Handreiking ‘Grenzeloos talent’: Oekraïners bieden kans voor verlichting op krappe arbeidsmarkt
Hoe kunnen Nederlandse bedrijven de waarde en potentie van Oekraïens talent beter benutten? Goed geschud schreef in opdracht van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid een handreiking die werkgevers op weg helpt.
Het is inmiddels al meer dan drie jaar geleden dat Rusland Oekraïne binnenviel. Sindsdien hebben zo’n 120.000 Oekraïners een nieuw onderkomen gevonden in Nederland. Daarvan is 79% tussen de 15 en 65 jaar oud. Dat betekent dat in theorie ruim 92.000 Oekraïners geschikt zijn om te werken.
Dankzij de Richtlijn Tijdelijke Bescherming mogen zij ook zonder tewerkstellingsvergunning in loondienst werken op de Nederlandse arbeidsmarkt, die staat te springen om talent. Ook de Oekraïners zelf gaan maar wat graag aan de slag met zinvol werk.
Kortom: “Een echte win-win”, aldus de handreiking ‘Grenzeloos Talent’. Deze werd geschreven omdat ondanks de grote voordelen veel potentieel momenteel onbenut blijft. Meer dan de helft (59%) van de Oekraïners heeft werk gevonden, maar er is dus nog altijd een groot deel dat geen baan heeft.
De groep die wel werk heeft gevonden is nu vooral actief in sectoren als de uitzendbranche, handel, vervoer, horeca en schoonmaak. Deze zijn laagdrempeliger door het praktische karakter van het werk en de geringe taaleisen. De helft van de Oekraïners (51%) heeft echter een universitaire opleiding gevolgd en velen van hen werkten in hun thuisland in management, het onderwijs of de zorg – sectoren die kampen met grote krapte.
“Het blijft een uitdaging om een goede match te maken tussen deze talenten en passende functies in de sectoren in Nederland die schreeuwen om personeel”, schrijven de onderzoekers van Goed geschud in de handreiking.
In dat kader biedt de handreiking werkgevers meer inzicht in de mogelijke inzet van Oekraïense ontheemden in Nederlandse organisaties. Daarbij ligt de focus op “een baan met perspectief die aansluit bij het opleidingsniveau of werkervaring”.
“Oekraïners schenen het licht op de vele obstakels die zij tegenkomen op de Nederlandse arbeidsmarkt.”
Goed geschud ging voor de handreiking in gesprek met werkgevers in het land die het goede voorbeeld geven door hun deuren te openen voor Oekraïense ontheemden. “Belangrijker nog waren de ervaringen van Oekraïners zelf”, aldus het maatschappelijke adviesbureau. “Zij schenen het licht op de vele obstakels die zij tegenkomen op de Nederlandse arbeidsmarkt.”
Geen heilige graal, wel veel tips
Zo verzamelde Goed geschud ervaringen en best practices, die zijn gebundeld in de handreiking: Hoe bereik je de kandidaten? Waar moet je rekening mee houden bij hun inzet? En hoe zorg je voor een duurzame match die ook voor de langere termijn goed is voor iedereen?
De handreiking biedt onder meer inzicht in de talenten en werkcultuur van Oekraïense medewerkers, richtlijnen voor het beoordelen van diploma’s, tips voor taalondersteuning en antwoorden op veel gestelde vragen over regelgeving en verblijfsstatus.
Een “heilige graal” voor het vinden van Oekraïense collega’s hebben de onderzoekers niet kunnen ontdekken. Wel lijken de werkgevers die hierin zijn geslaagd één ding gemeen te hebben.
“In hun zoektocht focussen ze zich op potentie en (groei)mogelijkheden, door functieprofielen los te laten, taaleisen aan te passen of zelf extra trainingen of opleidingen te verzorgen”, aldus de handreiking. “Daarbij richten ze zich vaak niet alleen op Oekraïense kandidaten, maar ook op de andere groepen nieuwkomers met talenten voor de arbeidsmarkt.”
Werkgevers aan zet
De handreiking Grenzeloos talent werd begin deze maand samen met twee andere handreikingen – één gericht op gemeenten, werkgeversservicepunten en werkcentra, en één voor Oekraïense ontheemden zelf – uitgereikt aan Jurgen Nobel, staatssecretaris Participatie en Integratie.
Dat moment vormde ook meteen de aftrap voor een online campagne om zoveel mogelijk werkgevers te bereiken. “Nu zijn zij aan zet”, aldus Goed geschud.
