Restauratiefondsplus hypotheek levert positieve bijdrage
In verband met het onderzoek naar de effecten van herbestemming en restauratie van monumenten dat Ecorys eerder dit jaar startte, zijn onlangs de eerste resultaten bekend gemaakt. Het betreft een nulmeting van de resultaten van de Restauratiefondsplus-hypotheek die initiatiefnemers kunnen aanvragen wanneer zij een monument willen restaureren of een nieuwe bestemming willen geven. De eerste resultaten zijn positief – de waarde van het monument stijgt, de aantrekkelijkheid van de omgeving wordt groter en de werkgelegenheid neemt toe.
Consultancy.nl berichtte eerder al over het evaluatieonderzoek van Ecorys naar de effecten van de Restauratiefondsplus-hypotheek. De ‘Restauratiefondsplus-hypotheek’ (afgekort tot Rf-h+), die in 2012 door het Nationaal Restauratiefonds werd gelanceerd, is een lening die het fonds verstrekt voor restauraties of herbestemmingen van rijksmonumenten (geen ‘woonhuizen’), waarvoor alleen grootschalige projecten in aanmerking komen. Het onderzoeks- en adviesbureau evalueert in opdracht van het Ministerie van OCW gedurende meerdere jaren de effecten van de leningen op financieel, economisch en maatschappelijk vlak. Tijdens de Restauratiebeurs op 16 april in Den Bosch presenteerde Michel Hek van Ecorys de eerste conclusies van het meerjarige onderzoek.
Aanvragen per provincie
Uit gegevens van het Nationaal Restauratiefonds blijkt dat er reeds 34 aanvragen voor een plus-hypotheek zijn goedgekeurd, waarvan 10 in Noord-Holland, 8 in Zuid-Holland en 6 in Noord-Brabant. Op het moment van schrijven waren er nog drie hypotheekaanvragen in behandeling. Tot nu toe zijn slechts twee aanvragen afgekeurd. Volgens het Restauratiefonds zijn er begin april nog eens 40 projecten (‘overige’), waarvan 18 in Noord-Holland, die in aanmerking zouden komen voor een lening uit het fonds, maar die nog geen aanvraag bij het Restauratiefonds hebben gedaan. In Groningen, Flevoland en Friesland zijn geen projecten bekend die een Rf-h+ hebben aangevraagd of hiervoor in aanmerking zouden komen.
Positieve effecten
De eerste conclusies van het onderzoek zijn positief. Ten eerste heeft het hebben van een Rf-h+ een hefboomwerking voor verdere investeringen. Voor iedere euro die het fonds investeert in grote herbestemmings- en restauratieprojecten wordt door derden nog eens €2,50 geïnvesteerd in het project. “Het compleet toetsen van de haalbaarheid van het businessplan, voordat een Restauratiefondsplus-hypotheek wordt verstrekt, geeft andere investeerders vertrouwen. Het onderzoek toont aan dat deze laagrentende hypotheekvorm een hefboomeffect van 3,5 heeft. Andere financiers kunnen gemeenten, banken en particuliere investeerders zijn. Mooi om in cijfers te zien hoe wij bijdragen aan het rondkrijgen van de zogeheten sprokkelfinanciering”, aldus Pierre van der Gijp van het Restauratiefonds.
Maar niet alleen voor de financiering van het project heeft een Rf-h+ positieve effecten. Het onderzoek van Ecorys laat zien dat investeren in herbestemming of restauratie zowel een positief effect heeft op de marktwaarde van het monument als op de omgeving. Volgens het bureau neemt de aantrekkelijkheid van de omgeving toe op het gebied van leefbaarheid, veiligheid en toerisme. Ook leveren de investeringen veel werk op. Direct worden 600 arbeidsjaren aan werk gerealiseerd door het restaureren en verbouwen van de monumenten voor hun nieuwe bestemming, en daar komen volgens het adviesbureau nog eens 227 indirecte arbeidsjaren bij. Ook in baancreatie zijn de effecten zeer positief. De monumenten leveren na openstelling direct een toevoeging van 740 fte op, en indirect nog eens 295 fte, stellen de onderzoekers.
De belangrijkste van de voorlopige conclusies is dat “restauratie en herbestemming van monumenten een positief effect hebben op financieel, economisch en maatschappelijk vlak. De waarde van het monument stijgt, de aantrekkelijkheid van de omgeving wordt groter en de werkgelegenheid neemt toe”, aldus Michel Hek.
Hoe groot deze effecten zijn zal blijken uit de rest van het onderzoek, dat nog tot en met 2017 zal doorlopen. Het Nationaal Restauratiefonds doet periodiek bericht over de onderzoeksresultaten. Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap Jet Bussemaker is blij met de uitkomsten zo ver: “Goed om te zien dat de regeling om te kunnen investeren in de restauratie en herbestemming van monumenten zo succesvol is. Een monument blijft alleen bestaan met een functie en een goede gebruiker. Daar moeten we onze energie op richten en dat doen we met deze regeling.”
De Hallen
Een van de herbestemmingscases die Ecorys heeft meegenomen in het onderzoek, ‘De Hallen’ in een oude monumentale tramremise in Amsterdam, is tevens genomineerd voor de Hart-Hoofdprijs 2015 van Triodos Bank. Triodos Bank reikt deze prijs jaarlijks uit aan een ondernemer die met hart én hoofd een bijdrage levert aan een duurzame wereld.
