AT Osborne helpt Zuid-Holland met versterken van landelijk gebied
In Zuid-Holland worden momenteel 29 projecten uitgevoerd om het landelijk gebied te versterken. Adviesbureau AT Osborne helpt de provincie hiermee.
In 2022 presenteerde het Rijk zijn plannen voor het Nationaal Programma Landelijk gebied (NPLG). Daarmee wilde het invulling geven aan de grote maatschappelijke opgave uit het regeerakkoord van 2021 om het landelijk gebied in Nederland toekomstbestendig, leefbaar, gezond en vitaal te gaan ontwikkelen.
Cruciaal daarin was het behalen van de doelen voor natuur, stikstof, klimaat en water voor 2035. Daarom hebben provincies in de afgelopen jaren samen met ondernemers, terreinbeheerders en andere overheden en waterschappen gebiedsprogramma’s uitgewerkt.
Een complexe en omvangrijke opgave, waarvoor tot 2034 door het vorige kabinet een bedrag van €24,3 miljard in de vorm van een Transitiefonds was vrijgemaakt.
Het NPLG en het Transitiefonds bestaan sinds de nieuwe coalitie niet meer. Onder druk van de recente uitspraken van de Raad van State over intern salderen en de uitspraak van de rechtbank in de stikstofzaak aangespannen door Greenpeace, werkt het nieuwe kabinet onder leiding van de Commissie Schoof nu aan een nieuwe aanpak. In de tussentijd gaat het werk bij de provincies door.
Kwartiermaken
Namens AT Osborne werken Carla de Koning-Van de Loo en Lieke Fransen aan het gebiedsprogramma voor de provincie Zuid-Holland. Met €188 miljoen van het Rijk en geld van de provincie worden nu 29 projecten naar uitvoering gebracht.
“Eind 2021 werden we voor het eerst benaderd vanuit de provincie Zuid-Holland om mee te denken over de vraag hoe het Programma Landelijk Gebied te organiseren”, vertelt Carla. “Vervolgens ben ik als kwartiermaker gestart met een verkenning hoe de provincie aan deze opgaven invulling kan geven. Een complexe puzzel, omdat er al veel verschillende trajecten liepen die voor dit programma samengebracht moesten worden onder één koepel.”
De provincie kreeg vanuit het Rijk de opdracht om samen met de gebiedspartners tot de beste oplossingen te komen. Met een voorontwerp gaf de provincie een eerste uitwerking aan het Zuid-Hollands Programma Landelijk Gebied.
Carla: “In het programma zijn de plannen bij elkaar gebracht die nodig zijn om te werken aan de wettelijke doelen voor natuur, water, stikstofreductie en het klimaat. Deze plannen moeten bijdragen aan de opgaven in de gebieden. Aangezien deze complex zijn en per gebied verschillen, houdt de provincie nog steeds vast aan deze gebiedsgerichte, integrale aanpak.”
Keuzes maken
Ook Lieke was betrokken bij het opstellen van het portfolio met projectvoorstellen. “Voor de uitvoering van projecten op de korte termijn kreeg Zuid-Holland in juni 2024 een bedrag van €188 miljoen toegewezen”, vertelt ze. “Met deze middelen kan helaas slechts een deel van de opgave worden gerealiseerd. Aan de andere kant is het nog steeds een grote pot met geld, waarmee de gebiedspartners in de periode tot en met 2026 een aantal stevige stappen kunnen zetten.”
De provincie heeft later zelf nog €2,3 miljoen vrijgemaakt voor zes projecten die specifiek als doel hebben de waterkwaliteit te verbeteren.
Afwegingskader
Volgend op de ondersteuning bij het maken van het gebiedsprogramma, helpt AT Osborne de provincie ook om plannen richting uitvoering te brengen. “Om dat proces goed te begeleiden, stelden we met verschillende teams in de organisatie en input vanuit de gebiedspartners een afwegingskader op”, vertelt Carla. “Gedeputeerde Staten hebben dit eind 2024 vastgesteld.”
In het afwegingskader staat de werkwijze waarmee projecten worden afgewogen op criteria zoals uitvoerbaarheid, effectiviteit, draagvlak en financiële dekking. Lieke: “Dit dient als hulpmiddel voor de besluitvorming en geeft de betrokken organisaties inzicht in dit proces. De besluitvorming over de programmering heeft inmiddels plaatsgevonden, we zijn erg trots dat wij hieraan met onze expertise hebben kunnen bijdragen.”
“De komende maanden helpen we de provincie naar uitvoering toe”, sluit Lieke af.
