is eveneens professor aan de Steinbeis University in Berlijn en als lector verbonden aan de Hogeschool van Rotterdam. Vanuit die laatste positie wordt hij in de gelegenheid gesteld om studenten in het kader van hun afstudeeronderzoek uit te nodigen om namens Centric gerichte onderzoeksvragen omtrent blockchaintechnologie onder de loep te nemen. Florian van Herk en Dirk-Pieter Jens gingen enige tijd geleden in op die uitnodiging: zij liepen de afgelopen periode stage bij de IT-dienstverlener door daar hun afstudeeronderzoek te schrijven. 

Afstudeeronderzoek

Centric heeft reeds een demo gebouwd op basis van algoritmes die de kern vormen van blockchaintechnologie. Met behulp van deze software kunnen gedistribueerd opererende software nodes – oftewel onafhankelijke software-eenheden – gecombineerd met hardware worden verbonden in netwerken en onderling betrouwbaar communiceren. De onderlinge communicatie kan door de software nodes worden gebruikt om gezamenlijk beslissingen te nemen zonder tussenkomst van de mens. Kortom: het principe van blockchain in een notendop.

Van Herk droeg met zijn afstudeerproject bij aan de kennis rondom blockchain binnen het IT-bedrijf. In het bijzonder richtte hij zich op de algoritmische kant van de technologie. Zo bestudeerde hij het zogenaamde ‘Paxos-algoritme’. Dat is een van de oudste en meest veelzijdige algoritmen op het gebied van gedistribueerde consensus (wat feitelijk het kernidee is van blockchaintechnologie). Van Herk licht verder toe: “Bij Centric heb ik de meerwaarde onderzocht van het Paxos-algoritme binnen de context van blockchain. Daarmee werd specifiek gekeken of Paxos voldeed aan de eisen om toegepast te worden in een private blockchain.”

Jens focuste zich binnen zijn onderzoek naar blockchain op de logistieke wereld. Op basis van de door Centric ontwikkelde software nodes, werd hij in staat gesteld om te onderzoeken of een betrouwbaar communicatiesysteem tussen software nodes in de logistiek kan worden gerealiseerd op basis van blockchaintechnologie. “Ik heb mij beziggehouden met een informatieanalyse. Er moest worden onderzocht welke data er nu voor handen is binnen de logistieke sector en welke elementen uit die data relevant zijn om een CO2-footprint te berekenen op productniveau”, zegt Jens: “De logistiek is een geschikte use case.” Van Herk vult Jens aan: “Er is al veel onderzoek gedaan naar de toepassing van blockchain in de logistiek, en daaruit blijkt dat er inderdaad veel verlangen is naar toepassingen.” 

Volgens Jens zijn er momenteel ook andere branches rijp voor de techniek: “Er zijn ook andere sectoren zoals de financiële sector waarin blockchaintechnologie een grote rol kan gaan spelen. Voor sectoren waarin meerdere partijen betrokken zijn die elkaar niet vertrouwen, kan blockchain een interessante technologie zijn voor datadeling.” Van Herk onderstreept de woorden van Jens: “Zolang we spreken van samenwerking tussen verschillende partijen of verschillende computers die elk dezelfde data nodig hebben, zou een blockchaintoepassing wellicht een oplossing kunnen zijn.”

Rol van de mens

De mogelijkheid van technologie om de mens uit een proces weg te snijden, is al zo oud als de weg naar Rome. Denk bijvoorbeeld aan het pikken van orders in een groot magazijn van een online warenhuis: die activiteiten worden inmiddels al op grootschalige wijze door robots vervuld. Het is daarom niet ondenkbaar dat ook andere taken die momenteel worden uitgevoerd door mensen, in de toekomst door innovatieve technologieën – zoals blockchain – zullen worden overgenomen. Dat kan volgens sommigen experts echter risico’s met zich meebrengen.

Jens bekijkt dergelijke ontwikkelingen liever positief: “Juist doordat mensen worden weggelaten binnen processen worden risico's zoals fouten in de data of moedwillige fraude teruggedrongen. Door op het niveau van apparaten data uit te wisselen middels een blockchain, zonder de inmenging van de menselijke factor, kan er vanuit worden gegaan dat de gedeelde data tussen de nodes in het netwerk correct is en niet kan worden gewijzigd door een andere partij.”

