Visualisaties steeds vaker gebruikt voor verandermanagement
Getting the picture (GTP), een bureau dat de kracht van visualisaties gebruikt om boodschappen effectief over te brengen en te ondersteunen bij transities, krijgt van opdrachtgevers steeds vaker de vraag om met hun vaardigheden te ondersteunen bij verandermanagement vraagstukken. “Bij transformaties en gedragsverandering is goede communicatie essentieel. Visueel denken dient hierbij als een belangrijk instrument”, stelt Liselotte van Schie, senior consultant bij GTP.
Kunnen jullie helpen bij het creëren van draagvlak bij onze medewerkers voor het nieuwe beoordelingssysteem? Kunnen jullie onze Raad van Bestuur helpen met het lanceren van de nieuwe strategie? Ons salesproces is complex, kunnen jullie helpen de rol van de medewerker te definiëren en helder te maken in dit proces? Het is een kleine greep uit de vragen die Getting the picture (hierna GTP) afgelopen jaar kreeg om visualisatie in te zetten bij verandertrajecten binnen organisaties, vertelt Van Schie tegenover Consultancy.nl.
GTP werd enkele jaren geleden opgericht en kan als een bijzonder adviesbureau bestempeld worden. Het in Amsterdam gevestigde bureau is namelijk gespecialiseerd in visualisaties, waarmee het sinds de oprichting tientallen transformaties heeft begeleid. Deze visualisaties ondersteunen bij het vertalen van complexe strategische boodschappen en doelstellingen naar begrijpelijke visueel georiënteerde uitingen. “Hoewel vaak onderschat, is de meerwaarde van een visuele aanpak zeer groot”, legt Van Schie uit. “Dat beelden veel beter blijven hangen dan woorden en tekst bleek al eerder uit onderzoek. Zo is aangetoond dat als je luistert naar informatie je gemiddeld 10% onthoudt, maar wanneer je er tegelijkertijd een beeld bij ziet dit kan worden verhoogd tot 80%. Een recente studie van Wammes et al. (2016) wijst bovendien uit dat zelf tekenen significant bijdraagt aan het geheugen, in relatie gezien tot schrijven in verschillende omstandigheden.”
De GTP consultant voegt toe dat visualiseren niet alleen bijdraagt aan het geheugen, maar professionals tegelijkertijd ook dwingt om concreet te worden. “Op deze manier kan ook gedrag heel concreet gemaakt worden. Iets wat essentieel is bij een gewenste gedragsverandering”, aldus Van Schie. Ze geeft een voorbeeld: “Een veelgehoorde term bij dergelijke trajecten is bijvoorbeeld ‘initiatief nemen’. Maar hoe ziet dat er uit? Betekent dat het stellen van vragen aan collega’s? Het volgen van een opleiding? Het aanspreken van collega’s? Door te visualiseren kan je gedrag concreet maken en komen er goede discussies op gang.”
De afgelopen twaalf maanden heeft GTP zijn dienstenaanbod steeds verder uitgebreid, van pure visualisaties naar bredere proposities als organisatieadvies en verandermanagement, gebieden waarin ook Van Schie ruime expertise heeft.* Het besluit van GTP om het portfolio uit te breiden was een gevolg van de groeiende vraag uit de markt naar het verder integreren van visualisaties in transformaties van organisaties. “Het gaat niet alleen om het eindresultaat, het proces is net zo belangrijk”, zegt Paul Schilp, partner bij GTP. “We merken dat visuele middelen niet alleen een mooi communicatiemiddel opleveren, maar dat ook de weg ernaartoe minstens zo belangrijk is. Visueel denken vraagt om concreetheid en overeenstemming en juist dat draagt bij aan draagvlak en herkenning – elementen die essentieel zijn bij veranderingen.”
Tegen deze achtergrond biedt GTP’s gemengde serviceportfolio volgens Van Schie een “meerwaarde in veranderprocessen.” Gevraagd naar een voorbeeld wijst ze op een recente opdracht die het adviesbureau uitvoerde voor een grote verzekeraar. Van Schie: “Onze opdrachtgever had richting 2020 hun visie (‘visie 2020’) voor hun organisatie uitgestippeld, maar kampte met de vraag: Hoe nu verder? Wij kregen de taak om de medewerkers bij de visie te betrekken en hun rol in het verwezenlijken ervan te verhelderen.”
GTP organiseerde een workshop, waarin de medewerkers een eigen invulling konden geven aan de visie. De medewerkers kregen vragen voorgelegd als: ‘Hoe ziet de toekomstige situatie er volgens jou uit? Wat betekent de nieuwe visie voor jouw werkzaamheden?’. Van Schie licht verder toe: “We daagden medewerkers uit om een antwoord op deze vragen in een voice-over tekst te verwoorden voor een animatie en om – met hulp van onze visual consultants – een animatie te creëren met tekeningen.” Uiteindelijk leverde de workshop drie zelfgemaakte animaties over de verandering en visie 2020 op. Van Schie wijst op de positieve effecten van het proces: “Groot voordeel is dat het medewerkers niet alleen dwingt om concreet over de visie na te denken, maar ook dat het goede communicatie oplevert met de best mogelijke ambassadeurs.”
Van Schie geeft een tweede voorbeeld: “We kregen een vraag van een grote energiemaatschappij, die na het doorvoeren van een organisatieverandering merkte dat het voor de medewerkers niet helder meer was hoe het proces precies in elkaar zat.” GTP besloot hierop een zogeheten ‘medewerker journey’ in kaart te brengen, waarmee de impact van de verandering op de medewerkers inzichtelijk gemaakt kon worden. Van Schie licht toe: “De medewerker journey biedt een overzicht van alle stappen die, in dit geval, een salesmedewerker onderneemt om de beste service voor de klant te bieden.” Om deze journey inzichtelijk te maken organiseerde GTP twee workshops waarin alle handelingen, processtappen, verantwoordelijkheden & contactmomenten werden bepaald, waardoor de betrokken medewerkers volgens Van Schie weer “een heldere kijk op het proces” hebben gekregen. Van Schie: “Er werd besloten om dit uit te werken in een interactieve tool, zodat medewerkers op elk moment terug konden vinden hoe het ook alweer zat.”
Vooruitkijkend verwacht Schilp dat de markt voor visualisaties alleen nog maar verder zal toenemen. “De vraag naar visual consultancy neemt steeds meer toe. En het mooie aan onze dienstverlening is dat de visuele eindproducten meestal zo aanspreken dat nieuwe klanten binnen een organisatie zich al snel zelf melden!”, besluit de GTP partner.
* Alvorens zij zich aansloot bij GTP deed Van Schie ervaring op in verandermanagement & organisatieadvies bij Deloitte Consulting, waar ze werkte in de Human Capital praktijk van het Big Four kantoor.
