First Consulting: Nieuw marktmodel voor energiesector

Consultancy.nl presenteert regelmatig ‘case studies’ van high-impact consultancy opdrachten. Dit artikel presenteert de invoering van het nieuwe marktmodel voor energiebedrijven, zoals geformuleerd in recente wetswijzigingen. Hierin verschuift met name de verantwoordelijkheid voor het collecteren en verwerken van meterstanden tussen netbeheerder en leverancier. Het traject wordt bij diverse netbeheerders en leveranciers begeleid door First Consulting.

Het nieuwe marktmodel in een notendop
Vanuit de splitsingswet (2006) zijn energieleveranciers en netbeheerders formeel van elkaar gesplitst. In de nieuwe wetgeving worden vervolgens alle administratieve verantwoordelijkheden opnieuw verdeeld. Uitgangspunt hierbij is dat de leverancier verantwoordelijk is voor alle klantgerelateerde activiteiten en de netbeheerders voor alle (fysieke) aansluitinggerelateerde activiteiten:

• De energieleverancier wordt verantwoordelijk voor het collecteren, valideren en vaststellen van de meterstanden.
• De netbeheerder wordt verantwoordelijk voor de infrastructuur van de slimme meter.
• Voor afnemers met een kleinverbruikaansluiting (consumenten) zal er één factuur worden aangeboden voor zowel leverancierskosten als netbeheerkosten. Voorheen kon de netbeheerder afzonderlijk factureren.
• De netbeheerders zullen hun aansluitingen op één plek gaan bijhouden in een centraal aansluitingenregister in plaats van decentraal per netbeheerder.
• Om wijzigingen tussen alle marktpartijen goed te faciliteren zal worden overgegaan tot één berichtenstandaard (XML) om onderling te kunnen communiceren.

Het nieuwe marktmodel gaat per 1 april 2013 voor alle energieleveranciers en netbeheerders in.

First Consulting begeleidt end-to-end: van ontwerp tot realisatie
Het nieuwe marktmodel heeft op zowel organisatie, proces als systeem een grote impact. De planning om naast de reguliere activiteiten alles voor april 2013 op orde te krijgen is voor de energiebranche ambitieus. First Consulting is hierdoor bij diverse energiespelers sinds eind 2011 projecten gestart om te begeleiden bij het ontwerp, de bouw en de implementatie van het nieuwe marktmodel.

Versnellen in de ontwerp- en bouwfasen
Het adviesbureau heeft diepgaande proces- én systeemkennis, gekoppeld aan jarenlange operationele ervaring. Daardoor is zij in staat om versneld requirements op te stellen vanuit de wetgeving. First Consulting bewaakt hierbij de belangen van de business. Omdat de consultants zelf veel kennis en ervaring hebben met de IT-systemen is de controle op kwaliteit tegen zo laag mogelijke bouwkosten geborgd. Het opheffen van de traditionele wig tussen business en IT is zodoende een belangrijk pluspunt. Met name hierover spreken klanten hun grote tevredenheid uit over de samenwerking met het adviesbureau.

Een zachte landing: goede voorbereiding op de transitie
Invoering van grote veranderingen levert vaak een even grote uitdaging voor de operatie. De invoering van de liberalisering heeft destijds tot grote problemen geleid. Energiebedrijven zijn dan ook op hun hoede. Tijdigheid, volledigheid en juistheid van klantprocessen moeten ten allen tijde geborgd blijven. Alle energiespelers hebben zich dan ook ten doel gesteld dat klanten tijdens de transitieperiode geen negatief effect mogen ondervinden. De klant moet er juist beter van worden! De operatie moet tijdig voorbereid worden zodat er een zogenaamde ‘zachte landing’ plaatsvindt van deze grootschalige wijziging.

Door een trackrecord aan migratievoorbereidingen heeft First Consulting een standaard aanpak gedefinieerd met overgangsprocedures en draaiboeken om tijdig processen af te hechten en nieuwe processen op te starten. Geen klantimpact betekent dat er inzicht in de klantprocessen moet zijn rondom de transitieperiode. Aan de hand van gedetailleerde transitiedashboards worden alle klantprocessen gevolgd en de operatie aangestuurd om eventuele problemen te voorkomen.