“Centric hoopt op basis van de verkregen inzichten een gefundeerd antwoord te kunnen geven op vragen van klanten over de mogelijke toepassing en invloed op de bedrijfsvoering van deze technologie.”
_{– Ben van Lier, Director Strategy & Innovation bij Centric}

Van Herk stelt dat er wel verantwoordelijkheid genomen moet worden voor de consequenties van blockchaintechnologie: “Ik vind wel dat de mensen achter deze ontwikkeling de verplichting hebben om stil te staan bij de mogelijke gevolgen. Daarom zullen er waarschijnlijk duidelijke afspraken gemaakt moeten worden. Of alles echter daadwerkelijk gecontroleerd en gereguleerd wordt valt nog te betwijfelen. Maar, eerlijk gezegd denk ik dat ik over te weinig kennis beschikt om hier een allesomvattend antwoord op te kunnen geven.” 

Tijd bij Centric

Van Herk en Jens schreven hun afstudeeropdracht het afgelopen halfjaar als stagiair bij Centric. Van Herk zegt dat hij het erg naar zijn zin heeft gehad bij de IT-dienstverlener: “Ik heb met plezier onderzoek gedaan bij Centric. De werkomgeving en -cultuur waren erg aangenaam, ik voelde me gerespecteerd, heb erg nuttig onderzoek kunnen doen met een goede balans tussen begeleiding en verantwoordelijkheid, en, zeker niet onbelangrijk, kreeg een aardig salaris. Als iemand een stageplek zoekt, zal ik Centric zeker aanraden.”

Ook Jens kijk met een goed gevoel terug op de afgelopen zes maanden: “Ik heb de periode bij Centric als zeer prettig ervaren. Dit kwam vooral omdat Ben van Lier de eerste weken ervoor heeft gezorgd dat ik samen met andere studenten over blockchaintechnologie kon brainstormen. Daardoor bleef ik leren over de technologie om dit vervolgens toe te passen op mijn vraagstuk. Daarnaast was het geen enkel probleem om de laatste weken, waarin je vooral je resultaten aan het verwerken bent en gaat schrijven, dit op een locatie naar keuze te doen. Ook kon ik op ieder moment feedback vragen en werd hier tijdig en uitgebreid op gereageerd.” 

Begeleider aan het woord

Tijdens de onderzoeken van Jens en Van Herk was Van Lier verantwoordelijk voor de begeleiding. Hij is blij met wat de twee studenten hebben weten neer te zetten. Hij legt uit dat de projecten van Jens en Van Herk onderdeel zijn van een groter onderzoek: “De software wordt momenteel, na het afstuderen van beide studenten, hergebruikt in een promotieonderzoek dat is gericht op betrouwbare uitwisseling en deling van data en informatie tussen gedistribueerde software-entiteiten op basis van het Building Information Modeling. Verder onderzoek wordt ook uitgevoerd naar toekomstige mogelijkheden voor het uitwisselen en delen van data en informatie tussen gedistribueerde software-entiteiten in overheidsnetwerken. Ten slotte wordt eveneens onderzoek gedaan naar de toepassing en het gebruik van blockchaintechnologie in het kader van cybersecurity.”

Van Lier vertelt waar het accent ligt van het blockchainonderzoek bij Centric: “Vooralsnog ligt de aandacht op het analyseren en ontwikkelen van technologische mogelijkheden die noodzakelijk zijn voor het creëren van een in Nederland ontwikkelde private blockchain. Verder onderzoek met de genoemde praktische toepassingen moet inzicht geven of en hoe een software product voor verschillende markten kan worden gerealiseerd en op termijn kan worden gelanceerd.” Tot besluit licht Van Lier toe wat de IT-dienstverlener met de nieuwe kennis en technologieën wenst te bereiken: “Centric hoopt op basis van de verkregen inzichten een gefundeerd antwoord te kunnen geven op vragen van klanten over de mogelijke toepassing en invloed op de bedrijfsvoering van deze technologie.”