Acht vragen en antwoorden over de 1,2 miljoen zzp’ers in Nederland
Het aantal zzp’ers in Nederland is in de afgelopen jaren gestegen tot boven de 1,2 miljoen. Wie zijn deze mensen? Waar werken ze? Wat voor achtergrond hebben ze? En wat zijn hun drijfveren? Het onderzoek ‘Een decennium zzp-dossier’ van ZiPconomy, ONL voor Ondernemers en HeadFirst Group geeft een unieke doorkijk in de mens achter de zzp’er. De belangrijke conclusies aan de hand van acht vragen.
1: Hoeveel zzp’ers telt Nederland?
Er zijn in totaal 1.548.000 zelfstandige professionals in Nederland. Dat komt neer op bijna 16% van de totale werkzame beroepsbevolking. Tien jaar terug telde ons land nog 1.256.000 zelfstandige professionals.
77,6% van de zelfstandigen zijn zzp’ers (zelfstandigen zonder personeel). Zij werken vanuit een eenmanszaak of zijn directeur/grootaandeelhouder van een eigen bv zonder personeel. Dat zijn pakweg 1,2 miljoen personen, goed voor 12,2% van de werkzame beroepsbevolking. De overige zelfstandigen zijn zelfstandigen met personeel (322.000) en meewerkende gezinsleden (25.000).
2: Wie is de zzp’er?
Bijna twee derde (64%) van de zzp’ers is man. Het aantal vrouwelijke zzp’ers is de afgelopen tien jaar licht gedaald, van 38% in 2015 naar 36% vandaag de dag.
De zzp’er is steeds hoger opgeleid: 48% van alle zzp’ers heeft een hbo-opleiding of hoger. In 2015 was dat nog 44%. De stijging past bij de trend dat het opleidingsniveau van de totale beroepsbevolking stijgt. Van alle werknemers heeft 41% een hbo-opleiding of hoger.
Opvallend is dat vrouwelijke zzp’ers gemiddeld genomen hoger opgeleid zijn: 59% heeft een hbo-opleiding of hoger. In 2015 was dit percentage nog 49%.
3: Hoe oud is de zzp’er?
Werken als zzp’er is populair onder alle leeftijden. Een trend die naar voren komt uit de cijfers is dat de zzp’er vergrijst. Een derde (33%) van alle zzp’ers is 55 jaar of ouder. Dat percentage is flink gestegen: in 2015 was het nog ruim een kwart (27%). Het aantal 65-plussers is zelfs gestegen van 6% in 2015 naar 10% in 2025. Deze groei is beduidend hoger dan de groei in het aantal werknemers van 55 jaar en ouder.
Opvallend genoeg zijn er procentueel meer jonge zzp’ers dan tien jaar geleden. Het aantal zzp’ers tussen de 25 en 34 jaar nam met maar liefst 42% toe. In de middengroep – professionals tussen 35 en 55 jaar, nam het zzp’erschap verhoudingsgewijs juist af.
4: Waar woont de zzp’er?
In absolute aantallen heeft Amsterdam de meeste zzp’ers, gevolgd door Rotterdam, Den Haag en Utrecht. Kijkend naar de vier grote steden, gaat Den Haag (19%) procentueel gezien aan kop, gevolgd door Amsterdam (18%), Rotterdam en Utrecht (beide 14%).
Van heel Nederland heeft Laren (Noord-Holland) met afstand het hoogste aandeel zzp’ers – maar liefst 29% van alle werkenden is zzp’er. Daarna volgen Bloemendaal (24%), Blaricum (23%), Bergen (Noord-Holland) (22%), Gooise Meren (21%), Landsmeer (21%), Texel (21%), Wijdemeren (21%), Zandvoort (21%), Heemstede (20%), Utrechtse Heuvelrug (20%), Wassenaar (20%), Waterland (20%) en Westerveld (20%).
Den Helder heeft met 8% het laagste aandeel zzp’ers van de werkzame beroepsbevolking.
5: Hoeveel opdrachtgevers heeft een zzp’er?
Ongeveer 4 op de 10 zzp’ers heeft op jaarbasis tussen de 1 tot 3 opdrachtgevers. De overige 60% heeft 4 of meer opdrachtgevers.
