Aantal freelance-opdrachten neemt fors af door schrikreactie Wet DBA
Het aantal bedrijven dat freelancers inhuurt is de afgelopen maanden fors afgenomen, vooral als gevolg van de schrikreactie die werd veroorzaakt door de handhaving van de Wet DBA. Dat blijkt uit een analyse van Freelance.nl, naar eigen zeggen het grootste freelanceplatform van ons land.
Via Freelance.nl worden jaarlijks meer dan 100.000 opdrachten bemiddeld tussen opdrachtgevers en freelancers. Bij het platform zijn meer dan 300.000 freelancers aangesloten met verschillende achtergronden, waarbij de grootste groep actief is in de zakelijke advisering (denk aan consultancy, projectmanagement, finance, ICT, communicatie, enzovoorts).
Een analyse van de gegevens van het eigen platform laat zien dat freelancers flink in aantrekkelijkheid hebben ingeboet het afgelopen jaar. Zo daalde het totaal aantal opdrachten in de afgelopen twaalf maanden met maar liefst 28%. Waar de daling al in 2024 was ingezet, valt op dat de daling in het afgelopen kwartaal significant was. Dit heeft alles te maken met de handhaving van de Wet DBA, aldus de onderzoekers.
In Q4 van 2024 daalde het aantal opdrachten voor IT’ers met 15% en het aantal opdrachten voor management consultants nam met 6% af. Over de hele linie nam het aantal opdrachten met 9% af.
De Wet DBA hangt al jaren als een zwaard van Damocles boven de zzp-sector. De impact was tot recent nog gering, omdat er niet werd gehandhaafd. Per 1 januari is dit zogenaamde handhavingsmoratorium opgeheven, en jaagt de Belastingdienst actief op organisaties die zzp’ers niet volgens de regels inhuren, evenals op zzp’ers die kampen met schijnzelfstandigheid.
Opdrachtgevers zijn door de komst van de Wet DBA een stuk terughoudender met het inhuren van freelancers. In een enquête vertelde 50% van de opdrachtgevers aan Freelance.nl dat ze verwachten minder opdrachten te plaatsen in Q1, terwijl slechts 15% meer opdrachten zal plaatsen. Gevraagd naar de reden staat wetgeving duidelijk op nummer één, gevolgd door de teruglopende economie.
“De Wet DBA zorgt voor veel onzekerheid op de markt, mogelijk versterkt door toegenomen media-aandacht in het afgelopen kwartaal”, schrijven de onderzoekers in hun rapport.
De onderzoekers constateren bovendien dat opdrachtgevers de manier waarop ze freelancers inhuren veranderen. Er worden minder fulltime-opdrachten uitgezet en de verhouding van kleinere opdrachten neemt toe. “Het is mogelijk dat grotere opdrachten worden opgesplitst in kleinere opdrachten, die voortaan door meerdere zzp’ers worden uitgevoerd. Dit om kenmerken van verkapte loondienst te vermijden.”
De studie toont verder aan dat het aantal opdrachten op locatie toeneemt. Dit is een trend die zich sinds begin 2024 doorzet. Deze beweging sluit aan bij eerder onderzoek van KPMG, waarin werd vastgesteld dat veel grote bedrijven steeds vaker kijken naar beleid dat meer dagen op kantoor verplicht. Sommige CEO’s voorzien op termijn zelfs een volledige terugkeer naar kantoor.
