Nieuwe BBP definities uitdaging voor strategieadviseurs

Belangrijk nieuws voor strategie consultants en corporate finance adviseurs die veelvuldig economische analyses uitvoeren op BBP data voor marktonderzoek: er is een nieuwe trend zichtbaar in de wijze waarop landen de grootte van hun economie bepalen. Grootschalige schaduwactiviteiten, waaronder drugs, prostitutie en thuisklussen worden serieuzer genomen en geïntegreerd in officiële data.

Schaduweconomieën
Schaduweconomieën vormen ongezien vaak een groot deel van het BBP van een land. Uit recent onderzoek van A.T. Kearney en Visa in augustus vorig jaar bleek dat de grootte van de Europese schaduweconomie bijna een vijfde van het BBP bedraagt. Wel is in de afgelopen 10 jaar de omvang van de schaduweconomie – als % van het BBP, afgenomen van zo’n 22% naar de huidige 19%.

Gezien de omvang van de ‘zwarte markt’ kiezen steeds meer landen ervoor om de waarde van bepaalde schaduwactiviteiten te kwantificeren en deze mee te nemen in hun BBP berekeningen. Zo heeft Groot-Brittannië bijvoorbeeld aangekondigd vanaf september dit jaar prostitutie, drugshandel en thuisklussen mee te tellen voor het bruto binnenlands product. Als gevolg van deze en de toevoeging van overige schaduweconomieën neemt de omvang van de Britse economie met zo’n 5% toe.

Groot-Brittannië staat echter niet alleen in de verandering – het land volgt hiermee het voorbeeld van diverse Westerse landen. Onlangs gaf Italië aan dat ze onder andere de verkoop van cocaïne en prostitutie zouden toevoegen aan hun officiële cijfers. En vorig jaar wijzigden de Verenigde Staten hun definitie van investeringen al, wat resulteerde in een ‘groei’ van 3,6% ten opzichte van 2012. Ook Estland, Finland, Noorwegen, Oostenrijk, Slovenië en Zweden gingen de Britten voor.

Nog niet zo makkelijk
Hoewel het op eerste gezicht eenvoudig lijkt om een markt in kaart te brengen, is het bij schaduweconomieën juist een pittige uitdaging omdat officiële cijfers ontbreken. Neem de Britse schatting voor prostitutie. De cijfers zijn gebaseerd op een onderzoek te Londen, waaruit het aantal prostituees in Groot-Brittannië is gededuceerd (bijna 61.000). Vervolgens is een aanname gedaan over het aantal cliënten dat een prostituee per week bezoekt (25 p/w), het aantal weken dat er in dat jaar gemiddeld gewerkt wordt en het gemiddelde bedrag per bezoek (€91,40). Ook werd gekeken naar de uitgaven van prostituees. Zo werd bij gebrek aan cijfers uit eigen land Nederlandse gegevens gebruikt als benchmark, waarbij werd aangenomen dat prostituees zo’n €125 per jaar aan kleding besteedden, en condooms ter waarde van €0,50 per klant.

Hiermee wordt de omvang van de Britse prostitutiemarkt geschat op zo’n £5,3 miljard (€7,21 miljard). Op dezelfde manier werd de markt voor illegale drugshandel in kaart gebracht: hierin gaat volgens de Britse overheid circa £4.4 miljard (€5,09 miljard) in om. Andere schaduweconomieën die in het Verenigd Koninkrijk ook worden meegenomen in de nieuwe definities zijn thuisklussen (£4.4 miljard) en bepaalde non-profit activiteiten (£24 miljard). Over de hele linie neemt het Britse BBP met zo’n 5% toe door de bundeling van alle nieuwe definities.

Impact voor consultants
Afhankelijk van de aannames die gekoppeld worden aan BBP berekeningen, betekent het feit dat de definiëring van BBP wereldwijd aan het veranderen is dat consultants voorzichtiger dienen te zijn wanneer ze nationale en economische data analyseren. Indien de voorspellingsmethodes niet juist geïnterpreteerd worden kunnen bijvoorbeeld businesscases of marktbetredingen te optimistisch geschetst worden. Daarom is het van belang dat consultants zich goed bewust zijn van deze veranderende definities wanneer zij historische data analyseren. Appels dienen met - inderdaad andere - appels vergeleken te worden.