Het aantal opdrachtgevers is binnen de zzp-wereld een belangrijke maatstaaf. Bij zzp’ers die lange tijd veel uren voor één of twee opdrachtgevers werken, is er mogelijk meer risico op sterke afhankelijkheid van de opdrachtgever en dus op schijnzelfstandigheid.
Toch zeggen aantallen opdrachtgevers per jaar, gewerkte uren per week of de duur van de opdracht niet per se iets over de werkrelatie. Ook bij een kortlopende opdracht kan er sprake zijn van schijnzelfstandigheid als er bijvoorbeeld sprake is van een hoge mate van leiding en toezicht.
6: In welke beroepen zijn de meeste zzp’ers werkzaam?
Traditiegetrouw zijn technische beroepen het meest populair onder mannelijke zzp’ers die eigen arbeid leveren, vrouwen hebben vaker beroepen in zorg en welzijn.
Mannen zijn het vaakst te vinden in technische beroepen (19%), gevolgd door bedrijfseconomische en administratieve beroepen (18%), zorg (15%), creatieve en taalkundige beroepen (12%), en pedagogische beroepen (7%).
Vrouwen zijn veruit het vaakst actief in de zorg (25%), gevolgd door bedrijfseconomische en administratieve beroepen (19%), creatieve en taalkundige beroepen (15%), dienstverlenende beroepen (14%) en pedagogische beroepen (12%).
Specifiek kijkend naar functies, zijn consultants, accountants en andere bedrijfskundigen de meest voorkomende beroepen onder zzp’ers. Daarna volgen bouwarbeiders, auteurs en kunstenaars, kappers, horecapersoneel, artsen, therapeuten en ICT-specialisten.
7: Waarom wordt iemand een zzp’er?
Jaarlijks starten tienduizenden mensen als zzp’er. Veruit de meeste zzp’ers kiezen voor deze manier van werken vanuit een behoefte aan autonomie. Het percentage dat zzp’er wordt om zelf te bepalen hoe en wanneer ze werken is in de afgelopen tien jaar met zo’n 12% gestegen.
Andere veelgenoemde redenen om te starten als zzp’er zijn dat iemands beroep meestal als zelfstandige wordt uitgeoefend, niet (meer) voor een baas willen werken, altijd al als zelfstandige hebben willen werken, meer kunnen verdienen als zelfstandige en werk en privé beter kunnen combineren.
8: Hoe tevreden zijn zzp’ers?
Cijfers over de tevredenheid van zzp’ers zijn de afgelopen tien jaar positief. Op dit moment is 80% van de zzp’ers (zeer) tevreden over werken als zelfstandige. Hoewel dit percentage hoog is, is het wel iets lager dan in 2023 (83%). Het is ook het laagste percentage sinds de eerste meting in 2012.
Daarbij komt dat er in de afgelopen maanden een kentering zichtbaar is in de tevredenheidscijfers. Door de onzekerheid rondom de handhaving van de Wet DBA nemen de zorgen onder zzp’ers toe. Op dit moment maakt zo’n 9% van de zzp’ers zich vaak zorgen, en 37% maakt zich soms zorgen over hun baan en zekerheid.
Desondanks komt in het onderzoek naar voren dat zzp’ers gelukkiger zijn dan werknemers in loondienst. In 2024 was 79% van de werknemers (zeer) tevreden met het werk en 77% met de arbeidsomstandigheden.
Het percentage zzp’ers dat liever in loondienst zou werken is onverminderd laag: slechts 11% van de zzp’ers zou liever in loondienst werken als zij de vrije keuze hadden. Onder hoogopgeleide zzp’ers is dat slechts 7%.
Dat komt door verschillende factoren. Zo hebben zzp’ers vaker uitdagend werk dan werknemers. Tegelijkertijd ervaren ze minder stress. In 2025 had slechts 5% van de zzp’ers een ‘high-strain job’: een baan met hoge taakeisen en weinig vrijheid. Onder werknemers ligt dit percentage op 16%. Werknemers (20%) hebben ook vaker burn-outklachten dan zzp’ers (12%).
Het ‘Een decennium zzp-dossier’ is opgesteld door ZiPconomy, ONL voor Ondernemers en HeadFirst Group. Met hun analyse willen ze transparantie creëren in de wereld van zzp’ers en tegelijkertijd het belang van zelfstandige professionals onder de aandacht brengen bij bedrijfsleven en politiek.
