SiRM: Hogere boete inkomsten voor ACM onrealistisch
In het regeerakkoord gaan de regeringspartijen VVD en PvdA ervan uit dat de ACM de komende jaren fors meer en hogere boetes gaat uitdelen. Uitgegaan wordt van boete-inkomsten van €75 miljoen in 2014 tot uiteindelijk €125 miljoen in 2017. Volgens critici en marktkenners is deze doelstelling volstrekt onrealistisch. Dit beeld is inmiddels ook bevestigd door een onderzoek van SiRM en Pels Rijcken.
Om meer inzicht te krijgen in de realiteitszin van de regeringsplannen besloot het Ministerie van Economische Zaken om onderzoek te doen naar de juridische en economische haalbaarheid van mogelijke maatregelen om de boete-inkomsten van de ACM* te verhogen. Consultancybureau SiRM en advocatenkantoor Pels Rijcken werden ingeschakeld om het onderzoek uit te voeren.
In het uitgebreide rapport (Boete Inkomsten ACM) concluderen de onderzoekers dat er drie belangrijke maatregelen zijn waarmee de boete-inkomsten van de ACM kunnen worden opgeschroefd. Deze maatregelen strekken tot aanpassing van de Boetebeleidsregels van de ACM en bestaat uit:
- Een verhoging van de boetegrondslag van 10 naar 15%;
- Een aanpassing van de boeteverhogende en boeteverlagende omstandigheden, bijvoorbeeld voor het geval van recidive;
- Verhoging van boetecategorieën voor een bepaalde groep van overtredingen
(Telecommunicatiewet en de Wet handhaving consumentenrecht)
De onderzoekers geven in hun rapport aan dat het totale effect van deze maatregelen op de verwachte boete-inkomsten waarschijnlijk ongeveer €1 miljoen bedraagt in 2015 oplopend tot €11,3 miljoen in 2019. Deze bedragen kennen een grote onzekerheidsmarge (zwarte lijn in onderstaande grafiek.
Op basis hiervan concluderen SiRM en Pels Rijcken dat het “hoogst onwaarschijnlijk is dat de in het regeerakkoord afgesproken verhoging van de boete-inkomsten met €75 tot €125 miljoen wordt gehaald”. Zelfs in het geval de voorgestelde maatregelen de rechterlijke toets zouden doorstaan, dan nog zouden de streefbedragen in de verste verte niet worden gehaald. Zo wordt voor 2015 verwacht dat na invoering van de maatregelen de totale boete-inkomsten ongeveer €23 miljoen bedragen. Dat is minder dan één derde van de doelstelling. Bovendien zou doorvoering van deze voorgestelde maatregelen ertoe leiden dat Nederland uit de pas gaat lopen in Europa.
Kortom, het is vrijwel zeker dat de verhoogde boeteramingen afgesproken in het Regeerakkoord niet zullen worden gehaald.
* Per 1 april 2013 zijn de Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa), de Onafhankelijke Post en Telecommunicatie Autoriteit (OPTA) en de Consumentenautoriteit (CA) verenigd in de Autoriteit Consument en Markt (ACM).