Organisatie gereed voor overgang
Elk energiebedrijf buigt zich over de implementatie. Hoe krijgen we alle medewerkers op tijd opgeleid? Welke werkinstructies moeten worden aangepast? Zijn de procesbeschrijvingen up-to-date? Moeten er organisatorische wijzigingen komen? First Consulting is van mening dat juist hier de interne medewerkers van grote waarde zijn. De handschoen moet ook hier echter wel tijdig opgepakt worden. Het nieuwe marktmodel kenmerkt zich door een aantal grote wijzigingen, maar ook een zeer grote hoeveelheid kleine wijzigingen. Het adviesbureau heeft gekozen om haar klanten hierin op een ondersteunende manier te faciliteren. First Consulting levert marktmodelkennis en een gestructureerde aanpak. De interne medewerkers werken zelf alle deliverables uit aan de hand van door het adviesbureau opgestelde formats.

Data op orde
De zogenaamde meet- en stamdata vormen het ‘scharnierpunt’ van de communicatie tussen de verschillende marktpartijen. Het is zaak om data tijdig op orde te hebben en waar nodig inconsistenties op te lossen. Data wordt vanuit de business vaak beschouwd als abstract, taai en saai. De werkelijkheid is dat correcte data een belangrijk aspect vormt bij een vloeiende procesgang. Het adviesbureau helpt bij het in kaart brengen van data-inconsistenties, het ‘mappen’ van het oude naar het nieuwe datamodel en het (automatisch en handmatig) oplossen en voorkomen van inconsistenties.

First Consulting adviseert energiebedrijven dat het loont om reeds tijdens de voorbereidende data-opschoningen na te denken over het voorkomen van nieuwe inconsistenties na de transitieperiode. In deze fase wordt alle data toch al grondig onder de loep genomen. Je kunt hierbij denken aan vragen als: welke nieuwe of aangepaste data loopt in het nieuwe marktmodel dagelijks door de processen? Aan welke kwaliteitseisen moet deze data voldoen? Hoe borgen we dit vanuit onze interfaces, onze interne processen, maar ook werkinstructies richting medewerkers? Begin hier tijdig mee is het devies!

Vanaf dag één kunnen sturen: wijzigingen in het rapportagelandschap
Vaak vormen rapportages een sluitpost in de begroting bij grote transities. Processen en systemen staan centraal. Maar zonder de juiste stuurmiddelen zijn massale processen oncontroleerbaar. Energiebedrijven hebben vanuit de Energiekamer (de NMA voor energiebedrijven) de verantwoordelijkheid om maandelijks te rapporteren over hun processen. Daarnaast vormen rapportages belangrijke input om Cost-to-Serve en klanttevredenheidsdoelstellingen te behalen. Doordat processen en verantwoordelijkheden in het nieuwe marktmodel wijzigen, zullen de rapportages ook tijdig aangepast moeten worden.

Door haar jarenlange ervaring met rapportageontwikkeling helpt First Consulting met het in kaart brengen van de nodige wijzigingen en het realiseren ervan. Intensieve begeleiding richting de IT-kolom om de juiste meetpunten vast te stellen, maar ook het instrueren van management en medewerkers in het juist gebruiken van de nieuwe rapportages. Uitgangspunt hierbij is met minimale informatie maximale sturing te krijgen. De kunst van het weglaten, zodat er focus wordt aangebracht op de relevante zaken waarop gestuurd moet worden.

De projecten die First Consulting uitvoert rondom het nieuwe marktmodel geven veel ruimte om haar sterke punten in te zetten: de combinatie van ruime operationele ervaring, diepgaande systeemkennis én diepgaande proceskennis. Hiermee weet zij concrete resultaten te realiseren tijdens zowel ontwerp, bouw als implementatie.

First Consulting zoekt nieuw talent 
First Consulting heeft groeidoelstellingen en is daarom altijd op zoek naar nieuwe talenten die zich kunnen vinden in hun pragmatische en no-nonsense werkwijze. Zie ook het bericht First Consulting groeit en lanceert recruitmentcampagne.